به گزارش ایران اکونومیست از شیراز، عزت‌الله رئیسی اردکانی صبح امروز در جلسه کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی فارس که در حضور اعضاء و فعالان این بخش برگزار شد، به تشریح مفاهیمی چون خشکسالی و ترسالی، تغییر اقلیم، برداشت از آب‌های زیرزمینی و ریزش ابرها در کشورهای همسایه پرداخت.
این استاد دانشگاه که دکترای خود را از دانشگاه کلرادوی آمریکا اخذ کرده و با بیش از 35 سال تدریس، استادتمام دانشگاه شیراز است، با بیان اینکه بررسی آمار 100 ساله شیراز نشان می‌دهد که هر 11 تا 12 سال خشکسالی کاملاً طبیعی و تکرارپذیر است، افزود: از سال 1386 تا 1395 در شیراز خشکسالی داشتیم که متوسط بارندگی 250 میلی‌متر بوده و این نشان از این موضوع دارد که این پدیده در گذشته تکرار شده و یک سیکل معمولی است.
پروفسور رئیسی با اشاره به مفهوم تغییر اقلیم افزود: تغییر اقلیم یعنی تغییر آب و هوا برای یک دوره طولانی یعنی بیش از 20 و 30 سال؛ بنابراین یک دوره 12 تا 13 ساله را یک پدیده طبیعی می‌دانند.
وی بیان کرد: تغییر اقلیم ناشی از کربن دی اکسید است که به علت استفاده زیاد از سوخت فسیلی از روال عادی خارج شده و شدت گرفته است که برای مقابله با آن ما باید بارندگی را برای آینده پیش‌بینی و درجه حرارت را بررسی کنیم؛ این دو پارامتر از طریق «ژنرال سن پوزیشن مدل» که وظیفه آن شبیه‌سازی کل توده‌های هوا در تمامی جوامع است انجام می‌شود.
رئیسی با بیان اینکه مرکز ibcc گزینه‌های مختلف را بعد از شبیه‌سازی ارائه می‌دهد گفت: این مرکز مدل gcm برای 250 در 250 کیلومتر درجه حرارت و میزان بارندگی را تا سال 2100 پیش‌بینی کرده است، اما چون برخی از گزینه‌های این مرکز برای وضعیت ایران کاربرد نداشت ما 14 ایستگاه در جنوب کشور را مورد بررسی قرار دادیم و برای تمام ایستگاه‌ها تا سال 2095 بارندگی و درجه حرارت را محاسبه کردیم.
پدر علم هیدروژئولوژی ایران با اشاره به بررسی وضعیت دوره ترسالی و خشکسالی بیان کرد: این مسئله برای 90 سال آینده یک مقدار افزایش پیدا می‌کند.
رئیسی درباره راهکار مقابله با شرایط کنونی گفت: در برنامه‌ریزی منابع آب باید کاهش بارندگی را به صورت طولانی‌مدت برنامه‌ریزی کنیم، نه برای 2. 3 سال آینده.
وی افزود: پدیده خشکسالی به دلیل تغییر اقلیم، برداشت بیش از اندازه از آب تجدیدپذیر و تکرار دوره خشکسالی است واقعیت اکنون جامعه برداشت اضافه از منابع آب است.
گره زدن معیشت مردم به کشاورزی، اشتباه بزرگ
عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی فارس هم در این نشست اظهار داشت: تغییر اقلیم در یک روند بلندمدت ایجاد می‌شود، اما خشکسالی و اثراتش در کوتاه‌مدت بروز داده می‌شود و می‌توان در مقابله با آن تمهیدات ملموسی انجام داد.
محمدصادق حمیدیان با بیان اینکه آنچه در حوزه تغییر اقلیم به وجود می‌آید نتیجه مسایل مختلفی است، افزود: تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای در دستگاه‌ها، عدم وجود برنامه متقن و ارجح دادن مسائل شخصی بر منافع ملی در حوزه‌های مختلف دیده می‌شود.
وی اظهار داشت: متاسفانه بسیار شاهد هستیم که افراد ناآگاه مطالبی را در جامعه به ویژه فضای مجازی منتشر می‌کنند که مسیر را منحرف می‌کند، اما چیزی که هیچ‌گاه نسبت به آن اعتراض نشده، سوءاستفاده و بد استفاده کردن از منابع آبی است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی فارس در تشریح این موضوع ادامه داد: بد استفاده کردن از منابع شامل سوءاستفاده از منابع آب، اضافه برداشت، آلوده کردن منابع آبی و عدم توجه به مسائل زندگی موجب شده که ما دچار بحران شویم و توسعه پایدار به تعویق بیفتد که متاسفانه با پا فشاری بر اتفاقات به سمت تعمیق بحران می‌رویم.
وی عنوان داشت: در زمان بحران خشکسالی ما با بحران بدتری به نام بحران غفلت مواجه بودیم همچنین دخالت سیاست‌گذاران در حوزه آب، گره زدن معیشت مردم به کشاورزی و تکه‌تکه کردن زمین‌های کشاورزی باعث بحرانی‌تر شدن وضعیت منابع آب و خاک کشور و استان شده است.
حمیدیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به بحث حائزاهمیت کیفیت آب تصریح کرد: کیفیت آب یکی از موارد مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد و ما در کمیسیون کشاورزی نیز به این بحث خواهیم پرداخت.
وی افزود: در خصوص کیفیت آب ورودی دریاچه «مهارلو» سال‌های متمادی جلسات و مسایلی مطرح شده است که در حوزه شورای شهر و شهرداری شیراز پرونده‌ها در این مورد به صورت منقطع و خاص بررسی می‌شود و توالی و سلسله‌وار بودن آن مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
حمیدیان بیان کرد: شورای شهر و شهرداری شیراز باید بر اساس اطلاعات موجود در گذشته در زمینه کیفیت آب جمع‌بندی کند و ادامه مسیر را مبتنی بر آن اطلاعات انجام دهد.
انتقاد از عدم استفاده از پساب شهری
در ادامه این کارگروه محمود جوان عضو هیات علمی دانشگاه شیراز نیز با اشاره به اینکه منابع زیادی در شیراز است که هیچ استفاده‌ای از آن نشده، گفت: تاکنون از پسابی که بسیار با ارزش است نتوانستیم استفاده کنیم. مقدار زیادی آب زیر زمین در نقاط مختلف شهر وجود دارد که حدود 60 میلیون متر مکعب آب می‌شود، اما از این آب با وجود زمین‌های متعلق به شهرداری هیچ استفاده‌ای نمی‌شود.
وی با بیان اینکه این آب متعلق به شهر است و در مواردی چون فضای سبز باید استفاده شود، افزود: سرمایه‌گذاران خارجی هم برای این آب علاقه خود را نشان دادند و برای مذاکره اینجا آمدند، اما هنوز از نظر قانونی ما نتوانسته‌ایم ثابت کنیم که متعلق به چه کسی است.
جوان بیان کرد: سازمان آب و وزارت نیرو خود را مسئول می‌دانند و از طرف دیگر شهرداری و اداره آبفا هم نسبت به این آب ادعای مالکیت دارند.
