پرستاران قم در انتظار نگاه تازه مسئولان به دغدغه های آنها و حل مشکلاتشان

به گزارش ایران اکونومیست، پرستاران پیشقراولان ارائه خدمات به بیماران هستند و بخش مهمی از نیروی انسانی نظام بهداشت و درمان جامعه را تشکیل می دهند؛ اما پرستاران قم خواستار حل مشکلات معیشتی، اجرا شدن قانون سختی کار و عدالت در پرداخت حقوق و دستمزد خود می باشند.
پرستاران فرشتگان نجات و رحمت الهی هستند که نقش مهمی در زنجیره سلامت جامعه دارند؛ سفیدپوشان خستگی ناپذیری که برای سلامت آحاد جامعه و بهبود بیماران از هیچ تلاشی دریغ نمی کنند.
این قشر باید به میزان اثرگذاری که بر سلامت جامعه دارند، از مزایا و حقوق برخوردار باشند، ولی بر اساس آنچه که آن ها می گویند مورد کم لطفی و بعضا بی مهری نهادهای ذیربط قرار گرفته و از وعده های محقق نشده گلایه دارند.
رسیدگی به وضعیت معیشتی پرستاران با توجه به انباشت مطالبات مالی آن ها، رعایت نسبت پرستار به تخت در بیمارستان که نقش مهمی در ارتقای کیفی خدمات مراقبتی، افزایش رضایت مردم و پرستاران دارد، رعایت عدالت در پرداخت ها و اجرایی شدن قانون مشاغل سخت در حرفه پرستاری از جمله خواسته هایی است که پرستاران بیمارستان های قم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا عنوان نمودند.
 
** نابرابری در پرداخت ها باعث رنجش پرستاران شده است
یکی از پرستاران بخش مراقبت های ویژه مغزی بیمارستان نکویی قم گفت: حرفه پرستاری از نیازهای اصلی جامعه و شغل حساسی است که انتظار داریم رسانه ها به مسائل و مشکلات فعالان این قشر بیشتر بپردازند.
علی اکبر قربانی که 26 سال سابقه کار دارد و در سال های 83 و 95 به عنوان پرستار نمونه کشوری تجلیل شده است، به برخی از مشکلات شغل پرستاری اشاره کرد و افزود: قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری که 10 سال گذشته در مجلس شورای اسلامی تصویب شده، هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
وی اضافه کرد: قوانینی از جمله سخت و زیان آور بودن شغل پرستاری و بازنشستگی با سابقه 25 سال خدمت نیز به دلیل کمبود نیرو و اعتبارات مالی اجرا نمی شود و پرستاران به ویژه بانوان را در سختی قرار داده است.
وی تصریح کرد: انتظار داریم قانون ارتقاء بهره وری خدمات بالینی برای پرستاران همچون پرستارانی که در بخش های خاص مانند سوختگی کار می کنند، به صورت جدی تر اجرایی شود.
قربانی با بیان این که نابرابری در پرداخت ها باعث رنجش پرستاران شده است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر پرداخت اضافه کار و کارانه پرستاران 11 ماه به تعویق افتاده است و این قشر صرفا حقوق دریافت می کنند و مجبورند برای گذران امورات زندگی شغل دیگری نیز داشته باشند.
وی به کمبود نیروی انسانی در بخش پرستاری اشاره و بیان کرد: نسبت پرستار به تخت باید 2.5 باشد که این میزان در کشور ما رعایت نمی شود و همین مساله آن ها را از لحاظ روحی و جسمی فرسوده می کند.
وی با اشاره به این که نبود نیروی حد واسط بین پرستار و بیمار باعث افزایش کار پرستارها و دور کردن آن ها از بالین می شود، ادامه داد: پرستاران مجبور می شوند علاوه بر رسیدگی به بیماران، بخشی از کارهای اداری را انجام دهند و در نتیجه مردم احساس می کنند پرستار کمتر به بیمار رسیدگی می کند.
 
