جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 29 - ۱۸ رمضان ۱۴۴۵
۰۹ تير ۱۳۹۷ - ۱۱:۴۴

نهنگ آبی، گرگ تنها را پرورش می دهد

شهر 'الزرقاء' در اردن محل تولد 'ابومصعب الزرقاوی' رهبر پیشین 'القاعده' در عراق است و این نام، عملیات انتحاری و کمربندهای انفجاری را به ذهن متبادر می کند، جایی که در هفته گذشته، دو انتحار را به خود دید، اما نه با کمربند انفجاری بلکه با 'نهنگ آبی'.
کد خبر: ۲۳۰۹۳۴
به گزارش ایران اکونومیست، هفته گذشته در شهر الزرقاء اردن جسد دختری 17 ساله که خود را حلق آویز کرده بود، نگاه ها را به سوی این شهر سلفی نشین بازگرداند و این دومین خودکشی در یک هفته و در یک محله با نام «حی معصوم» بود و با یک روش رخ داد؛ بازی اینترنتی نهنگ آبی.
روزنامه 'الرای' اردن نوشت: دختر نوجوان، دوست یک دختر دیگر بود که چند روز پیش او هم با همین شیوه خودش را حلق آویز کرده است.
این بازی اینترنتی تاکنون ده ها نوجوان را در کشورهای عربی به خودکشی کشانده است و این موارد خودکشی عمدتا در کشورهای تونس، مغرب، عربستان، الجزایر، مصر، اردن و کویت رخ داده و کشورهای عربی را ناچار به اتخاذ تدابیری درباره این معضل و ریشه یابی آن کرده است.
در الجزایر این بازی تاکنون 5 نوجوان را قربانی کرده است.
در مصر چندین مورد خودکشی با اجرای روش بازی نهنگ آبی گزارش شده است که معروف ترین آن، خودکشی «خالد» فرزند 18 ساله «حمدی الفخرانی» نماینده سابق پارلمان آن کشور در سال جاری میلادی بود.
در کویت، تنها در طول یک ماه، سه مورد خودکشی ناشی از بازی نهنگ آبی در سال 2017 به ثبت رسید.
در تونس، سازمان های مدافع حقوق کودکان نسبت به خطر بازی اینترنتی نهنگ آبی زمانی هشدار دادند که چهارمین کودک به کام این نهنگ رفت.
فوریه 2017 شهر «سوسه» تونس شاهد اقدام پلیس برای نجات دختری 12 ساله بود که برای اجرای یکی از چالش های بازی نهنگ آبی وارد دریا شده بود.
 
** درباره بازی نهنگ آبی
نام نهنگ آبی از پدیده ای زیست محیطی الهام گرفته شده است، اشاره ای به آنچه به خودکشی بدون علت ظاهری و دسته جمعی نهنگ ها با به گل نشاندن خود در سواحل، معروف است.
نهنگ آبی، یک بازی انتحاری است، نوعی شستشوی مغزی کامل با استفاده از فنون روانشناختی در ظرف 50 روز با طی 50 مرحله؛ هر روز یک ماموریت و البته به شرط وجود آمادگی های روحی و روانی.
این بازی از طریق شبکه هایی اجتماعی مانند فیس بوک، اینستاگرام و توییتر انجام می شود.
هشتگ های ذیل در شبکه های اجتماعی، یعنی خطر در کمین افراد ترویج دهنده این هشتگ هاست:
#f57 و bluewhalechallenge و#curatorfindme و #i_am_whale
این عبارت ها در اولین مرحله ورود به بازی توجه مخاطب را جلب می کند: «خوش آمدی! آماده بازی هستی؟ اجباری در کار نیست؛ اگر می خواهی پیش از چالش اول از بازی خارج شوی فقط مرا مطلع کن».
تاریخ دقیق ابداع این بازی مشخص نیست، اما قطعا خاستگاه آن روسیه است و در سال 2016 رسانه ای شد. در سال 2017، ابداع کننده این بازی که جوانی روسی به نام «فیلیپ بودیکین»، دانشجوی 21 ساله روانشناسی و اخراجی از دانشگاه بود، به سه سال زندان محکوم شد.
روزنامه «لوموند» فرانسه در این ارتباط نوشته است: احتمالا سه جوان روس این بازی را اداره می کنند؛ بودیکین معروف به «فیلیپ فوکس»، «فیلیپ لیس» و «کیتوف».
استدلال بودیکین این بود که با این بازی، برخی افراد خطرناک برای جامعه را از بین می برد. او مدعی شد که هدفش «پاکسازی جامعه از طریق تشویق زباله های زیستی به خودکشی است» و این جمله را هم درباره قربانیان بازی گفت: «از مرگشان خوشحالم».
این ادعای بودیکین در حالی مطرح شد که یکی از مراحل یا چالش های بازی نهنگ آبی، قتل برادر یا مادر است و نه «پاکسازی جامعه» و لزوما، تنها به خودکشی فردی که سازنده بازی او را «زباله زیستی» می خواند، منجر نمی شود.
به نظر نمی رسد این بازی، کار یک نفر باشد، زیرا تشکیلاتی ناشناس دارد که با فعالیت آنها و خط دهی افراد موسوم به «سرپرست»، همچنان این بازی اداره می شود و قربانی می گیرد.
 
