به گزارش ایران اکونومیست، موتور جست و جو ابزاری است که با هدف بدست آوردن اطلاعات درخواست شده، به کار می‌رود و می تواند بین صفحات اینترنتی، متن، عکس و فیلم مورد نیاز کاربر را کاوش و ارایه کند.
داشتن موتور جستجوی بومی (جویشگر) از جمله موضوع هایی است که همواره مورد توجه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بوده است و بر همین اساس توسعه موتور جستجوی بومی با نام «پارسی جو» از سال 1389در دستور کار قرار گرفت و قرار بود این موتور جستجو، خدمات متنوعی نظیر سرویس جستجوی متنی، تصویری، نقشه، علمی، آوا و دانلود و غیره را ارائه دهد.
نسخه۱«پارسی جو» با پوشش یک میلیون صفحه در سال 1389 روی وب قرار گرفت و اینک نسخه ۳ آن با پوشش 200 میلیون صفحه و متوسط 200 هزار بازدید روزانه به عموم کاربران تنوعی از خدمات و سرویسها را ارائه می دهد و با توجه به اینکه موتور جستجوی بومی علاوه بر خدمات جستجو متشکل از خدمات ارزش افزوده و جذاب دیگری است، در کنار آن خدماتی نظیر ترجمه ماشینی، پرسش و پاسخ خودکار قرانی نیز توسعه داده شده است.
همچنین برخی زیرساختهای مورد نیاز نظیر دادگان و ابزارهای پردازش زبان نیز در طی چند سال گذشته فراهم شده است که از مهمترین آنها می توان به توسعه دادگان «وردنت» زبان فارسی، مجموعه داده محک استاندارد برای بازیابی اطلاعات در زبان فارسی، ابزارهای پردازش زبان فارسی نظیر خطایاب و ریشه یاب و غیره نیز اشاره کرد.
اکنون در کشور چندین موتور جستجوی بومی در حال توسعه هستند و اغلب این موتورهای جستجو نظیر سلام، پارسیک، جاماسپ و بیاب فراجویشگر هستند به این معنا که نتایج موتورهای جستجوی موجود نظیر گوگل و بینگ را ترکیب و در اختیار کاربران قرار می دهند.
از بین سایر موتورهای جستجوی بومی که به صورت مستقل به ارائه خدمات جستجوی می پردازند می توان به «گُرگُر و زال» اشاره کرد که از بین این دو موتور جستجو تنها «گُرگُر» از طریق وب در دسترس کاربران است.
در همین ارتباط خسرو سلجوقی به تلاش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای طراحی جویشگر بومی اشاره کرد و گفت: طراحی انجام شده برای جویشگر بومی که از دولت یازدهم به جدیت دنبال شد با دیدی کلی نگرانه انجام شده و تنها یک جویشگر صرف نیست.
وی با بیان اینکه اکنون جویشگرهایی مانند «گوگل» و «یاهو» تنها کار جویشگری نمی کنند، افزود: آنها بین 120 تا 170 خدمت مختلف را ارائه می دهند در حالی که فقط با یک اسم شناخته می شوند.
عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران به ارائه سرویس «رایانامه» و «نقشه» توسط گوگل به عنوان تنها دو نمونه از خدمات مختلفی که از سوی این جستجوگر عرضه می شود، اشاره کرد و ادامه داد: براساس ارزیابی های صورت گرفته در بازار کشورمان اکنون حدود هفتاد خدمت از سوی شرکت های مختلفی در جویشگرهای بومی عرضه می شود.
به گفته سلجوقی اکنون در زمینه «رایانامه » حدود 5 شرکت و در زمینه «نقشه » هم دو تا سه شرکت فعال هستند.
ایمیل (به انگلیسی: email) یا رایانامه به نامه‌ای دیجیتالی گفته می‌شود که در شبکه‌ای رایانه‌ای از یک فرستنده به یک یا چند گیرنده فرستاده می‌شود.
عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران افزود: شرکت های ارائه دهنده خدمات جزایر کوچک و پراکنده ای هستند که چندان تاثیر گذار نبوده و بنابراین نتوانسته اند هنوز به جایگاه اصلی دست یابند.
