مناطق آزاد گامی بلند برای رسیدن به توسعه پایدار

به گزارش ایران اکونومیست؛ دولت وعده خود را در عرض چند ماه محقق کرد و قصرشیرین را در فهرست مناطق آزاد تجاری کشور قرار داد و در مرحله بعد در قالب لایحه ای تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد تا نمایندگان ملت برای آن تصمیم گیری کنند.
سرانجام پس از کش و قوس های فراوان و با رایزنی های گسترده مسئولان دولت در استان و تلاش ها و زحمات شبانه روزی نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی، لایحه منطقه آزاد تجاری قصرشیرین 12 شهریور در مجلس به تصویب رسید. در کنار تصویب لایحه منطقه آزاد قصرشیرین، نمایندگان ملت با ایجاد منطقه ویژه اقتصادی اورامانات نیز موافقت کردند.
ایجاد مناطق ویژه اقتصادی و همچنین مناطق آزاد تجاری طرح هایی است که دولت برای کمک به توسعه این مناطق در استان کرمانشاه به تصویب رسانده که در صورت اجرایی شدن آن، نفع آن به کل منطقه و استان خواهد رسید.
استان کرمانشاه 371 مرز مشترک با کشور عراق دارد و اکنون 2 مرز رسمی پرویزخان و خسروی در شهرستان قصرشیرین فعال است و در پنج بازارچه مرزی نیز در سایر شهرستان ها فعالیت های تجاری انجام می شود.
استان کرمانشاه هشت سال به صورت مستقیم درگیر جنگ تحمیلی بود و براثر اشغال بخش هایی از استان مانند قصرشیرین از سوی رژیم بعث و بمباران های موشکی و شیمیایی، خسارات فراوانی به زیرساخت های این استان وارد آمد.
این استان همچنین از یک عقب ماندگی تاریخی ناشی از بی توجهی رژیم قبل نیز رنج می برد و این عوامل باعث شده که از روند توسعه کشور دور بماند.
مرزهای این استان که تا دیروز تهدیدی علیه امنیت مردم بودند؛ امروز با استقرار امنیت و آرامش می توانند دروازه ای برای تجارت و بازرگانی باشند و مردم از قبال آن به درآمد برسند.
استان کرمانشاه و به ویژه شهرستان مرزی قصرشیرین تمام شرایط لازم برای تبدیل به منطقه آزاد تجاری را دارد و ایجاد این منطقه می تواند به رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و افزایش سطح معیشت و بهبود زندگی مردم کمک شایانی کند.
دولت با تصویب لایحه ایجاد منطقه آزاد تجاری در قصرشیرین ثابت کرد که برای استان های مرزی و کمتر توسعه یافته مانند کرمانشاه برنامه های توسعه ای کلان دارد و ایجاد منطقه آزاد تجاری به دلیل نقش آن در پیشبرد اهداف توسعه ای یکی از برنامه های دولت برای این استان است.
مناطق کُردنشین ایران به دلیل مرزی بودن و درگیری مستقیم در جنگ هشت ساله و ناآرامی های بعد از آن از روند توسعه کشور عقب مانده اند و توسعه در این مناطق تنها با اجرای برنامه ها و طرح های جهشی مانند مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی و اختصاص اعتبارات ویژه شکل می گیرد که دولت یازدهم به درستی اولویت این مناطق را تشخیص داده و برای عملیاتی کردن این اولویت ها تلاش می کند.
در کنار تبدیل قصرشیرین به منطقه آزاد تجاری، ایجاد منطقه آزاد تجاری، صنعتی بانه و مریوان در استان کردستان نیز به تصویب رسید که می تواند به جهش اقتصادی منطقه غرب کشور کمک کند.
به دلیل وقوع زلزله مهیب 7.3 ریشتری 21 آبان سال 96 استان کرمانشاه که علاوه بر کشته شدن 620 نفر و مصدومیت 12 هزار و 300 نفر، منجر به از بین رفتن زیرساخت های فراوان از جمله مشاغل متعددی شده است؛ این منطقه این بار نیاز جدی به طرح های جهشی مانند تبدیل به منطقه آزاد تجاری دارد.
بحران بیکاری و نبود شغل در مناطق زلزله زده استان کرمانشاه امروز لزوم ایجاد سرمایه گذاری را بیش از پیش ضروری کرده است و تبدیل قصرشیرین به منطقه آزاد تجاری می تواند بخشی از سرمایه گذاری های داخلی و خارجی را به سوی خود جذب کند.
نرخ بیکاری 19 درصدی استان کرمانشاه و وجود 173 هزار نفر جویای کار در این استان، شرایط اقتصادی سختی را برای مردم رقم زده و طرح های جهشی اقتصادی یکی از راهکارهای برون رفت از این وضعیت است.