** چیزی شبیه گرگ های تنها
ساز و کار بازی، شبیه اتفاقاتی است که برای تروریست های موسوم به «گرگ های تنها» اتفاق می افتد.
در تعاریف و اصطلاحات تروریسم، گرگ تنها به شخصی گفته می‌شود که ظاهرا به تنهایی و بدون اینکه با گروهی ارتباط سازمانی داشته یا از آن کمکی دریافت کند، در حمایت از آن گروه، جنبش یا عقیده دست به اعمال خشونت‌آمیز می‌زند. از آنجا که گرگ‌های تنها با گروه‌های تروریستی، ارتباط مشخص و اثبات شده ای ندارند و به تنهایی دست به عملیات می‌زنند، شناسایی آن‌ها برای نیروهای امنیتی دشوار است. در سال‌های اخیر، گروه‌های القاعده و داعش طرفداران خود در کشورهای غربی را به انجام حملاتی به سبک گرگ‌های تنها تشویق کرده‌اند.
چنین اتفاقی در فرآیند شستشوی مغزی از سوی یک سرپرست در بازی نهنگ آبی دیده می شود؛ نوعی نظام باوری در این جریان شکل می گیرد، اما نه می توان فرد باورساز (سرپرست بازی) را شناخت و نه ردپایی از تشکیلات و اعضای آن یافت.
این بازی از مشترک خود، انجام 50 چالش در 50 روز و ارسال مدارک اثبات کننده انجام بازی مثل فیلم و عکس برای سرپرست بازی را می خواهد؛ اجرای هر چالش می تواند راه را برای ورود به چالش جدید باز کند؛ از اموری ساده و بدون آزار مثل نقاشی نهنگ روی یک برگ کاغذ تا اقدامی «مازوخیستی» (خودآزارنده) مانند ترسیم نهنگ یا علامت «F57» با شی برنده روی ساعد دست و سپس، اقدامی سادیسمی و دیگر آزاری با ضرب و جرح و قتل دیگران و نهایتا اقدام به خودکشی.
اما همه مشترکان در این فرآیند، یکسان عمل نمی کنند. برخی از آنها تصمیم می گیرند در میانه راه ادامه چالش ها را ترک کنند. در چنین مواردی، سرپرست دست به کار می شود و قربانی نوجوان را تهدید به انتشار مسائل خصوصی و خجالت آور او یا حتی قتل بستگان وی می کند.
گفته می شود در این بازی، مانند اپلیکیشن هایی که درخواست دسترسی به اطلاعات داخل گوشی را دارند، این کاربر است که پیش تر به سرپرست، اجازه دسترسی به اطلاعات گوشی را داده و یا با ورود به بازی نهنگ آبی، تلفن همراه مشترک، هک شده و اطلاعات آن را سرپرست در اختیار گرفته است. از این گذشته، پیش از ورود به بازی، قربانی، شناسایی شده و اطلاعات او در شبکه های اجتماعی مورد تحلیل های روانشناختی عمیق قرار گرفته است.
بیشتر گزارش ها درباره قربانیان بازی نهنگ آبی این مشخصات را ذکر می کنند: تقریبا خواب ندارند، دائما گوشی همراه خود را کنترل می کنند و لباس های بلند می پوشند تا آثار جراحت های روی بدن خود (ناشی از اجرای چالش های بازی) را پنهان کنند.
کسی چه می داند، شاید نسل جدیدی از گرگ های تنها با تلفیق فناوری روز و تکنیک های روانشناختی در حال تکامل یافتن باشد.
نظر شما در این رابطه چیست
آخرین اخبار