وی ادامه داد: موفقیت در این عرصه نیازمند یکی شدن این جزایر پراکنده و ایجاد یک شرکت قدرتمند است تا بتوانند حرفی برای گفتن داشته باشند.
سلجوقی یکی از راهکارهای ایجاد شرکت قوی را «برندسازی» برشمرد و گفت: وجود یک نشان تجاری «برند» معتبر تسهیل کننده ورود به بازارو نیز انجام تبلیغات مناسب و پرهیز از هزینه های متعدد خواهد بود.
به گفته عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران، تعدد شرکت های ارائه کننده خدمت و جویشگر امکان حضوری موفق در بازار را کاهش خواهد داد اما وجود شرکتی قوی و صاحب نام سبب خواهد شد درصد موفقیت بسیار بالاتر باشد.
وی تلاش برای ایجاد واحد تحقیق و توسعه خوب را از راهکارهای دیگر برای داشتن شرکت های صاحب نام دانست و خاطرنشان ساخت: «گوگل» و «یاهو» واحد های تحقیق و توسعه معتبری دارند که سایر شرکت ها نیز از خدمات این واحد ها استفاده می کنند و علاوه بر دست یابی به موفقیت بیشتر هزینه کمتری انجام می دهند.
سلجوقی ادامه داد: هنگامی که شرکت های متعددی وجود داشته باشد و واحدهای تحقیق و توسعه جداگانه ای هم داشته باشند، علاوه بر اینکه هزینه ها افزایش خواهد یافت، درصد موفقیت را کمتر می سازد بنابراین باید با ایجاد یک شرکت صاحب نام و یک واحد تحقیق و توسعه همه اهداف را محقق کرد.
* خوشه اقتصادی ایجاد می شود
عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران به تلاش برای ایجاد خوشه های اقتصادی با هدف ایجاد شرکت های صاحب نام در عرصه جویشگر بومی اشاره کرد و گفت: نشست هایی با متولیان جویشگر یوز، پارسی جو و سلام برگزار و مقرر شد تشکیلاتی به نام خوشه اقتصادی ایجاد تا در این قالب بتوانند یک نشان تجاری ایجاد کنند.
وی تغییرات مدیریتی را عامل به فراموشی سپرده شدن ایجاد خوشه اقتصادی برشمرد و خاطرنشان ساخت: گرچه تغییر مداوم مدیریت ها این موضوع را مسکوت گذاشت اما در ماه های اخیر «رسول سراییان» که به عنوان رییس سازمان فناوری اطلاعات از سوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات منصوب شد، ماموریت یافت اجرای این برنامه ها را برای عملیاتی شدن پیگیری کند.
* نیاز به جویشگری بومی هست اما باید دنبال قدرتمند ساختن آن بود
سلجوقی درباره ضرورت داشتن نوع بومی این نوع فناوری ها گفت: داشتن جویشگر بومی هم مانند خودروی ملی برطرف کننده نیازهای داخلی است اما به معنای اصرار برای داشتن نوع ناکارآمد آن نیست بلکه باید تلاش کرد جویشگری بومی و قدرتمند که واجد توانایی های زیادی باشد، بوجود آورد.
عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران خاطرنشان ساخت: تلاش برای ایجاد فناوری مشابه یک تلاشی جهانی است و بیشتر کشورها به این سمت رفته اند بنابراین ما هم باید تلاش خود را انجام دهیم تا فناوری بومی ایجاد شود.
«محمود واعظی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت یازدهم در این باره گفته بود: باید توقع از موتورهای جست‌وجوی بومی مشخص شود و البته انتظار می رود این موتورها در یک فضای رقابتی توجه و اعتماد کاربر را به خود جلب کنند و بتوانند بخشی از نیازمندی‌های مردم را از طریق توانمندی داخلی تامین کنند و مردم برای یافتن پاسخ سوالات خود به موتورهای جست‌وجویی مراجعه کنند که محتوای داخلی را ارائه می‌دهد.