** قصرشیرین منطقه ای مستعد برای تبدیل به منطقه آزاد
قصرشیرین شهرستانی مرزی در 166 کیلومتری غرب کرمانشاه با بیش از 27 هزار تن جمعیت، 186 کیلومتر با کشور عراق مرز مشترک دارد.
این شهرستان جزو مناطق گرمسیری کشور محسوب می شود که در جریان هشت سال جنگ تحمیلی، 2 سال به تصرف کامل رژیم بعث عراق درآمد و در جریان جنگ خسارات های زیادی دید و بسیاری از ساکنان آن آواره شدند، روند آبادانی قصرشیرین بعد از جنگ شروع شد اما تبعات جنگ و ناآرامی هنوز در این شهرستان قابل مشاهده است.
شهرستان قصرشیرین از گذشته معبر واردات و صادرات کالا و تردد زوار عتبات عالیات بوده است و اکنون 2 مرز رسمی و فعال پرویزخان و قصرشیرین در این شهرستان فعال است و بیش از 54 درصد از حجم صادرات کالاهای غیرنفتی کشورمان به عراق از طریق مرز رسمی و بین المللی پرویزخان قصرشیرین انجام می شود.
مرز پرویزخان در شهرستان قصرشیرین که سال 86 به مرز رسمی تبدیل شد، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و نزدیکی به منطقه کردستان عراق اکنون به یکی از مرزهای مهم در حوزه صادرات، واردات و ترانزیت کالا تبدیل شده است.
پرویزخان اکنون یکی از مرزهای راهبردی و مهم کشور است که بیش از 50 درصد صادرات غیرنفتی ایران به عراق را به خود اختصاص داده و نقش کلیدی و حیاتی در جذب بازار این کشور همسایه دارد.
اکنون عمده کالاهای صادراتی از مرز رسمی پرویزخان قصرشیرین با مناطق کُردنشین عراق به ویژه شهرهای کلار، سلیمانیه، موصل، خانقین و کرکوک در بخش مرکزی این کشور انجام می شود.
روزانه 800 تا یک هزار و 200 دستگاه کامیون کالاهای صادراتی از مرز رسمی پرویزخان به اقلیم کردستان عراق و همچنین 500 دستگاه کامیون کالا از طریق مرز رسمی خسروی به حوزه حکومت مرکزی عراق (بخش مرکزی) صادر می کنند.
همچنین روزانه به طور میانگین 600 دستگاه تانکر سوخت رسان عراقی و ایرانی از مبدا اقلیم کردستان عراق از طریق مرز رسمی پرویزخان به مقصد بنادر جنوبی کشورمان وارد خاک جمهوری اسلامی ایران می شوند.

** مناطق آزاد گامی بلند برای رسیدن به توسعه پایدار
اکنون در ایران هفت منطقه آزاد کیش، قشم، چابهار، ارس، بندرانزلی، اروند و ماکو فعال است و دولت تدبیر و امید با ایجاد چندین منطقه آزاد دیگر در سطح کشور از جمله 2 منطقه آزاد بانه و مریوان در استان کردستان و قصرشیرین در استان کرمانشاه موافقت کرده است.
رسالت و ماموریت مناطق آزاد در سطح ملی طبق اهداف مندرج در ماده پنج اساسنامه سازمان های این مناطق 'ایفای نقش شایسته در اقتصاد ملی'، 'بهبود رفاه اجتماعی همه جانبه' و نیز 'اهمیت و نقش مناطق در ارتقای امنیت ملی' تعریف شده است.
به علاوه برای هر کدام از مناطق آزاد براساس توانایی ها و امکانات آنها ماموریت های خاصی تعریف شده است، به عنوان مثال ماموریت چابهار ترانزیت کالا، تجارت منطقه ای و مبدل شدن به بارانداز کالاها و مواد اولیه منطقه ای است، ماموریت محوری قشم، عرضه سوخت و خدمات جنبی، صنایع بزرگ بویژه صنایع بزرگ مرتبط با نفت و گاز، فن آوری های زیستی پیشرفته، خدمات فنی مهندسی، ژئو پارک ملی و صادرات مجدد کالا است و منطقه آزاد کیش نیز می باید در زمینه توریسم و گردشگری، تمرکز خدمات فرهنگی - رفاهی، صنایع پیشرفته، فن آوری اطلاعات، ایجاد بورس خدمات تجاری نفت و کالاهای نفتی و مرکزیت یافتن در زمینه نمایشگاه ها و همایش های بین المللی و منطقه ای ایفای نقش کند.
بسترهای لازم از جمله امنیت پایدار مردمی برای تبدیل شهرستان مرزی قصرشیرین فراهم است و مردم این دیار که سال های سخت جنگ و ناآرامی را پشت سر گذاشته و در تامین امنیت این منطقه همراه و همگام با نظام تلاش کرده اند و امروز چشم به راه نمایندگان مجلس در تبدیل این منطقه به آزاد تجاری هستند وعده ای که می تواند منطقه را متحول و مردم این دیار را به سمت آرامش، رفاه و آسایش بیشتر سوق دهد.
اکنون که قصرشیرین به منطقه آزاد تجاری تبدیل شده همه مسئولان، سرمایه گذاران و مردم منطقه باید از آن حمایت کنند و با اتحاد و وحدت رویه از این فرصت تاریخی برای جبران بخشی از عقب ماندگی های منطقه و ایجاد رونق اقتصادی بهره کافی را ببرند.