به گزارش ایران اکونومیست؛ صنعت گاز ایران به دلیل برخورداری از بزرگترین ذخایر گازی دنیا و دستیابی به چرخه کامل دانش این صنعت به عنوان مزیت نسبی اقتصاد کشور به شمار می رود؛ اکنون ایران در اکتشاف، تولید، پالایش و توزیع گاز به خودکفایی رسیده و بدون نگرانی از فشارهای خارجی به توسعه این صنعت مشغول است.
ایران به پشتوانه توسعه فازهای پارس جنوبی در سال های اخیر توانسته است تولید گاز کشور را به بیش از 850 میلیون مترمکعب در روز افزایش دهد که البته قرار است با راه اندازی همه فازهای پارس جنوبی این میزان به حدود یک میلیارد و 200 میلیون مترمکعب در روز افزایش یابد.
** تامین 95 درصد تجهیزات صنعت گاز از داخل
اکنون سهم گاز در سبد انرژی ایران به بیش از 70 درصد رسیده است و بیش از 93 درصد جمعیت کشور از این نعمت برخوردارند. علاوه بر بخش خانگی، گاز به عنوان منبع اصلی تامین انرژی صنایع و نیروگاه ها نیز محسوب می شود.
نکته دیگر، بومی سازی بخش زیادی از تجهیزات مربوط به این صنعت است، به طوری که بیش از 95 درصد تجهیزات این صنعت بدون تکیه به خارج، به دست شرکت های ایرانی تولید می شود.
می توان ادعا کرد بسترها و زیرساخت های لازم برای خوداتکایی در صنعت گاز فراهم شده است و تشدید محدودیت های احتمالی خارجی نیز نمی تواند خللی در این صنعت که 70 درصد انرژی کشور را تامین می کند، ایجاد کند.
** دستیایی به فناوری جدید در صنعت گاز
با وجود توان تامین 95 درصد تجهیزات توزیع صنعت گاز در داخل کشور، به دلیل نقش و اهمیت این صنعت در چرخه اقتصاد و انرژی، در شرایط کنونی که زمزمه بازگشت تحریم های آمریکا شنیده می شود، توجهات به این صنعت بیش از گذشته معطوف شده است.
بر این اساس تلاش شده است که در بخش هایی از این صنعت استراتژیک که هنوز وابستگی به خارج وجود دارد، هر چه سریعتر خودکفایی حاصل شود که تازه ترین آنها دستیابی به فناوری تولید ماده بودار کننده گاز بر پایه «مرکاپتان» است.
باید دانست که گاز در حالت طبیعی فاقد بوست و برای استفاده از آن و برای جلوگیری از وقوع حوادث ناگوار، باید یک ماده استراتژیک که فناوری آن تاکنون در اختیار 2 کشور بوده است، به آن اضافه شود. اهمیت ماده بودار کننده گاز در این صنعت به حدی است که استفاده از گاز بدون این ماده، ناممکن است و نبود آن می تواند باعث وقوع حوادث ناگوار گازی و واردن آمدن خسارات عظیم مالی و جانی شود.
** جزئیات دستیابی به فناوری جدید صنعت گاز
به گزارش شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران، «حسن منتظر تربتی» مدیرعامل این شرکت با تشریج جزئیات دستیابی به این فناوری جدید، گفت: طراحی پایه این پروژه توسط پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده که صاحب دانش فنی این تکنولوژی در کشور است و سپس طراحی تفصیلی آن در واحد مهندسی به سرانجام رسید و به مرحله اجرا درآمد.
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران افزود: این پروژه با پایان پیشرفت فیزیکی آماده ورود به مرحله راه اندازی است؛ با شروع به کار آن علاوه بر تامین همه نیازهای داخل کشور به ماده بودارکننده، می توان بخشی از این فرآورده را به خارج از کشور نیز صادر کرد.
