این در حالی است که امسال به دلیل کاهش نزولات جوی و خشکسالی، ظرفیت تولید نیروگاه های برقابی کشور 30 درصد کاهش یافته است. بپذیریم که ما اساساً به نحوی غیر متعارف، انواع مختلف انرژی را مصرف میکنیم. امروزه لزوم فرهنگسازی در این زمینه بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
تنها در سال گذشته 20 هزار مگاوات برق مصرفی ما به سیستمهای سرمایشی اختصاص یافته که معادل مصرف چندین کشور همسایه است. اگر 20 میلیون مشترک در سطح کشور، هر کدام یک لامپ 100 واتی اضافی را خاموش کنند، نیاز به احداث یک نیروگاه 2000 مگاواتی رفع خواهد شد.
تولید هر یک مگاوات برق یک میلیون دلار هزینه در بر خواهد داشت. اگر تأسیسات وابسته به نیروگاه را نیز حساب کنیم این رقم حدوداً 5 برابر میشود.
توان تولید برق کشور در حال حاضر 58000 مگاوات است که این میزان برق، از نیروگاههای حرارتی، سیکل ترکیبی و برقابی به دست میآید گرچه وزارت نیرو و بخشهای فعال در این زمینه با جدیت در تلاشند تا میزان تولید برق طبق برنامه افزایش یابد اما طبیعتاً ساخت نیروگاه و تأسیسات وابسته به آن زمانبر است و در کوتاه مدت، هر میزان تلاش، باز هم پاسخگوی این حجم عظیم مصرف نخواهد بود.
نکته قابل توجه این است که کشورهایی که از انواع مختلف و متنوع نیروگاه برای تولید برق استفاده میکنند و در این زمینه هیچ مشکلی ندارند دغدغه مصرف بهینه انرژی را به مراتب بیش از ما داشته، با وسواس خاصی به این موضوع توجه مینمایند.
حال در صورتی که ما با رویه موجود این شیوه مصرف را ادامه دهیم، بایستی در انتظار خاموشیهای طولانی مدت و سهمیهبندی برق باشیم که هزینهها و تبعات این امر کاملاً روشن است. چنانچه در شرایط فعلی هر مشترک در بخش خانگی، صنعتی، کشاورزی و اداری تنها 10 درصد در میزان مصرف برق صرفهجویی کند میتوان امیدوار بود که تابستانی بدون خاموشی داشته باشیم.
میتوان با اتخاذ تمهیداتی ساده، میزان هدر رفت انرژی را کاهش داد. راهکارهای کاهش مصرف، بارها گفته و نوشته شده و در اینجا ضرورتی به تکرار آنها نیست. واقعیت این است که متأسفانه ما تاکنون چندان توجهی به این امر مهم و حیاتی نداشتهایم.
پر واضح است که در فصل تابستان همه نقاط کشور مخصوصاً استانهای گرمسیر در صورت قطع برق با مشکلات عدیدهای مواجه خواهند شد. ضمن اینکه کاملاً روشن است که گستره گرما در کشور روزبهروز افزایش بیشتری یافته و مییابد.
امید است با عزمی جدی و حرکتی ملی در جهت تقویت فرهنگ مصرف بهینه انرژی برق و سایر اقسام انرژی گام برداشته، مؤلفه مثبت دیگری از رفتار مسئولانه ایرانیان را بر مؤلفههای ارزشمند فراوانی که در فرهنگ عمومی خویش داریم بیفزاییم. انشاءالله
سید محمدرضا موالی زاده دبیر شورای فرهنگ عمومی