به گزارش ایران اکونومیست، خسارت زیاد ناشی از فاضلاب آلوده به فلزات سنگین و خطرناک برای محیط زیست، زمین های کشاورزی و گیاهان منطقه و بوی بد آن گلایه ساکنان روستاهای مجاور این شهرک صنعتی را در پی داشته است.
* مرگ گوسفندان بر اثر آشامیدن فاضلاب
یکی از ساکنان روستای دستجرد آقابزرگ شهرستان نیشابور با بیان اینکه حدود سه سال است که پساب شهرک صنعتی در این منطقه جاری می شود گفت: قبل از آن مردم برای تفریح به این روستا می آمدند ولی اکنون به علت بوی بد فاضلاب نمی شود به این مکان نزدیک شد.
غلامحسین آهویی افزود: حتی گوسفندان ما هم بعد از خوردن این آب بیش از 24 ساعت زنده نمی مانند.
وی اظهار کرد: از محل ریخته شدن پساب تا تصفیه خانه، لوله کشی شده و در هر 500 متر یک شیر فلکه برای هواگیری گذاشته شده که در کنار این شیر فلکه ها دریاچه های بزرگی برای جمع آوری آب اضافه در لوله ها قرار دارد و برخی افراد سودجو از این آب سمی برای آبیاری زمین های کشاورزی خود استفاده می کنند.
وی گفت: در روزهای گرم سال بوی نامطبوع فاضلاب شهرک صنعتی نه تنها اهالی این روستا بلکه ساکنان روستاهای اطراف را نیز اذیت می کند.
آهویی افزود: در این روستا کوره های ذغال وجود دارد و برای خاموش کردن ذغال ها از این آب استفاده می کنند که باعث سمی شدن دود حاصل از آن می شود.
* این آب فقط برای درختان غیر مثمر قابل مصرف است
عضو شورای شهر عشق آباد نیز گفت: این فاضلاب تصفیه می شود ولی باز هم قابلیت مصرف برای آبیاری زمین های کشاورزی را ندارد.
مجتبی مژدی افزود: در مذاکراتی که با رئیس اداره آب و فاضلاب نیشابور داشته ایم و با توجه به سنجش کیفیت این آب، آن را فقط برای درختان غیر مثمر قابل مصرف دانسته اند.
*مسئولیت اعلام جرم بر عهده اداره حفاظت محیط زیست است
معاون فنی مدیریت جهاد کشاورزی نیشابور نیز گفت: طبق ماده 688 قانون مجازات اسلامی، مسئولیت تشخیص برخورداری این پساب یا فاضلاب خام از استاندارد های لازم بر عهده اداره حفاظت محیط زیست است.
مهدی اکبرآبادی افزود: اگر براساس آزمایش های آنالیز آب استفاده از آن برای مصارف کشاورزی تایید نشود، اعلام جرم نیز بر عهده اداره حفاظت محیط زیست و شبکه بهداشت و درمان است.
وی اظهار کرد: جهاد کشاورزی مسئولیتی در زمینه تشخیص استاندارد پساب و اعلام جرم در این زمینه ندارد و فقط زمانی که اداره محیط زیست اعلام کند این پساب مشکلی ندارد ما هم می توانیم استفاده از آن را برای مصارف کشاورزی توصیه کنیم.
وی گفت: نقش جهاد کشاورزی آموزش کشاورزان برای نحوه آبیاری و استفاده از کودهای مختلف و استفاده بهینه از امکانات موجود است.
اکبرآبادی درباره کیفیت محصول مزارعی که با این پساب آبیاری می شود افزود: هیچ محصولی تا زمانی که اداره حفاظت محیط زیست آن را تایید نکرده مورد قبول ما نیست.
وی اظهار کرد: در نشست های کمیته پسماند شهرستان و کمیته سلامت و امنیت غذایی نیز این موارد مطرح و به برخورد با این موارد تاکید شده است.
*خروجی تصفیه خانه از استاندارد لازم برخوردار نیست
معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست خراسان رضوی هم گفت: در طرح توسعه شهرکهای صنعتی اقدامات موثری انجام شده و ظرفیت تصفیه خانه شهرک صنعتی خیام نیز افزایش یافته است.
محمد عرفانی افزود: خروجی این تصفیه خانه باید مطابق استانداردهای اداره حفاظت محیط زیست باشد که براساس آخرین نمونه برداری های انجام شده از استانداردهای لازم برخوردار نیست البته با طرحهای توسعه ای که در شهرک صنعتی انجام شده این خروجی تا حد زیاد نزدیک به استاندارد شده است.
وی اظهار کرد: پساب شهرک صنعتی خیام نیشابور به دلیل عدم برخورداری از استانداردهای لازم نباید برای مصارف کشاورزی استفاده شود و جهاد کشاورزی نیز نباید اجازه کشت محصول در زمین هایی را که از این پساب استفاده می کنند بدهد.