** مشکلات معیشتی بیشترین دغدغه پرستاران است
یکی از پرستاران نمونه کشوری در سال 94 نیز گفت: خدمت به هم نوع بهترین انگیزه برای انتخاب و ادامه این شغل است و آرامشی که انسان در خدمت به هم نوع پیدا می کند، در هیچ کاری وجود ندارد.
منیره تندری افزود: این اعتقاد قلبی من است که در کائنات از هر دستی بدهی از همان دست می گیری و شاید یکی از دلایل اصلی در تداوم شغلم همین موضوع باشد.
وی که 24 سال سابقه در شغل پرستاری دارد، ادامه داد: این شغل اثرهای بسیار مثبتی در زندگی من داشته و بعد معنوی آن زندگی ام را حفظ کرده و از لحاظ مختلف باعث حمایت و هدایتم در زندگی شده است.
وی خاطرنشان کرد: بهترین و شیرین ترین لحظه های من در پرستاری زمانی بوده است که همراهان بیماری به دلیل برگشت عزیزشان به زندگی اشک شوق ریخته اند و چقدر زیباست که در آن لحظه من توانسته ام برای حفظ حیات انسانی کمک کننده و مثمر ثمر باشم.
سوپروایزر آموزشی بیمارستان ایزدی به سخن آیت الله طباطبایی که فرموده است «من حاضرم حاصل هفتاد سال عبادتم را با یک شب پرستاری از بیماران عوض نمایم» اشاره کرد و گفت: زمانی که الگوی دینی من در مورد ارزش کار پرستاری چنین نظری دارد، این سخن باعث دلگرمی پرستاران می شود و مفید بودنمان را در جامعه احساس می کنیم.
تندری، مشکلات معیشتی را بیشترین دغدغه پرستاران دانست و افزود: تفاوت طبقاتی در پرداختی پرستاران با پزشکان و به تعویق افتادن مطالبات باعث می شود سختی های زندگی بیشتر شود.
وی اضافه کرد: پرستاران برای گذراندن امور زندگی باید چند شیفت کار کنند و میزان حقوق این قشر در مقایسه با سایر کشورها بسیار اندک است.
وی گفت: طرح تحول نظام سلامت، با توجه به این که طرح خوبی برای مردم جامعه شد، ولی باعث افزایش کار پرستاران و دلسردی آن ها شده است.
طرح تحول نظام سلامت کشور در راستای سیاست های کلی نظام و تاکید جدی رهبر معظم انقلاب به مقوله سلامت جامعه و افزایش شاخص های سلامت و بهداشت مردم در بخش های مختلف از 15 اردیبهشت ماه سال 93 از سوی دولت یازدهم و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به اجرا درآمد.
وی با بیان این که افزایش کار پرستاران باعث استرس و فشار روانی و جسمی می شود، ادامه داد: یکی از علت های سنگینی کار پرستاران کمبود نیرو است که اگر نیروی پرستاری به اندازه کافی تامین شود باعث حسن برخورد پرستار، کاهش فرسودگی و افزایش رضایتمندی پرستار و بیمار می شود.
 
** قدر پرستار آنطوری که باید در جامعه دانسته نمی شود
مدیر پرستاری بیمارستان فرقانی نیز با بیان این که سختی کار پرستاری امر شناخته شده ای است، گفت: به دلیل این که برخی بیماران توانایی تنها ماندن در اتاق ندارند، پرستاران باید در کنار آن ها حضور پیدا کنند که این مساله باعث فشارهای روحی و گاهی نیز ابتلا به برخی بیماری ها می شود.
سید محسن رضوی که 25 سال سابقه دارد، افزود: با وجود این که همکاران اصول حرفه ای را رعایت می کنند، تعدادی از پرستاران به دلیل گرفتاری به بیماری هایی مثل تب کریمه کنگو و ابولا که به شدت واگیردار است، جان خود را از دست داده اند.
وی اضافه کرد: پس از سال ها سابقه همچنان مرگ بیمار جزو آزاردهنده ترین قسمت شغلی پرستاران است و از سوی دیگر به نتیجه رسیدن تلاش ها برای زنده ماندن بیماران بدحال شیرین ترین لحظه های کاری این قشر محسوب می شود.
وی گفت: متاسفانه قدر قشر پرستار آنطوری که باید در جامعه دانسته نمی شود و بهای لازم به آن ها داده نمی شود؛ حتی آنطور که باید شغل پرستاری به قشرهای جامعه معرفی نشده است.
وی به نقش مهم پرستار بر بالین بیمار اشاره کرد و ادامه داد: پزشک نقش بسیار مهمی در درمان بیمار دارد، ولی نقش اساسی تر به عهده پرستاران است که حد واسط بین پزشک و بیمار هستند که اگر تجربه و دانش کافی نداشته باشند نتیجه کار تغییر می کند.
پرستار نمونه استان قم در سال 78، اضافه کرد: تعداد پرستاران به نسبت تخت و بیمار بسیار کم است و با وجود این که پرستار نقش مهمی در مراقبت از بیمار دارد اما اختلاف زیادی بین دستمزد پرستار و پزشک وجود دارد.
رضوی ادامه داد: سختی کار و بی مهری ها باعث شده برخی به سراغ کارهای دیگر بروند و یا در شغل پرستاری حداکثر تعهدات اجباری را انجام دهند و اقدامی بیشتر از آن برای بیمار انجام ندهند.
وی با اشاره به این که جذابیت هایی برای حرفه پرستاری در ایران وجود ندارد، بیان کرد: از مسئولان می خواهیم سختی این کار را به رسمیت بشناسند، حقوق واقعی پرستاران احیا شود و شیفت و اضافه کار اجباری در این حرفه نباشد.
 
