به گزارش ایران اکونومیست؛ تنوع مطلوب نوشت افزار در بازار نیز جایی برای گلایه نگذاشته و دانش آموزان از هر طیف و سلیقه ای می توانند نیاز خود را به اقلام مورد نظر برای تحصیل تامین کنند.
هرچند موج نوسانات ارزی و تبعات ناشی از آن دامن نوشت افزار را نیز گرفت و قیمت برخی اقلام به ویژه آنها که منشا وارداتی دارند افزایش قابل توجهی داشت اما باز هم کمبودی در نوشت افزار در سطح بازار وجود ندارد چنانکه دست اندرکاران دولتی و خصوصی تلاش کردند با روشهای مختلف فشار مضاعفی بر دهکهای پایین جامعه برای تامین نوشت افزار وارد نشود.
* 80 درصد نوشت افزار تولید داخلی است
معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی هم گفت: کارگاههای کوچک تولید نوشت افزار در این استان وجود دارند که انواع نوشت افزار را در طرحها و رنگهای مختلف تولید می کنند.
علی غفوری مقدم اظهار داشت: در مجموع 80 درصد لوازم مصرفی دانش آموزان در بازار خراسان رضوی تولید داخل کشور است به ویژه مداد و دفتر که در همین استان تولید می شود.
وی افزود: امسال هیچ کمبودی در حوزه نوشت افزار و لوازم مصرفی دانش آموزان در بازار خراسان رضوی وجود ندارد.
معاون نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز گفت: 20 درصد از نوشت افزارهای پرمصرف مانند تراش، پاک کن و مداد رنگی وارداتی است و به دلیل افزایش نرخ ارز این اقلام نسبت به پارسال 100 درصد افزایش قیمت دارد.
علی باخرد افزود: به منظور نظارت بر بازار نوشت افزار از ابتدای شهریور ماه امسال با همکاری اتحادیه ها، بازرسان در بازار خراسان رضوی فعال شده اند و بر نحوه عرضه نوشت افزار نظارت می کنند.
وی ادامه داد: با همکاری اتحادیه ها طرحی برای تنظیم قیمت نوشت افزار در بازار خراسان رضوی تدوین و اجرا شده است. در این طرح از اتحادیه نوشت افزار درخواست شد قیمتهای ارشادی برای انواع اقلام پرمصرف ارائه دهد و این قیمتها در قالب نرخنامه به همه صنوف ابلاغ شود تا آنها ملزم به رعایت آن گردند.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: در مورد برخورد با گرانفروشی نیز چنانچه قیمت کالا از مبدا تولیدکننده باشد مصداق گرانفروشی نیست اما اگر کالایی که منشا تولید آن داخلی و هیچیک از مواد تولیدی افزایش قیمت نداشته باشد، مصداق گرانفروشی است و با خاطی برخورد قانونی می شود.
* مشکلات صنایع و تاثیر آن بر قیمت
بخشی از نوشت افزار به ویژه آنهایی که منشا پلاستیکی دارند جزو صنایع پتروشیمی به شمار می روند که خراسان رضوی فاقد این نوع صنعت است اما به تعداد محدودی چند واحد تولیدی و کارگاه کوچک به تولید انواع نوشت افزار مشغول هستند.
نبود تولید مواد پتروشیمی در خراسان رضوی باعث شده صاحبان صنایع پلاستیکی و پلیمری مواد اولیه خود را از بورس یا از بازار آزاد تهیه کنند و همین بر قیمت تمام شده تولید اثر گذاشته است.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: این استان از منابع نفت و گاز و پالایشگاه فاصله دارد و فاقد مزیت در این زمینه است. از سوی دیگر صنایع پتروشیمی نیازمند سرمایه گذاری حجیمی است که در توان فعالان اقتصادی استان که عمده آنها خرد و متوسط هستند نمی باشد.
فیروز ابراهیمی افزود: در کل شرق کشور یک واحد تولید صنایع پتروشیمی در خراسان شمالی فعال می باشد که آن واحد نیز به دلیل محدودیت منابع آبی با مشکلات متعددی مواجه است. صنعت تولید محصولات پلاستیکی و پلیمری وابستگی به واردات ندارد زیرا مواد اولیه آن در داخل کشور تولید اما عمده تولیدات در این حوزه صادر می شوند.
وی ادامه داد: مواد اولیه برای صنایع پتروشیمی و پلیمری از طریق بورس عرضه می شوند. دولت اینگونه مواد را به قیمت پایین و با اختصاص یارانه در بورس عرضه می کند اما قیمت این مواد در بورس، با بازار اختلاف زیادی دارد.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: بطور معمول واحدهای تولیدی صنایع پلیمری باید میانگین خرید دو سال خود را از بورس دریافت کنند اما برخی واحدهای تولیدی در این استان کم کاری کرده اند و در زمان لازم مواد اولیه خود را خریداری نکردند لذا مجبور به تامین مواد اولیه از بازار آزاد به چند برابر قیمت شده اند.
وی افزود: واحدهای تولیدی در حوزه پلیمری که پیش از نوسانات قیمت ارز خرید مواد اولیه خود را از بورس کرده بودند اکنون مشکلی ندارند اما افرادی که این خرید را انجام نداده اند دچار مشکل شده اند.
