به گزارش ایران اکونومیست؛ براساس قانون برنامه ششم توسعه، صدا و سیما و وزارت ورزش موظف شده اند در سال نخست اجرای برنامه ششم توسعه موضوع حق پخش تلویزیونی را حل کنند. سال 96، سال نخست اجرای برنامه ششم توسعه بود ولی در این سال، موضوع حق پخش حل نشد.
پس از تصویب لایحه برنامه ششم توسعه، رایزنی های گسترده ای از سوی مجموعه وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال با نمایندگان مجلس و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام شد تا موضوع حق پخش مسابقات ورزشی به سرانجام برسد.
در مرداد ماه گذشته و پس از برگزاری دومین نشست ویژه مجلس شورای اسلامی با مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال اعلام شد که حق پخش تا 20 شهریور ماه تعیین تکلیف خواهد شد. در حال حاضر حدود 7 ماه از آن تاریخ می گذرد، اما این موضوع همچنان حل نشده باقی مانده است.
علی مطهری نایب رییس مجلس شورای اسلامی در گفت و گویی که 11 دی ماه درباره حق پخش مسابقات ورزشی در خبرگزاری خانه ملت منتشر شده، از برگزاری جلسات متعدد با حضور خود، مسئولان صدا و سیما، وزارت ورزش و جوانان، روسای فدراسیون و باشگاه‌های فوتبال خبر داده و گفته بود: بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، موضوع پرداخت حق پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی از سوی رسانه ملی به متولیان حوزه ورزش باید تا پایان سال 96 تعیین تکلیف شود.
به گفته نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس، از آنجا که تلویزیون و باشگاه‌های فوتبال بر سر میزان درآمد حاصله از این مهم اختلاف دارند، مقرر شده است دیوان محاسبات به عنوان داور و مرجع مورد قبول طرفین میزان درآمد سالانه آگهی‌های تبلیغاتی تلویزیونی ناشی از مسابقات ورزشی و نیز تبلیغات داخلی ورزشگاه‌ها را با احتساب هزینه‌های مربوط اعلام کنند تا مبنایی برای رسیدن به فرمول تقسیم درآمدها باشد و توافقی صورت بگیرد.
اطمینان نداشتن از دریافت حق پخش تلویزیونی باعث شد تا حتی در مجمع سالیانه سال گذشته فدراسیون فوتبال هیچ درآمدی از محل دریافت حق پخش در بودجه این فدراسیون دیده نشود و اعضا تنها ابراز امیدواری کردند که در صورت دریافت این حق و پرداخت حق باشگاه ها، سهم فدراسیون برای توسعه فوتبال و کمک به تیم های ملی هزینه شود.
«جیم هانسن» مشاور برنامه ریزی راهبردی فیفا که دی ماه سال گذشته به تهران سفر کرده بود، در ارزیابی خود از شرایط فوتبال ایران تاکید کرد: یکی از عمده ترین چالش های موجود در فوتبال ایران حق پخش تلویزیونی و ساماندهی بازاریابی است؛ در حالی که این موضوع 70 درصد درآمدهای فدراسیون های فوتبال در سراسر جهان را تشکیل می دهد این رقم در ایران بسیار ناچیز است.
70 درصد درآمدهای فدراسیون های فوتبال، رقم مبالغه آمیزی نیست کما اینکه در پایان شهریور ماه سال جاری اعلام شد تلویزیون «اسکای ایتالیا» یکی از شبکه های ماهواره ای است که پیشنهاد خرید حق پخش این مسابقات به ارزش 561 میلیون یورو در فصل را داده و این پیشنهاد نیز مورد قبول قرار گرفته است اما صدا و سیمای ایران حاضر به پرداخت 22 میلیارد تومان حق پخش فوتبال در فصل های گذشته نبوده است.
شاه بیت حمایت از درآمدزایی از حق پخش در فوتبال اما شاید در سخنرانی «جیوانی اینفانتینو» رییس فیفا در سفرش به ایران بود که تاکید کرد شاید این آخرین سفرش به تهران باشد زیرا که بدون حق پخش، فوتبال ایران دیگر رشدی نخواهد داشت تا یک رییس فیفا برای تبریک موفقیت های آن به تهران سفر کند.
«علی اصغر یوسف نژاد» نماینده ساری و میاندرود و نایب رئیس فراکسیون ورزش مجلس شورای اسلامی درباره این موضوع می گوید: البته وزیر ورزش و جوانان گفته است که موضوع حق پخش تلویزیونی در حال پیگیری و نهایی شدن است، اما اگر این پیگیری ها به نتیجه نرسد، مجلس برای حل آن ورود می کند.
مسئولان فدراسیون فوتبال بارها تاکید کرده اند که صدا و سیما نه تنها با پخش زنده مسابقات لیگ برتر و تیم های ملی بیننده های فراوانی را جذب می کند، بلکه از آگهی های تبلیغاتی قبل و بعد بازی و همچنین آگهی های زیرنویس نیز بهره اقتصادی خوبی حاصل می کند.
با این حال یکی از چالش های دریافت حق پخش آن است که برخی از فدراسیون های دیگر برای گرفتن آنتن زنده از تلویزیون حتی مبالغی را نیز پرداخت می کنند. استدلال این فدراسیون ها که از جمله فدراسیون های کوچک تر هستند، بر این منطق استوار است که با امتیاز پخش زنده به راحتی می توانند وارد مذاکره با شرکت های تولیدی، بانک ها، بیمه ها و حتی فروشگاه های زنجیره ای شده و اقدام به جذب اسپانسر کنند.
محمدصادق درودگر رئیس کمیته بازاریابی سازمان لیگ فوتبال ایران در این رابطه گفت: با توجه به درآمدزایی بالای فوتبال برای صدا و سیما، پخش 30 هفته مسابقات لیگ برتر رقمی معادل 300 میلیارد تومان حق پخش می خواهد.
وی با بیان اینکه مبنای محاسبه حق پخش فوتبال، تعداد بینندگان آن است، گفت: ما نمی خواهیم درآمد صدا و سیما را از برنامه های مختلف آشپزی، فرهنگی، آموزشی یا تفریحی بگیریم بلکه تنها خواسته ما آن است که حق پخش فوتبال بر اساس تعداد بیننده آن پرداخت شود.
درودگر در پاسخ به این سوال که مسئولان صدا و سیما می گویند فدراسیون های ورزشی دیگر برای پخش مستقیم مسابقات خود حتی حاضر به پرداخت پول به این سازمان هستند و درصورتی که مسابقات فوتبال پخش نشود، باشگاه ها در جذب حامی مالی برای خود ناکام خواهند ماند، گفت: این منطق کاملا درست است و آن را می پذیریم؛ بسیاری از فدراسیون ها بدلیل توسعه رشته ورزشی خود دست به این اقدام می زنند اما نباید فراموش کنیم که توسعه درآمد صدا و سیما از فوتبال است و حدود 80 درصد از درآمدهای تبلیغاتی صدا و سیما به دلیل پخش مستقیم مسابقات فوتبال از این بخش تامین می شود.
به نظر می رسد مشکلات داخلی در صدا و سیما و نبود انسجام بین تمامی رشته های ورزشی و فدراسیون ها و همچنین انحصار پخش باعث شده تا این رسانه ملی همچنان دست بالاتر را در این موضوع داشته باشد.
