به گزارش ایران اکونومیست؛ با توجه به مزایایی که عرضه محصولات پایه پتروشیمی، معدنی و کشاورزی به بورس کالا دارد، به تدریج شاهد ورود محصولاتی تازه در این بازار هستیم.
عرضه محصولات پایه دربورس کالا، سبب شفافیت اقتصادی شده و جلوی رانت، انحصار و سوءاستفاده را می گیرد؛ بر این اساس، مورد توجه نهادهای نظارتی، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان واقعی است.
در صورت عرضه محصولات در بورس، مصرف کنندگان اصلی و نهایی می توانند با سهولت و اطمینان بیشتری مواد پایه مورد نیاز خود راخریداری کنند و دیگری فضایی برای فعالیت دلالان و رانت خواران وجود نخواهد داشت.
اکنون محصولات مختلف پتروشیمی، معدنی و کشاورزی در بورس کالا عرضه می شود و به تدریج قرار است محصولات دیگری نیز به جمع آنها افزوده شود. تازه واردترین محصول بورس کالا، زعفران یا همان طلای سرخ است که معاملات آتی آن از دوم خرداد امسال آغاز شد.
«تاج محمد جهانشیری» از تولیدکنندگان زعفران درباره راه اندازی معاملات آتی زعفران در بورس کالای ایران گفت: ورود زعفران به بورس کالا و راه اندازی معاملات آتی این محصول اقدام بسیار خوبی است زیرا باعث پوشش ریسک، شفافیت قیمت و حذف واسطه ها می شود و دست دلالان پر شمار را از بازار این محصول ارزشمند کوتاه می کند.
وی با بیان اینکه کشاورزان با قرارداد آتی زعفران و چگونگی معامله آن در بورس کالا آشنا شده اند، افزود: ورود زعفران به بورس کالا در بازار نقدی و آتی، برای کشاورزان و مصرف کنندگان مزیت های زیادی دارد زیرا وقتی قیمت واقعی زعفران از طریق عرضه و تقاضا بر تابلوی بورس نقش می بندد، کشاورزان از قیمت ها مطلع شده و دیگر محصول شان را با قیمت های پایین به صادرکنندگان و خریداران خارجی نمی فروشند.
** قیمت منطقی زعفران بر تابلوی آتی
جهانشیری به قیمت زعفران در بازار آتی اشاره کرد و در پاسخ به این پرسش که آیا این قیمت با توجه به بازار نقدی، منطقی است؟ گفت: قیمت موجود در بازار آتی نرخ بسیار خوبی بوده و نسبت به بازار نقدی منطقی است.
وی به روند قیمتی زعفران در بازار نقدی و آتی اشاره کرد و افزود: قیمت زعفران بستگی به میزان تولید این محصول در فصل برداشت دارد، زیرا پیش از اینکه سازمان تعاونی روستایی، زعفران را از کشاورزان خریداری کند، این محصول در خانه ها نگه داری می شد و افت قیمت داشت اما با ورود سازمان تعاونی روستایی و خرید این محصول از کشاورزان، قیمت آن بالا رفت.
این تولیدکننده زعفران ادامه داد: خرید توافقی زعفران از سوی سازمان تعاونی روستایی برای کشاورزان بسیار سودآور بود زیرا ضمن افزایش قیمت این محصول، دست واسطه ها را هم کوتاه کرد؛ به طوری که اگر سازمان تعاونی روستایی زعفران را از کشاورزان خریداری نمی کرد، بدون شک قیمت این محصول به دلیل عرضه زیاد و تقاضای کم به کیلویی سه میلیون تومان می رسید.
جهانشیری اضافه کرد: بنابراین خرید توافقی زعفران و عرضه این محصول مهم در بورس کالا موجب شد تا در عرضه و تقاضای آن تعادل ایجاد شود و قیمت این محصول رشد واقعی را تجربه کند.
وی در پاسخ به این پرسش که «با توجه به خرید سازمان تعاون روستایی و موجودی 62 تنی محصول، مشکلی در مسیر عرضه به موقع زعفران وجود دارد؟» گفت: با توجه به موجودی سازمان تعاونی روستایی و عرضه این محصول در بورس کالا، به نظر نمی رسد مشکلی در عرضه این محصول وجود داشته باشد.
پارسال 336 تن زعفران در کشور تولید و 236 تن از آن صادر شد، اما نبود یک مرجع قیمتی برای زعفران در دنیا موجب شده، نرخ آن نه تنها در ایران بلکه در بازارهای خارجی نیز چندان شفاف نباشد و این مساله موجب شده است با توجه به رقابت شدید بین تجار و صادرکنندگان، تعیین قیمت ها کار دشواری باشد.
قرار است با عرضه زغفران در بورس کالا، 2 چالش بزرگ بازار زعفران برطرف شود؛ چالش نخست به خُرد بودن کشاورزان برمی گردد که نقدینگی کافی ندارند و به محض برداشت محصول، آن را می فروشند. به این ترتیب 90 درصد زعفران جهان به یکباره روانه بازار می شود که افت قیمت ها و سوءاستفاده واسطه ها را به دنبال دارد.
چالش دوم، رقابت منفی صادرکنندگان برای فروش زعفران در بازارهای جهانی است که باعث می شود محصول با ارزش ایرانی با نرخ های ارزان به دست خارجی ها برسد.
متاسفانه برخی مشتریان بزرگ خارجی در ایران کارگزار گرفته اند تا آنها با حضور مستقیم در کشور، محصول را با نرخی ارزان از کشاورزان خریداری کنند.
