به گزارش ایران اکونومیست؛ زمزمه افزایش قیمت شیرخام و فرآورده های لبنی هفته گذشته پس از اظهارات مرتضی رضایی معاون امور دام وزارت جهادکشاورزی در حالی در رسانه ها پیچید که گفته بود: اصلاح و منطقی شدن قیمت شیرخام و برخی فرآورده های لبنی برای ادامه حیات صنعت دامداری کشور الزامی است.
هرچند رضایی گفت، قرار شده به طور همزمان تغییرات قیمتی شیرخام و فرآوره های لبنی در کارگروه ستاد تنظیم بازار نهایی و طی این هفته اعلام و ابلاغ صورت گیرد اما هنوز نرخ های جدید تصویب و نهایی نشده است.
این تصمیم دولت از آنجایی اهمیت دارد که از سال 1393 تاکنون قیمت خرید شیرخام تغییری نداشته است؛ در آن سال بهای خرید شیرخام 1440 تومان تعیین شد اما کماکان کارخانجات لبنی، این محصول را زیرقیمت مصوب خریداری می کنند؛ این روند تاکنون ادامه داشته که منجر به ورشکستگی و بروز مشکل نقدینگی در واحدهای صنعتی تولید کننده شیرخام شده است.
در سال های اخیر میزان تولیدخام در کشور به 10 میلیون تن در سال رسیده است که بخش عمده آن به مصرف کارخانجات فرآورده های لبنی می رسد.
در این پیوند «سید احمد مقدسی» رئیس انجمن صنفی گاوداران گفت: طبق بخشنامه دولت، قیمت شیرخام با افزایش 10 درصدی در ستاد تنظیم بازار کلید خورد اما به دلیل مخالفت انجمن، دست اندرکاران و مسئولان در تولید این محصول، پیشنهاد افزایش حداقل 18 درصدی آن و رسیدن قیمت خرید هر کیلو شیرخام به 1700 تومان به دفتر رئیس جمهوری ارایه شده است که منتظر موافقت رئیس جمهوری در این زمینه هستیم.
وی اظهار داشت: طبق بخشنامه دولت، افزایش بیش از 10 درصد باید توسط رئیس جمهوری تصمیم گیری شود.
رئیس انجمن صنفی گاوداران وضعیت صنعت دامداری کشور با بیان اینکه بیش از 70 درصد هزینه واحدهای دامی به تامین علوفه بر می گردد، تصریح کرد: اکنون به دلیل افزایش 40 درصدی نرخ نهاده های دامی، 20 درصدی حمل و نقل و 20 درصد دستمزد کارگری و 7 درصد انرژی، هزینه های تمام شده تولید رشد قابل توجهی داشته است و اگر دولت با بالا رفتن قیمت شیرخام موافقت نکند، صنعت دامداری به مخاطره می افتد.
به گفته وی، طبق آمارها چندی پیش قیمت هر کیلوگرم کنجاله سویا 1600 تومان و ذرت 620 تومان بود که اکنون نرخ کنجاله سویا به 2750 تومان و ذرت به 1300 تومان رسیده است.
مقدسی با بیان اینکه سزاوار نیست هزینه تورم از جیب صنعت دامی و دامداران پرداخت شود، گفت: با توجه به تعدیل نرخ ارز در ماه های گذشته، نباید صنعت دامداری را وجه المصالحه کنترل نرخ تورم قرار دهیم.
وی گفت: برای کنترل تورم، بهتر است دولت به جای مسکوت نگه داشتن افزایش بهای شیرخام، نرخ ارز را کنترل کند.
وی با اشاره به اینکه گاوهای شیری ما «گوشتخوار» شده اند، گفت: گاو حذفی نداریم، اما برای تامین نقدینگی و معیشت واحدهای تولیدی دامداران ناچارند از هر 10 گاو دو مورد را کشتار کنند تا هزینه های واحد تولیدی تامین شود.
** 20 درصد واحدهای دامی و شیرخام در معرض نابودی است
رئیس انجمن صنفی گاوداران اضافه کرد: در صورتی که قیمت شیرخام با افزایش 18 درصدی همراه نشود، به طور حتم ادامه روند مذکور به تعطیلی 20 درصد واحدهای دامی و کاهش تولید شیرخام می انجامد که علاوه بر نابودی صنعت دامی کشور باید منتظر واردات توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت باشیم.
در سال 1393 قیمت هر کیلوگرم شیرخام 1440 تومان تعیین شد که باید متناسب با آن نرخ فرآورده های لبنی 26 درصد افزایش می یافت اما برای کنترل قیمت ها، ستاد تنظیم بازار فقط با افزایش 15 درصدی نرخ فرآورده های لبنی موافقت کرد؛ همین امر سبب شد کارخانجات لبنی در سه سال گذشته قیمت شیرخام را پایین تر از نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار خریداری کنند.
این درحالیست که طی پنج سال گذشته با وجود افزایش سالانه نرخ تورم و هزینه های تمام شده تولید از جمله نهاده ها، دستمزد کارگری و هزینه های انرژی و نهاده های دامی مواجه بودیم اما همچنان نرخ مصوب شیرخام به دلیل سیاست های وزارت صنعت و معدن و تجارت برای کنترل قیمت ها ثابت ماند، درحالی که در همین مدت زمان صنعت لبنیات به تدریج اقدام به افزایش قیمت محصولات خود کرد.
به گفته دامداران صنعتی، هرکیلوگرم شیرخام با قیمت هایی بین 1250 تا 1365 تومان توسط کارخانجات خریداری می شود.
به همین منظور، سازمان مرکزی تعاون روستایی دولت تدبیر و امید، از سال 1393 طرح خرید، جمع آوری شیرخام مازادحمایتی و تنظیم بازار شیرخام را برای حمایت از دامداران، تولیدکنندگان خرد در مناطق محروم و همچنین ثبات و پایداری قیمت ها اجرایی کرد که منجر به تبدیل این محصول به شیرخشک و خامه و در نهایت صادرات و ارز آوری آن به کشور شد.
دولت امسال نیز اقدام به خرید حمایتی شیرخام به میزان روزانه 1200 تن با نرخ 1440 تومان در 17 استان کشور کرده، اما تلاش دارد قیمت خرید حمایتی شیرخام را به 1500 تومان افزایش دهد تا تولید کنندگان متضرر نشوند.
برای تامین نهاده های تولید نیز شرکت پشتیبانی امور دام کشور، هر کیلوگرم سویا را با نرخ 1950 تومان و ذرت را 1100 تومان در اختیار صنعت دام و طیور قرار می دهد اما این تنها بخشی از نیاز دامداران را تامین می کند، بنابراین آنان ناچارند بخش قابل توجهی از نیاز خود را از بازار تامین کنند.
رئیس انجمن صنفی گاوداران کشور بر این باور است که اقدام حمایتی دولت از دامداران با اجرای طرح خرید حمایتی مازاد شیرخام و همچنین توزیع نهاده های دامی با قیمت مناسب، کافی نیست و انتظار می رود ستاد تنظیم بازار و وزارت صنعت معدن و تجارت قیمت واقعی شیرخام کشور را تصویب کنند.
