به گزارش ایران اکونومیست به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری، امروزه در بسیاری از کشورها، نقش غذا در سلامت و تغذیه انسان از اهمیت زیادی برخوردار است. به طوری که بیشتر اهمیت مواد غذایی به جای نقش اولیه غذا به عنوان منبع انرژی و رشد به نقش بیولوژیکی غذا روی سلامتی انسان تغییر یافته و بازار تولید و مصرف مواد غذایی بیشتر به سوی تولید غذاهای فراسودمند رفته است.
غذاهای فراسودمند به فرآورده هایی گفته می شود که علاوه بر فراهم کردن تغذیه پایه باعث افزایش سطح سلامت افراد می شوند و با توجه به آگاهی مصرفت کنندگان روز به روز در تولید این گونه غذا ها پیشرفت های جدیدی به وجود می آید.
با پیشرفت فناوری‌های نوین، تولید مواد غذایی فراسودمند به یکی از حوزه‌های مورد توجه در صنعت تولید غذا تبدیل شده است. در مواد غذایی فراسومند، ترکیبات مفید موجود در مواد غذایی به نحوی تا رسیدن به مقصد درون بدن محافظت می‌شوند. در این راستا از نانوذراتی موسوم به نانوحامل‌ها استفاده می‌شود.
سمیرا محقق دانشگاه صنعتی اصفهان، با اشاره به نانوالیاف، به‌عنوان یک ماده اولیه مناسب برای تولید حامل‌های ترکیب مفید خوراکی، دانه گیاه کتان را یک منبع مهم جهت استخراج ماده مورد نیاز در تولید نانوالیاف خواند و افزود: در این تحقیق، نانوالیافی از موسیلاژ دانه گیاه کتان که م یتواند محصول جانبی کارگاه های تولید کننده روغن کتان (بزرک) باشد، تولید شده است که البته در کنار آن از یک پلیمر سنتزی جهت بهبود خواص این نانوالیاف استفاده شده است.
به گفته وی، ازآنجایی‌که از ضایعات کارگاه روغن‌کشی می‌توان به‌عنوان ماده اولیه جهت تولید این نانوالیاف استفاده کرد، بنابراین انتظار می‌رود هزینه نهایی تولید این نانوالیاف نسبت به نمونه‌های مشابه به‌طور چشمگیری پایین‌تر باشد.
ماده استخراج‌شده از دانه گیاه کتان، موسوم به موسیلاژ دانه بزرک، که به‌عنوان ماده اولیه دستگاه الکتروریسی مورد استفاده قرار می‌گیرد از گرانروی پایینی برخوردار بوده و جهت تولید نانوالیاف قابل‌استفاده نیست. ازاین‌رو، در این طرح از یک پلیمر سنتزی جهت ترکیب با ماده اولیه و بهبود خواص آن استفاده شده است. حضور این پلیمر سنتزی موجب می‌شود نانوالیافی با ساختار یکنواخت الکتروریسی شوند.
حداد افزود: در این طرح پس از الکتروریسی نانوالیاف با درصدهای مختلف موسیلاژ دانه بزرک و پلی‌ونیل الکل، از آزمون‌های DSC، FTIR و TGA جهت آنالیز کارایی نانوالیاف سنتز شده استفاده شده و میکروسکوپ الکترونی نیز جهت بررسی ساختار و ابعاد آن‌ها مورد استفاده قرار گرفته است.
نتایج آزمون‌های انجام شده حاکی از آن است که ترکیب 3 درصدی موسیلاژ دانه بزرگ و 12 درصدی پلی‌ونیل الکل با نسبت 40:60، بهینه‌ترین خواص ممکن فیزیکی و حرارتی را داراست.
این تحقیقات حاصل تلاش سمیرا حداد- دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی اصفهان و سید امیرحسین گلی- عضو هیأت علمی این دانشگاه است. نتایج این کار در مجلهInternational journal of biological macromolecules با ضریب تأثیر 3.671 (جلد 114، سال 2018، صفحات 408 تا 414) منتشر شده است.