*صدور اخطاریه برای شهرک صنعتی خیام
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نیشابور نیز گفت: موضوع فاضلاب شهرک صنعتی خیام در شورای پیشگیری از وقوع جرم استان خراسان رضوی مطرح شده و برای این شهرک اخطاریه صادر شده است اما به نظر می رسد مسئولان استانی توجه چندانی به نیشابور ندارند.
محمد نوربخش افزود: براساس قانون اداره حفاظت محیط زیست نمی تواند به شهرک صنعتی ورود پیدا کند و باید بر خروجی آن از نظر استاندارد نظارت داشته باشد که این خروجی نیز در بسیاری از مواقع به دلایل مختلف فاقد استاندارد لازم بوده است.
* فاضلاب غیراستاندارد باعث ایجاد شوک در سیستم تصفیه خانه می شود
مدیر تصفیه خانه شهرک صنعتی خیام در این باره گفت: این تصفیه خانه از ابتدای پارسال به بهره برداری رسیده و حجم فاضلاب ورودی و خروجی آن روزانه 2 هزار و 500 تا سه هزار متر مکعب است.
علیرضا عربیانی افزود: سیستم تصفیه خانه هیچ مشکلی ندارد و مشکل اصلی کیفیت فاضلاب ورودی به تصفیه خانه است که مطابق با استانداردها نیست و در صورت رفع این مشکل خروجی تصفیه خانه می تواند استاندارد مورد نظر محیط زیست را کسب کند.
وی اظهار کرد: گاهی برخی واحدهای صنعتی دچار تخلف می شوند و میزان اکسیژن برای متابولیزه کردن مواد آلی موجود در فاضلاب به حد لازم نمی رسد که در اصطلاح باعث ایجاد شوک در سیستم تصفیه خانه می گردد.
وی با بیان اینکه قانون به ما اجازه نظارت بر کارخانه ها در زمینه رعایت معیارهای لازم را نداده است گفت: اداره محیط زیست نیز فقط کیفیت خروجی تصفیه خانه را اندازه گیری می کند و بر خروجی فاضلاب کارخانه ها نظارت ندارد.
عربیانی افزود: بیشترین مشکل مربوط به خروجی فاضلاب کارخانه های صنایع سلولزی و لبنی است که تصفیه خانه را دچار مشکل کرده است.
وی اظهار کرد: خروجی این تصفیه خانه، استاندارد و برای مصارف کشاورزی قابل استفاده است.
* تصفیه خانه تحویل شرکت شهرک صنعتی خیام نشده است
مدیر عامل شرکت شهرک صنعتی خیام نیشابور در این باره گفت: از سال 92 براساس اصل 44 راهبری و اداره شهرک صنعتی خیام به بخش خصوصی و هیات مدیره واگذار شد و از همان زمان چون در تصفیه خانه اقدامات تکمیلی و توسعه ای در حال انجام بود، تحویل هیات مدیره نشده و تحت مدیریت شرکت استانی است.
امین تابعی افزود: تصفیه خانه باید پس از تکمیل و رسیدن به بهره برداری کامل تحویل شرکت شهرک صنعتی خیام شود تا هیات مدیره از این نظر دغدغه ای نداشته و راهبری آن را برعهده بگیرد.
وی اظهار کرد: در این زمینه شرکت استانی در سال جاری تلاش بسیار داشت تا این تغییر و تحول صورت گیرد ولی هیات مدیره شهرک صنعتی نپذیرفت زیرا معتقد است اشکالاتی در سیستم تصفیه خانه وجود دارد که باید رفع گردد و پس از تایید اداره حفاظت محیط زیست تحویل این شهرک شود.
وی گفت: شرکت شهرکهای صنعتی استان باید این مسئله را روشن کند که فاضلاب شهرک صنعتی خیام به چه صورت و به کجا منتقل شود تا از نظر محیط زیست نیز اشکالی نداشته باشد.
تابعی با بیان اینکه نظارتی بر روی فاضلاب خروجی کارخانه ها وجود ندارد افزود: در برخی ساعات شبانه روز فاضلاب غیر استاندارد وارد شبکه می شود ولی تصفیه خانه از نظر مدل توسعه و عملکرد بسیار خوب است.
شهرک صنعتی خیام نیشابور دومین شهرک صنعتی فعال خراسان رضوی از نظر سرمایه، تعداد و ترکیب صنایع است که در سال 1368 به تصویب هیات وزیران و در سال 1370 به بهره برداری رسید.
شهرک مزبور دارای 2 فاز به مساحت 246 هکتار است و حدود پنج هزار نفر در قالب 277 واحد صنعتی در آن مشغول کار هستند.
مرکز شهرستان 450 هزار نفری نیشابور در 127 کیلومتری غرب مشهد واقع است.
