به گزارش ایران اکونومیست؛ علیرضا رفیعی پور بیماری مهلک تب کریمه کنگو را بومی کشور برشمرد و افزود: بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در فصول گرم سال با رشد و تکثیر کنه هیالوما افزایش می یابد، که احتمال بروز و شیوع این بیماری در دامداری های روستایی و صنعتی وجود دارد.
وی اظهارداشت: این بیماری چندی پیش در استان کرمان یک مورد تلفات انسانی به جای گذاشت که خطرات و تلفات انسانی این بیماری همچنان نگران کننده است.
وی تصریح کرد: این بیماری اغلب در استان های شرقی کشور از جمله سیستان و بلوچستان ، خراسان رضوی و کرمان که به دلیل هم مرز بودن این استان ها با کشورهای افغانستان و پاکستان که دارای شرایط بهداشتی مطلوبی نیستند، دیده می شود .
وی اضافه کرد: این کنه یا بیماری می تواند در همه استان های شرقی، جنوبی، غربی و شمالی کشور دیده شود، بنابراین باید همه هموطنان مراقب گزش کنه هیالوما و یا مصرف گوشت گرم تازه ذبح شده باشند.
وی با بیان این که از سال 1387 درگیر این بیماری هستیم، گفت: تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری شغلی به شمار می رود به طوری که در صورت گزش کنه در دام ، دامداران، چوپان ها، دامپزشکان، کشتارگاه ها، قصاب ها می تواند مورد تهدید این بیماری قرار بگیرند.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفت: این بیماری می تواند به طور مستقیم از کنه، خون، گوشت، پوست، امحا و احشا دام ذبح شده آلوده به انسان انتقال یابد و در صورت رعایت مسائل بهداشتی و حفاظتی همچون عینک، چکمه، ماسک و دستکش می توان از انتقال این بیماری جلوگیری کنیم.
به گفته وی، اگر این بیماری به موقع تشخیص داده نشود، احتمال مرگ و میر بالای 50 درصد در انسان را دارد، همچنین در آخرین مراحل بروز بالینی این بیماری خونریزی در حدی است که امکان انجام اقدامات پزشکی و نجات انسان وجود ندارد.
وی با اشاره به این که کنه ها در فصل گرما فعال می شوند، اظهارداشت: دامداران با رعایت کامل ضوابط بهداشتی و اصول حفاظت فردی، نسبت به سم پاشی جایگاه و بدن دام های خود در محیط های دامداری روستایی، عشایری و صنعتی باید اقدام کنند.
رفیعی پور براین باور است که باید برای جلوگیری از بروز این بیماری از ذبح دام در غیرکشتارگاه ها و افراد غیرآموزش دیده برای کشتار و نظارت دامپزشکان پرهیز کنیم.
وی به هموطنان توصیه کرد: اکنون با دامداری ها در فضای روستایی و شهری مواجه ایم که برای روستاها باید ذبح دام در مکان های مخصوص و توسط افراد آموزش دیده انجام شود، در صورتی که گوشت دام پس از ذبح به مدت 24 ساعت در دمای سردخانه ای قرار بگیرد مصرف آن هیچ نگرانی ندارد.
بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو نخستین بار در سال 1944 میلادی در شبه جزیره کریمه Crimea و در سال 1969 در کنگو Congo گزارش شد و در سال 1970 میلادی در ایران مورد شناسایی قرار گرفت و در برخی موارد در استان های کشور ما نیز ابتلا قطعی انسانی تب کریمه کنگو گزارش شده که بیشترین موارد مربوط به استان های مرز شرقی سیستان و بلوچستان بوده است.
بیماری تب کریمه کنگو بیشتر در مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاور میانه، عراق، هند، افغانستان، پاکستان، ایران و غرب چین گزارش شده است.
