به گزارش ایران اکونومیست؛ احمد مهدوی ابهری روز یکشنبه در نشست خبری با تشریح آخرین وضعیت عرضه ارز پتروشیمی ها در سامانه نیما، بیان داشت: دشمن، جنگ اقتصادی تمام عیاری را علیه ایران آغاز کرده است.
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی اضافه کرد: با وجود اینکه آمریکا از برجام خارج شده و تحریم صادرات نفت ایران را دنبال می کند، اما شرایط ایران در صادرات نفت نسبت به دوره قبلی تحریم ها بهتر است زیرا این بار، فقط آمریکا ما را تحریم کرده و از تحریم های سازمان ملل خبری نیست.
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی ادامه داد: بر این اساس، بسیاری از کشور از تحریم های آمریکا در این باره تبعیت نمی کنند.
وی درباره صادرات پتروشیمی نیز گفت: صادرات پتروشیمی مانند گذشته نیست و تحولاتی در حال رخ دادن است به عنوان نمونه، چین اعلام کرده با وجود تمایل برای ادامه خرید نفت از ایران اما قصد دارد که محصولات پتروشیمی عربستان را جایگزین محصولات پتروشیمی ایران کند.
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی اظهار داشت: پتروشیمی ها با اینکه بخشی از ارز مورد نیاز کشور را تامین می کنند، اما در برخی موارد از سیاست های ارزی، ضربه خورده اند.
مهدوی ابهری اضافه کرد: با وجود افزایش نرخ دلار، پتروشیمی ها ناچار هستند که محصولات خود را با نرخ ارز 4200 تومانی در بورس کالا به فروش برسانند که این مساله مورد سوءاستفاده دلالان قرار گرفته است.
وی ادامه داد: همچنین پیش از نوسان های ارزی، پتروشیمی ها ارز را به نرخ آزاد به صرافی می فروختند اما اکنون باید به نرخ 4200 بفروشند.
*پتروشیمی ها حتی یک دلار را خارج از سامانه نیما نفروخته اند
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی درباره ادعای فروش ارز پتروشیمی ها خارج از سامانه نیما گفت: 90 درصد پتروشیمی ها در بورس حضور دارند و به طور پیوسته حسابرسی می شوند، بنابراین حتی نمی توانند یک دلار خارج از سامانه به فروش رسانده و تخلف کنند.
وی با تقسیم بندی فروش ارز در سال جدید به سه دوره افزود: در دوره اول که از ابتدای سال 97 تا 20 فرودین امسال طول کشید، 260 میلیون دلار ارز در بازار به صورت عادی عرضه شد.
مهدوی ابهری ادامه داد: دوره دوم به تعیین دلار 4200 تومانی توسط دولت و پیش از راه اندازی سامانه نیماست باز می گردد که از 21 فرودین تا 15 اردیبهشت ادامه داشت و 250 میلیون دلار به قیمت 4200 هزار تومان فروخته شد.
این فعال صنعت پتروشیمی اظهار داشت: در دوره سوم که با راه اندازی سامانه نیما همراه شده است، تا پایان خرداد (ظرف 45 روز) مبلغ یک میلیارد و 250 میلیون دلار ارز در سامانه نیما به نرخ 4200 تومان عرضه شد.
* افزایش سه برابری تقاضا برای پلیمرها در بورس کالا
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی درباره فروش محصولات دربورس کالا، گفت: اکنون دلالان از نوسان نرخ دلار در بورس کالا نسبت به بازار آزاد استفاده کرده و با خریدهای سنگین مانع رسیدن محصول به دست تولید کننده واقعی در بخش پایین دستی صنعت پتروشیمی می شوند.
مهدوی ابهری افزود: تقاضا برای پلیمرها در فصل بهار در بورس کالا حدود سه برابر افزایش داشته است؛ حال پرسش این است که آیا میزان تولید واقعی بخش پایین دستی پلیمر در کشور سه برابر شده که میزان تقاضای این بخش این مقدار افزایش یافته و یا اینکه دلالان اقدام به خرید می کنند؟
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی اضافه کرد: به عنوان مثال، دلالان پت (PET) را به نرخ حدود 6800 هزار تومان از بورس کالا خریداری کرده و به قیمت 13 تا 16 هزار تومان در بازار آزاد یا کشورهای همسایه به فروش می رسانند.
وی یادآور شد: متاسفانه به دلیل سوءاستفاده های دلالان، مواد اولیه مورد نیاز به دست مصرف کننده و تولید کننده واقعی نمی رسد.
* جولان دلالان در بورس کالا
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی با بیان اینکه خریداران محصولات پتروشیمی در بورس کالا باید رصد شوند، گفت: برای مقابله با فعالیت دلالان باید جلوی خرید شرکت هایی که پارسال خریدی نداشته و امسال خریدهای سنگین انجام می دهند، گرفته شود.
مهدوی ابهری افزود: اکنون دلالان با خرید محصولات پتروشیمی از بورس کالا اقدام به قاچاق آن به کشورهای همسایه می کنند و حتی بازار صادراتی ایران را نیز خراب کرده اند.
وی اضافه کرد: اکنون بورس کالا به محل جولان دلالان تبدیل شده است و دولت باید فکری برای رفع این مشکل کند.
مهدوی ابهری ادامه داد: دلالان پتروشیمی اکنون محصولات را با نرخ دلار 4200 تومانی از بورس کالا خریداری کرده و به قیمت هشت هزار تومان در بازار کشورهایی مانند عراق به فروش می رسانند.
حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالا نیز پیشتر در این باره گفته بود: با توجه به اینکه نظارت لازم بر معاملات محصولات نهایی بعد از بورس کالا توسط دستگاه های مسئول صورت نگرفته است عده ای اقدام به سوءاستفاده از این موضوع کرده و با استفاده از خلاءهای موجود، محصولات را به صورت خام صادر می کنند. این افراد که فقط نام تولیدکننده را یدک می کشند، اقدام به خام فروشی مواد اولیه می کنند.
به گفته سلطانی نژاد، بورس یک بازار و فضایی برای معاملات شفاف است و بسیاری از این اتفاقاتی که رخ می دهد مربوط به خود بورس نیست و ریشه در سایر بخش ها دارد.
**قاچاق پی.وی.سی به جای نمک توسط دلالان
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی درباره دستور دولت برای محدود کردن صادرات پتروشیمی به تولیدکنندگان بالادستی، گفت: این دستورالعمل به تازگی ابلاغ شده است.
مهدوی ابهری ادامه داد: البته باید توجه داشت که دلالان همچنان اقدام به قاچاق این محصولات به خارج از کشور می کنند.
وی با بیان اینکه گمرک از نفرات و آزمایشگاه های کافی برخوردار نیست، گفت: در برخی موارد این دلالان توانسته اند که محصول پی.وی.سی را به جای نمک به خارج از کشور صادر کنند.
* تمرکز بر واردات تجهیزات و کالاهای مورد نیاز
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی به تشدید روند تحریم های آمریکا در هفته های پیش رو اشاره کرد و گفت: با توجه به وابستگی صنعت پتروشیمی به تجهیزات و احتمال دشواری تامین آنها در صورت آغاز تحریم ها، دولت ما را تشویق کرده است که هر چه سریعتر نسبت به خرید و وارد کردن تجهیزات مورد نیاز و انبار کردن آنها در داخل کشور اقدام کنیم.
وی ادامه داد: تامین به موقع تجهیزات در صنعت پتروشیمی بسیار اهمیت دارد زیرا از کارافتادن یک قطعه کوچک به مدت چندین روز می تواند سبب توقف خط تولید و خسارت ده ها میلیون دلاری به کشور شود.
* بسترهای فسادزا در سامانه نیما
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی با بیان اینکه برخی ویژگی های سامانه نیما فساد آور است، افزود: پس از راه اندازی سامانه نیما مشخص شد که پتروشیمی ها و سایر عرضه کنندگان ارز می توانند صرافی های خریدار ارز خود را مشاهده و صراف مورد نظر خود را انتخاب کنند.
مهدوی ابهری ادامه داد: صرافی ها نیز می توانند فهرست مشتریان را مشاهده و واردکنندگان مورد نظر خود را انتخاب کنند که این نیز می توانند زمینه ساز تبانی و سوءاستفاده هایی شود.
وی خاطرنشان کرد: هر چند به تازگی اسامی خریداران ارز از سامانه حذف شده و به جای آنها کد اعلام می شود، اما این کدها نیز قطعاً مشخص خواهد شد که مربوط به کدام خریداران است.
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی پیشنهاد داد: برای رفع تبانی های احتمالی، دولت می تواند خود ارز صادراتی را خریداری کرده و سپس بر اساس اولویت ها و قوانین به شرکت های ذیصلاح واردکننده بفروشد.
*تناقض در آمار گمرک درباره صادرات پتروشیمی
مهدوی ابهری درباره آمار گمرک درباره صادرات محصولات پتروشیمی و درآمدزایی آنها گفت: گمرک بر اساس دستورالعمل های خود اقلام صادراتی را دسته بندی می کند و بر این اساس برخی محصولاتی که ارتباطی به ما ندارد را در گروه پتروشیمی قرار داده است، مانند صادرات ال.پی.جی (گاز مایع) که توسط سایر شرکت ها انجام می شود، اما در آمار گمرک جزو محصولات صادراتی پتروشیمی قرار می گیرد.
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی یادآور شد: بر اساس آمار گمرک، در سال 1395 حدود 40 میلیون تن محصول پتروشیمی به ارزش 16 میلیارد دلار محصول پتروشیمی صادر شد، در حالی که آمار واقعی صادرات پتروشیمی در سال 1395 حدود 20 میلیون تن به ارزش 12 میلیارد دلار بوده است.
وی افزود: پارسال 12 میلیارد دلار محصول پتروشیمی صادر کردیم که 8.4 میلیارد دلار در بازار داخل به فروش رساندیم و بقیه صرف خرید تجهیزات مورد نیاز شد.
* ارز صادراتی غیر پتروشیمی ها کجاست؟
دبیر کل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی گفت: در سه ماه نخست امسال، سه میلیارد دلار محصول پتروشیمی صادر شد که بخشی از آن هنوز وصول نشده و دریافت پول آن، زمانبر است.
وی اضافه کرد: در مدت 45 روز فعالیت سامانه نیما (از 15 اردیبهشت تا 31 خرداد) مقدار 2 میلیارد دلار ارز در سامانه نیما عرضه شده که 1.3 میلیارد آن مربوط به پتروشیمی هاست.
مهدوی ابهری تاکید کرد: یعنی تنها 700 میلیون دلار توسط سایر بخش ها در سامانه نیما عرضه شده است که باید به آن رسیدگی شود.
وی افزود: سالانه حدود 45 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی در کشور انجام می شود که تنها 12 میلیارد دلار مربوط به پتروشیمی بوده است و بقیه مربوط به سایر کالاهاست که به آنها رسیدگی نمی شود.
