به گزارش ایران اکونومیست از مهاباد، بدن شامل ساختار‌های پیچیده‌ای است و زمانی که مشکلی در قسمتی از آن رخ دهد این مشکل خود را به صورت علایمی خاص نشان می‌دهد.
مثلا تب نشانه وجود عفونت در بدن است و یا آبسه دندان نشانه عفونی بودن تعدادی از دندان‌ها است بیماری‌های غدد‌ی هم از جمله مشکلاتی است که گاه به صورت مقطعی و گاه به صورت دایمی در بدن فرد مبتلا خود را نشان می‌دهد. از میان غدد بدن تیروئید مستعد بیماری است بیماری که پرکاری یاکم کاری تیروئید نامیده می‌شود.
نقش غده تیروئید دربدن
دکتر سیاوش میرکی متخصص بیماری‌های داخلی گفت: غده تیروئید از مهمترین غدد ترشحی در بدن است و نقش مهمی در حیات انسان حتی از دوران زندگی جنینی ایفا می‌کند.
وی ادامه داد : این غده با ترشح هورمون تیروکسین در اکثر سلول‌های بدن نقش کاتابولیسمی یا سوخت وساز را دارد به عبارت دیگر به سوخت وساز تمام سلول‌های بدن به کمک می‌کند.
کم کاری وپرکاری تیروئید و علائم آن
هرگونه مشکل در فعالیت غده تیروئید عوارض جدی برای فرد به همراه دارد و میزان سلامتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از جمله بیماری‌های شایعی که در این زمینه وجود دارد کم کاری و پرکاری تیروئید است.
پرکاری تیروئید درموارد کمتری نسبت به کم کاری تیروئید در انسان دیده می‌شود که پرکاری تیروئید یعنی ترشح هورمون‌های تیروکسین بیش از نیاز بدن فرد که معمولا شایع‌ترین نوع پرکاری تیروئید بیماری گریوز است.
پرکار بودن غده تیروئید باعث افزایش سوخت وساز بدن شده که افراد با بروز علایمی، چون طپش قلب بیش از حد، تنگی نفس در ناحیه ریه، خستگی وضعف، کاهش وزن همراه با افزایش اشتها داشتن اضطراب، عصبانیت غیر عادی، تعرق بیش از حد و تحمل نکردن گرما مواجه هستند، در موارد محدودی نیز بیماران دچار بیرون زدگی چشم‌ها میشوند که میزان آن بسیار شدید است.
در تشخیص پرکاری تیروئید به صورت دائم یا موقت بروز می‌کند که در صورت موقت بودن آن با مصرف دارو پس از مدتی درمان می‌شود. اما درصورت دائمی بودن آن مشکلات جدی را برای فرد به همراه دارد که با عمل جراحی یا دادن ید رادیو اکتیو در دراز مدت قابل درمان است.
علل کم کاری تیروئید تا حدی برعکس پرکاری تیروئید است ، در مواردی که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید ترشح نکند فرد دچار کم کاری تیروئید می‌شود که این بیماری در زنان بالای ۶۰ سال شیوع بیشتری دارد.
بیمارانی که دچار تیروئید کم کار هستند معمولا از خشکی بیش ازحد پوست، احساس سرما وپف غیر عادی دور چشم شکایت دارند. کم خونی نیز یکی دیگر از علایم کم کاری تیروئید است که در نتایج آزمایش خون بیماران مشخص می‌شود.
برای درمان کم کاری تیروئید بیشتر پزشکان لووتیروکسین سدیم را برای درمان این بیماری تجویز می‌کنند که به صورت قرص با یک درمان تک دوز روزانه داده می‌شود که بسته به میزان TSH تجویز می‌شود.
بیماری گریوز
گریوز نوعی پرکاری تیروئید است که معمولا با اگزوفتالمی (بیرون زدن چشم ازحدقه) همراه است. احمد محمودآبادی متخصص بیماری‌های داخلی در کتاب بیماری‌های تیروئید به زبان ساده دراین باره می‌گوید:بیماری گریوز یک بیماری است که در آن به علت اختلالات خود ایمنی، غده تیروئید به صورت منتشره بزرگ شده و هورمون‌های تیروئیدی را بیش از حد نرمال تولید می‌کند. این بیماری نیز مانند سایر بیماری های خود ایمنی در خانم‌ها چندین برابر آقایان است.
رابطه تیروئید کم کار با گواتر
غم باد یا گواتر به معنای بزرگ شدن غیر طبیعی غده تیروئید است. گواتر از بیماری‌های شایعی است که به ویژه در نوجوانان (سنین مدرسه) شیوع بیشتری دارد. این بیماری در دختران جوان و در افرادی که در ارتفاعات بالا زندگی می‌کنند شایعتر است.