ابراهیمی ادامه داد: در این میان با توجه به تولید مواد اولیه صنایع پتروشیمی در داخل کشور، نباید با رشد قیمت دلار قیمت اینگونه مواد در بازار داخلی دچار نوسان قیمتی شود لذا معتقدیم باید قیمت مواد اولیه صنایع پتروشیمی و پلیمری در بورس واقعی شود.
یک تولید کننده و رئیس انجمن صنایع همگن پلاستیک خراسان رضوی نیز گفت: ایران بزرگترین تولیدکننده مواد پتروشیمی در خاورمیانه است، سالانه 65 میلیون تن تولید مواد پتروشیمی در کشور صورت می گیرد اما باز هم مواد پتروشیمی به قیمت واقعی به دست تولیدکننده نمی رسد.
سیدمجید کاظمی افزود: دولت مواد اولیه صنایع پلیمری و پلاستیکی را به صورت یارانه ای در بورس عرضه می کند اما دلالها از بورس می خرند و این مواد را به چند برابر قیمت در بازار آزاد می فروشند. هم اینک در هر کیلوگرم مواد پتروشیمی یا پلیمری در بازار آزاد 100 هزار ریال رانت وجود دارد و تقریبا دلالها این مواد اولیه را به سه برابر قیمت اصلی می فروشند.
وی ادامه داد: مواد اولیه پتروشیمی که در بورس عرضه می شوند، محدود هستند و واحدهای تولیدی کمی از این مواد بهره مند می شوند. از سوی دیگر دولت عمده مواد پتروشیمی تولید داخل را صادر می کند و میزان کمی از این مواد در داخل کشور توزیع می شوند.
رئیس انجمن صنایع همگن پلاستیک خراسان رضوی گفت: صادرکنندگان مواد پتروشیمی میزانی از ارز بدست آورده خود از محل صادرات به 'سامانه نیما' می دهند. بخش دیگری از این ارز را صرف خرید کالا کرده و با ارزش افزوده در داخل کشور می فروشند لذا تولیدکنندگان صنایع پلیمری و پلاستیکی از این بخش نفعی عایدشان نمی شود.
وی افزود: بخشی از نوشت افزار مربوط به صنایع پلاستیکی و پلیمری است و چون مواد اولیه صنایع پلاستیکی با قیمت گرانی تامین گردیده، در قیمت تمام شده تولید اثر می گذارد لذا نوشت افزارهای پلاستیکی به قیمت بالایی در بازار عرضه می شوند.
دارنده برند 'مداد 20' که تنها واحد تولیدی بزرگ مداد در خراسان رضوی است نیز گفت: طی چند ماه اخیر قیمت برخی اقلام مصرفی برای تولید مانند کاغذ و مواد چاپ و بسته بندی، متعلقات مربوط به مواد پلاستیکی و پلیمری قریب 100 درصد افزایش یافته است.
سعید محتشم افزود: از سوی دیگر کمبود نقدینگی و کاهش ارز پول ملی باعث شده ظرفیت تولید در 'کارخانه مداد 20' نیز کاهش پیدا کند و هم اینک این واحد با 35 درصد از ظرفیت خود تولید دارد.
وی ادامه داد: این واحد مداد خود را با استفاده از کاغذ روزنامه تولید می کند و از آنجا که کاغذ محصولی وارداتی است نوسانات قیمت ارز نرخ کاغذ را به شدت افزایش داده و این مساله بر نرخ تمام شده تولید مداد نیز تاثیرگذاشته است.
* وضعیت نوشت افزار در خراسان رضوی
رئیس اتحادیه صنف کتاب و نوشت افزار و صحاف مشهد گفت: کمبودی در انواع نوشت افزار مورد نیاز دانش آموزان در آستانه سال تحصیلی جدید وجود ندارد.
محمد رستگار مقدم افزود: بیش از 900 واحد صنفی فروش نوشت افزار در سطح کلانشهر سه و نیم میلیون نفری مشهد انواع این کالاها را به قیمت قانونی به فروش می رسانند.
وی ادامه داد: در کنار این واحدها، فروشگاههای بزرگ و فروشگاههای مرتبط با شهرداری نیز اقدام به فروش نوشت افزار کرده اند که نمی توان به آنها اعتراضی داشت.
رئیس اتحادیه صنف کتاب، نوشت افزار و صحاف مشهد گفت: انواع نوشت افزار نسبت به پارسال بطور میانگین 30 درصد افزایش قیمت داشته اما در بین این اقلام 'دفتر' به دلیل گران شدن کاغذ افزایش قیمت بیشتری دارد. کتابهای درسی نیز به صورت متعارف هر سال 15 درصد افزایش قیمت دارد.
وی اظهار داشت: امسال تنوع نوشت افزار در بازار نسبت پارسال بسیار بیشتر، طرحهای نوشت افزار غالبا با فرهنگ ایرانی اسلامی مانوس و تعداد نوشت افزارهای ایرانی نسبت به خارجی در بازار بیشتر است.
رستگار مقدم افزود: امسال علاوه بر نمایشگاه عرضه مستقیم کالای پاییزه در مشهد چندین نمایشگاه دیگر در سطح شهر گشایش یافته که نوشت افزار را به قیمت مناسب عرضه می کنند.
