به همین دلیل، وقتی یکی از مسئولان کشور در پاسخ به سؤال خبرنگار، او را مورد اهانت قرار می‌دهد و اعلام می‌کند که شما نماینده مردم نیستید، پاسخ صحیحی نیست. چرا که، خبرنگاران صدای مردمند البته در این میان، خبرنگاران نیز وظیفه دارند تا به دور از موضع شخصی، مطالبات و علائق مردم را به مسئولان منعکس کنند و پاسخ مشکلات آنها را از مسئولان مربوطه بپرسند.
البته مسأله دیگری که در زمان بروز چنین حوادثی باید به آن توجه شود، حقوق ومسئولیت‌های اجتماعی روزنامه نگاران است که حتی در ادبیات روزنامه نگاری نیز به آن اشاره شده است.
ادبیاتی که ازسویی به رسمیت شناختن حقوق روزنامه نگار برای جست وجو در اعماق جامعه و کشف حقایق اشاره می‌کند و از سوی دیگر به حقوق قانونی روزنامه نگار تأکید دارد.
به همین دلیل بر اساس قانون، این حق طبیعی هر خبرنگار است که از مسئول مربوطه توضیح بخواهد. البته، آنها نیز باید دقت کنند که سؤالات خود را از مسئولان مربوطه شخصی نکرده و تلاش کنند از موضوعاتی که برخاسته از بطن جامعه است، استفاده کنند.
به هر ترتیب در جوامع امروزی، مردم هیچگاه فرصت و امکان پرسیدن مستقیم سؤال‌ها و خواسته‌های خود را از مسئولان ندارند، به همین دلیل است که رسانه‌ها به عنوان میانجی اطلاق می‌شوند.
البته باید توجه داشت که ادبیات رایج میان مسئولان و خبرنگاران علاوه بر حفظ رویکرد انتقادی خود، ضروری است که مبتنی بر تفاهم باشد. به این معنا که روزنامه نگار از موضع خصومت به حوزه کاری مسئولان وارد نشود و از طرف دیگر نیز مسئولان هم نباید به روزنامه نگاران به‌عنوان مزاحم نگاه کنند.
البته در اینجا اهمیت رسانه‌ها زمانی مشخص می‌شود که اگر در جامعه‌ای روزنامه نگاران فعالیت نکنند، مسئولان هیچگاه پاسخگوی خواسته‌های مردم نخواهند بود. موضوعی که به مرور زمان باعث دامن زدن به خودکامگی و فاصله گرفتن مسئولان از مردم می‌شود.
بنابراین، مسئولان می‌توانند به خبرنگاران انتقاد کنند اما اجازه ندارند که به آنها توهین کرده و بگویند، حق سؤال پرسیدن ندارید. به همین دلیل باید تلاش کرد تا گفت‌و‌گو میان رسانه‌ها و مسئولان مبتنی بر گفت‌و‌گو و تعامل باشد. یعنی همان‌طور که رسانه با مسئول سخن می‌گوید، مقام مربوطه هم با همان زبان به خبرنگار پاسخ دهد.
لذا هم مسئولان باید در ارتباطات خود از زبان تفاهمی بهره بگیرند هم روزنامه نگاران باید با حفظ احساس مسئولیت اجتماعی و حفظ نگاه نقادانه خود از زبان نرم و تفاهمی استفاده کنند.
به همین خاطر در این زمان، هیچ فردی نباید به خودش اجازه بدهد که از زبان توأم با پرخاش و عصبیت علیه طرف مقابل استفاده کند. چرا که، این موضوع، در دراز مدت به نفع هیچ یک از طرفین جامعه نخواهد بود.
محمد مهدی فرقانی استاد ارتباطات