خانم مرادی بیماری که از کم کاری تیروئید رنج می‌برد در این باره گفت:حدود ۱۰ سال است که کم کاری تیروئید دارم وبا مشکلاتی از قبیل ریزش موی سر، خشکی پوست، مواجه هستم. برای تنظیم تیروئیدم به دکتر مراجعه میکنم و هرماه با انجام آزمایش خون TSH میزان دوز مصرفی دارو را برایم مشخص می‌کند.
کمبود ید دربدن و رابطه آن با تیروئید کم کار
وجود ید برای سنتز هورمون‌های تیروئید اهمیت اساسی دارد؛ در حقیقت غده تیروئید مصرف کننده اصلی ید در بدن است.
دکتر میرکی متخصص بیماری‌های داخلی در این باره گفت: یدعامل اصلی ساختمان هورمون تیروئید است که با کمبود آن در بدن عوارض ناشی از کم کاری تیروئید در بدن خودش را نشان می‌دهد.
جبران کمبود ید در بدن
میرکی افزود:جهت جلوگیری از کمبود ید دربدن میتوان با جایگزین کردن مواد غذایی شامل غذا‌های دریایی بخصوص ماهی در سبد غذایی خانواده‌ها که حاوی مقدار زیادی ید است میتوان تا حدی باعث کاهش شیوع بیماری‌های تیروئید بخصوص کم کاری تیروئید در اثر کمبود ید شد.
زنان در دوران بارداری وشیر دهی به ید بیشتری نیاز دارند که سقط جنین، مرده زایی، بروز ناهنجاری‌های مادر زادی در جنین وتولد نوزاد مبتلا به کم کاری تیروئید از عوارض کمبود ید در زنان باردار است و در موارد کمبود شدید ید، شانس مرگ زن باردار افزایش می‌یابد.
بیماری‌های تیروئیدی در نوزادان
کم کاری تیروئید در نوزادان یکی از بیماری‌های مهم است که می‌تواند درسیستم عصبی و رشد مغزی نوزادان اثر بگذارد.
تردست کارشناس مسئول مبارزه با بیماری‌ها شبکه بهداشت بهداشت ودرمان شهرستان مهاباد دراین باره به خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت:معمولا در ۳ تا ۵ روز اول تولد که به زمان طلایی مشهور است تقریبا ۳ لام خونی از پاشنه‌ی پای نوزاد تهیه می شود که در صورت تشخیص کم کاری مادر زادی تیروئید باشروع دوره دارویی قرص تیروکسین میتوان مانع از عقب ماندگی ذهنی نوزادان شد.
وی ادامه داد:این برنامه تقریبا بیش از ۱۲ سال است در سیستم بهداشتی کشور ادغام شده است وخوشبختانه با تشخیص به هنگام توانسته ایم از بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان پیشگیری کنیم.
عقب ماندگی ذهنی، کوتاهی قد، افت تحصیلی وکم شنوایی از عوارض کم کارض تیروئید در نوزادان است.
سرطان‌های تیروئید
یک غده تیروئید از اجزا مختلفی تشکیل شده است که همگی در تشکیل ساختمان تیروئید نقش دارند. هرکدام از سلول‌های ایجاد کننده این اجزا می‌توانند سرطانی شده وسرطان تیروئید را تشکیل دهند.
دکتر احمد محمودآبادی متخصص بیماری‌های داخلی و نویسنده کتاب بیماری‌های تیروئید به زبان ساده براین باوراست: مهمترین عامل برای درمان به موقع یک سرطان علاوه بر ماهیت نوع رفتاری آن فاصله بین شروع سرطان وتشخیص آن است. غده تیروئید دائما در جلوی چشم قرار دارد و سرطان‌های آن که به صورت ندول یا گره خود را نشان می‌دهند معمولا زود تشخیص داده شده و درمان می شوند.
وی همچنین اشاره کرده است علاوه بر موارد فوق دوعامل دیگر نیز در تشخیص ودرمان مناسب سرطان تیروئید کمک می‌کند.
با استفاده از ید رادیو اکتیو که به صورت تقریبا اختصاصی توسط سلول‌های تیروئیدی جذب میشوند، میتوان سرطان تیروئید را هم تشخیص داد وهم درمان کرد، درحالی که سایر سرطان‌ها چنین خصوصیتی ندارند.
دوم اینکه با استفاده از اندازه گیری میزان تیرو گلو بین که توسط سلول‌های تیروئید ساخته ودر خون رها می‌رشوند می توان از عود سرطان تیروئید باخبر شد یا پاسخ به درمان را ارزیابی کرد.
انسان همیشه در فکر مهار کردن و مقابله با بیماری‌ها بوده و در هر زمان، با توجه به علم و دانش خود راه‌هایی برای مبارزه با بیماری انتخاب کرده اند. در نتیجه تلاش است که با یافتن راه‌هایی برای پیشگیری ودرمان همواره سبک سالمی از زندگی را پیش رو گرفته واز هجوم بیماری‌ها تا حدی در امان بود.
