به گزارش ایران اکونومیست ؛ این مجله آمریکایی نیویورکر در گزارش روز سه شنبه خود به قلم «جان کسیدی» نوشت: اعلام رسمی خروج آمریکا از توافق هسته ای ایران دستکم از زمان حضور ترامپ در گردهمایی 9 سپتامبر 2015 (18 شهریور 94) در واشنگتن دی سی مطرح شده بود.
وی در آن زمان گفته بود که هرگز در طول عمرش معامله ای ندیده که به اندازه توافق ایران مذاکراتش ناقص باشد.
این اظهارات ترامپ عمدتا بر مساله پول متمرکز بود. وی از پولی سخن گفت که ایران به دلیل لغو تحریم ها به آن دست خواهد یافت و پولی که در نتیجه معاملات تجاری به جیب شرکای آمریکا می رود.
در دسامبر سال 2016 (آذر 95) درست چند هفته بعد از ریاست جمهوری ترامپ، شرکت بوئینگ از یک معامله تجاری با شرکت ایران ایر برای تامین نیاز ایران خبر داد. این شرکت در بیانیه ای اعلام کرد که توافق امروز از ده ها هزار فرصت شغلی در آمریکا به طور مستقیم حمایت می کند و با تحویل کامل سفارشات تقریبا 100 هزار شغل در بخش هوافضای آمریکا ایجاد خواهد شد.
چهارماه بعد بوئینگ قرارداد دیگری را با یک شرکت آسمان برای فروش 30 فروند هواپیمای 737 امضا کرد . در هر دو مورد بوئینگ اعلام کرده این قراردادها نتیجه مستقیم توافق هسته ای بوده است. در اوریل 2017 (فروردین 96) همزمان با تاییدقرارداد شرکت آسمان، بوئینگ اعلام کرد که به همکاری با شرکت های هواپیمایی ایران ادامه می دهد و همه قراردادها با ایران مشروط به مجوز آمریکا است.
نیویورکر خاطرنشان کرد بوئینگ تنها شرکت معامله کننده با آمریکا نبوده است و شرکت های آمریکای دیگری نیز به دنبال فرصتی برای فعالیت در ایران بوده اند؛ برای مثال سال گذشته شرکت های آمریکایی و اروپایی تولید کننده لوازم خانگی درباره سرمایه گذاری احتمالی در ایران با مقام های این کشور مذاکره کردند.
این گزارش افزود: ایران با توجه به جمعیت 80 میلیون نفری خود و تولیدناخالص داخلی چهارصد میلیارد دلاری کشوری با درامد متوسط محسوب می شود اما اگر روحانی بتواند اهداف خود برای آزادسازی اقتصادی و رشد اقتصادی را محقق کند این امر می تواند موفقیتی بزرگ باشد.
بر اساس گزارش بانک جهانی، اقتصاد ایران در سال 2016 در نتیجه لغوتحریم ها رونق چشمگیری داشته است. صادرات نفت این کشور دو برابر شده و تولید بخش غیر نفتی افزایش یافته است.
به نوشته نیویورکر، با وجود کسب مجوزهای لازم برای تحویل هواپیماها به ایران معلوم نیست که بوئینگ بتواند به این تعهد خود عمل کند. در بهترین شکل اعلام روز سه شنبه ترامپ درباره خروج از توافق باعث تردیدهایی در چند ماه آتی خواهد شد چرا که بوئینگ و دیگر شرکت های آمریکایی منتظر خواهند بود تا ببینند آیا تا قبل از اجرای واقعی تحریم ها، امکان دستیابی به توافقی برای حفظ ابرو خواهد بود یا نه.
در حالی که اقدام ترامپ شرکت های تجاری آمریکا را احتمالا فلج خواهد کرد اوضاع برای شرکت های دیگر کشورها نیز دشوار خواهد بود. آنها ممکن است به دنبال پیشی گرفتن از رقبای آمریکایی خود باشند. در چند سال گذشته خودروسازان اروپایی از جمله فولکس واگن صادرات خودرو به ایران را از سرگرفته اند و رنو توافق کردهکارخانه ای را نزدیک تهران احداث کند.
شرکت های چینی نیز درباره سرمایه گذاری میلیارددلاری برای ارتقای تاسیسات تولید نفت ایران توافق کرده ا ند وگروه شرکت سرمایه گذاری دولتی چین CITIC Group اعتباری 10 میلیارد دلار به گروهی از بانک های ایران اعطا کرده است. دو شرکت هواپیمایی ایران ایرتور و شرکت آسمان نیز سفارش خرید هواپیماهای مسافری کوچک را به شرکت سوخوی روسیه، تولیدکننده هواپیما داده اند.
نیویورک افزود: اکنون سوخو نمی تواند با بوئینگ در تامین هواپیماهای بزرگتر رقابت کند اما شرکت اروپایی ایرباس مطمئنا چنین قابلیتی را دارد: ایران همزمان با سفارش هشت فروند هواپیما به بوئینگ، سفارش خرید صدها هواپیما را نیز به ایرباس داد که سه فروند از آنها تاکنون تحویل داده شده اند.
کشورهای اروپایی موافق اعمال دوباره تحریم های ایران نیستند. تصمیم ترامپ درباره خروج از توافق هسته ای به غیر از تاثیرمخرب آن بر چشم انداز توافقات هسته ای دیگر و اصل چندجانبه گرایی، خبر بدی برای فعالیت های تجاری در آمریکا، کارگران و مصرف کنندگان آمریکایی است.
ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا دیشب (سه‌شنبه شب) به وقت ایران، با تکرار اتهام و توهین علیه ایران اعلام کرد که دولتش دیگر در برجام نخواهد ماند.
این تصمیم در حالی گرفته شد که آژانس بین المللی انرژی اتمی 10 بار پس از اجرایی شدن برجام، پایبندی ایران را به این توافق بین المللی تایید کرده است. رسانه های معتبر بارها از تلاش و حتی اعلام موضع دولت ترامپ برای جلوگیری از دستیابی تهران به منافع برجام خبر داده اند.
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بلافاصله پس از اعلام تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا تأکید کرد که این اتحادیه به توافق هسته‌ای با ایران پایبند است.
سران انگلیس، آلمان و فرانسه نیز که چند بار برای باقی نگاه داشتن ترامپ در این توافق بین المللی تلاش کرده بودند، با انتشار بیانیه جداگانه‌ای حمایت خود را از برجام اعلام کردند.
اتحادیه اروپا در بیانیه ای ضمن تاکید بر لزوم حفظ برجام اعلام کرد تا زمانی که ایران به اجرای تعهدات هسته ای خود ادامه دهد، این اتحادیه به ادامه اجرای کامل و موثر توافق هسته ای متعهد می ماند.