مخزن ویروس در طبیعت کنه‌ها و پس از آن گاو، گوسفند، بز و خرگوش ها هستند و این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات فرد بیمار و لاشه حیوان آلوده (انتقال به قصابها و سلاخها) به فرد سالم انتقال می‌یابد.
طی سالهای گذشته میزان مرگ و میر در بین مبتلایان متغیر بوده و از نظر افراد در معرض خطر نیز قصابان، دامداران و کارگران کشتارگاه ها بطور معناداری بیشترین موارد بیماری را بخود اختصاص داده اند و حتی در بین کارکنان بیمارستان ها و اشخاصی که با انسان مبتلا سر وکار دارند مشاهده می‌شود.
این بیماری یکی از بیماری های خطرناک و با درصد کشندگی بالا در انسان است که علاوه بر انتقال مستقیم از انسان به انسان، به طور معمول توسط کنه ها ویروس عامل این بیماری قابل انتقال به انسان و دام است.
بیماری در فصول گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور زمان رشد و تکثیر کنه‌ها بیشتر شایع است به ویژه در مناسبت های خاص که در آنها کشتار خارج از سیستم کشتارگاهی افزایش می یابد، موارد قطعی بیماری در انسان افزایش پیدا می کند.
بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در حیوانات اهلی هیچ گونه علایم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری در انسان در ذبح حیوان آلوده و یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده (به دنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان در صورتیکه دام در مرحله ویرمیک باشد)وجود دارد.
همچنین تماس با خون و بافت بیماران بخصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اعمالی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ آنها شود، باعث انتقال بیماری می‌شود.
این بیماری ویروسی مقاومتش در برابر سرما و حرارت کم است و در دمای 56 درجه سلسیوس به مدت 30 دقیقه از بین می‌رود؛ بنابراین پختن گوشت و یا پاستوریزه کردن شیر باعث از بین رفتن ویروس می‌شود، این ویروس به محیط های اسیدی حساس بوده و سریع از بین می رود.
در صورتی که لاشه دام در کشتارگاه های صنعتی (پیش سردکن) و یخچال اگر به مدت حداقل 24 ساعت دردمای منفی 4 درجه سانتیگراد نگهداری شود با اسیدی شدن لاشه وجود ویروس غیر ممکن ممکن می شود و از بین می رود.
عملیات سمپاشی بدن و جایگاه دام به طور صرف به منظور حذف ناقلان عامل بیماری کنه ها در کانون های گزارش شده از دیگر اقدامات کنترلی است.
اما در کنار برنامه ریزی هدفمند سمپاشی، بکارگیری روش های نوین مبارزه بیولوژیک با ناقلان، آموزش و ترویج در روستاهای واقع در مناطق پرخطر و بخصوص در کانون های بیماری انسانی و اطلاع رسانی به مردم از طریق رسانه های ملی و محلی، باید مد نظر قرار گیرد.
طبق آمارها با توجه به اینکه درصد مرگ و میر مبتلایان در مناطق آلوده در سال های اخیر کاهش معنی داری داشته، به نظر می رسد اقدام های پیشگیرانه در خصوص شناسایی بموقع و درمان مناسب و سریع موارد انسانی بسیار موثر بوده و کاهش موارد انسانی در مقایسه با سال 1391 و سالهای قبل از آن، مبین نقش آموزش و اقدامات دامپزشکی در کانونهای گزارش شده است.
برای کنترل بیماری گروه های در معرض خطر شامل دامداران، کارکنان کشتارگاه ها، قصابان، کشاورزان و به ویژه روستائیان و عشایر که به نحوی از امحاء دام سر و کار دارند، باید در موقع کشتار از وسایل حفاظت فردی از جمله لباس های مخصوص، دستکش، چکمه و عینک استفاده کنند.
همچنین از کشتار دام در خارج از کشتارگاه ها، رعایت اصول بهداشتی و خرید گوشت های بدون مهر سازمان دامپزشکی کشور خودداری کنند.