وی با تشریح اهمیت «مرکاپتان ها» در صنعت گاز اظهار داشت: گاز طبیعی در صورت نشت می تواند خسارت های بسیاری را ایجاد کند از این رو نیاز داریم آن را به نحوی بودار کرده تا از بروز انفجار و حریق پیشگیری کنیم.
این مقام مسئول، مرکاپتان (ماده بودارکننده گاز طبیعی) را از پایه‌های اساسی ایمنی در صنعت گاز برشمرد و تاکید کرد: با تزریق ماده بودار کننده می توان از نشتی گاز مطلع و مانع از خسارت های مالی و جانی شد.
وی اعلام کرد: ایران پس از فرانسه و روسیه که تولیدکنندگان عمده این محصول استراتژیک در دنیا شناخته می شوند، سومین کشوری است که با تولید سالانه 800 تن از این محصول، به باشگاه جهانی تولیدکنندگان مرکاپتان می پیوندد.
تربتی با بیان اینکه دستیابی به فناوری تولید ماده بودارکننده، علاوه بر شکستن انحصار جهانی تولید این ماده، امکان صادرات و ارزآوری قابل توجهی نیز برای کشور فراهم می کند، گفت: ازآنجایی که این محصول تولیدی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، پتانسیل خوبی برای فروش در بازارهای منطقه دارد به گونه ای که می توان مازاد مصرف داخلی را به آسانی و با قیمت مناسب به کشورهای اطراف صادر کرد.
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران به سایر طرح های توسعه صنعت گاز در پارس جنوبی اشاره کرد و گفت: با راه‌اندازی ایستگاه پشتیبان فازهای 1 تا 3 پارس جنوبی در فاز یک عسلویه، برق مطمئن با ولتاژ و فرکانس پایدار برای تولید گاز در اختیار پالایشگاه‌های اول و دوم قرار گرفته است که این موضوع در پایداری‌سازی سیستم تولید گاز موثر خواهد بود.
تربتی، درباره اهداف پروژه پست پشتیبان فازهای 1 تا 3 پارس جنوبی نیز گفت: تاکنون برای تامین برق مورد نیاز پالایشگاه‌های پارس جنوبی از نیروگاه‌های محلی استفاده می‌شد که مشکلات فراوان این نیروگاه‌ها، شرکت نفت و گاز پارس را بر آن داشت با ساخت نیروگاهی متمرکز به گونه‌ای مطمئن تر، اقتصادی تر و آسان تر، توان الکتریکی مورد نیاز پالایشگاه‌ها را تامین کند.
وی با بیان اینکه این پروژه پس از طی همه مراحل اجرا، اکنون آماده راه‌اندازی و تحویل موقت به بهره‌بردار است، گفت: با راه‌اندازی پست پشتیبان، می‌توان بخشی از توربین‌های قدیمی فازهای 1 تا 3 که هزینه‌های نگهداری و مشکلات زیادی را به سیستم تحمیل می‌کنند از مدار خارج کرده و توان الکتریکی مطمئن و قابل اطمینانی را برای افزایش پایداری تولید گاز طبیعی در اختیار پالایشگاه‌های اول و دوم قرار داد.
ماده بودار کننده در همه پالایشگاه‌های گاز و نفت برای بودار کردن گاز طبیعی و گاز مایع قابل استفاده است که تاکنون از خارج از کشور وارد می شد. اما تولید این ماده در کشور، علاوه بر قطع واردات و صرفه جویی ارزی، زمینه صادرات را نیز فراهم می کند.
با توجه به بازگشت تحریم های آمریکا و احتمال کارشکنی این کشور در صادرات ماده بودار کننده گاز به ایران، لزوم خودکفایی در تولید این محصول بیش از پیش احساس می شود، زیرا در صورت نبود این ماده، امکان انتقال گاز برای مصرف در بخش خانگی و صنعتی با چالش ها و موانع عمده ای مواجه می شود.