** پرستار بیکار متقاضی شغل در قم وجود ندارد
مدیر دفتر پرستاری‌ مامایی دانشگاه علوم پزشکی قم گفت: به دلیل سختی کار پرستاری، فارغ التحصیلی که متقاضی ورود به این شغل باشد در استان نداریم و هیچ پرستاری بیکار نمانده است.
عزت الله براتی در گفت و گو با ایرنا، افزود: در حال حاضر حدود 2 هزار و 500 پرستار در مراکز درمانی دولتی، خصوصی و خیریه استان قم مشغول به خدمت هستند.
مراکز درمانی دولتی قم شامل شهید بهشتی، کامکار، نکویی هدایتی فرقانی، حضرت زهرا(س)، حضرت معصومه(ع) و ایزدی و مراکز غیر دولتی شامل علی بن ابیطالب(ع)، امام رضا(ع)، حضرت ولیعصر(عج) و آیت الله گلپایگانی می باشد.
وی بیان کرد: یک هزار و 508 تخت فعال و ستاره دار در مراکز آموزشی درمانی دولتی و بیش از 500 تخت نیز در مراکز غیردولتی استان قم فعال است.
تخت هایی که کمتر از 6 ساعت توسط بیمار اشغال می شود مانند تخت های اورژانس و دیالیز، تخت های ستاره دار نامیده می شود.
به گفته براتی، میانگین نسبت پرستار به تخت در قم 1.1 تا 1.2 است، در حالی که بر اساس میانگین کشوری این نسبت باید بین 1.5 تا 1.7 در بخش های عادی و ویژه بیمارستانی افزایش یابد.
وی با اشاره به کمبود نیروی پرستار در قم، خاطرنشان کرد: کمبود موجود را پرستاران در قالب اضافه کاری و شیفت پوشش می دهند تا خللی در ارائه خدمت رسانی به همشهریان ایجاد نشود.
وی گفت: سال گذشته در آزمون جذب پرستاران 241 تن جذب شدند و در آزمون امسال نیز قرار است 239 تن جذب مراکز درمانی شوند و تمام این استخدام ها معمولا از میان همکاران قرادادی، طرحی و شرکتی که در حرفه پرستاری مشغول خدمت هستند صورت می گیرد و متقاضی غیر از پرستاران برای آزمون استخدام نداریم.
مدیر دفتر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی قم افزود: از یک سو تبدیل وضعیت پرستاران فرصت طلایی برای ارتقاء شغلی آن هاست، از سوی دیگر نیز باعث می شود همچنان کمبود نیرو داشته باشیم.
به گفته وی، در حال حاضر مراکز درمانی قم به 450 نیروی پرستار دیگر نیاز دارد تا به استاندارد کشوری نسبت میان پرستار و تخت بیمارستانی برسد که امیدواریم در آزمون های استخدامی سال های آینده این کمبودها برطرف شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت به دلیل مزایایی که این طرح برای بیماران داشت از جمله کاهش پرداختی از جیب مردم، گرایش بیماران به بیمارستان های دولتی بیشتر شد و در نتیجه بار کاری مراکز دولتی و حجم کار پرستاران افزایش یافت.
براتی افزود: هدف این طرح کمک به کاهش دغدغه بیماران بود که محقق شد، ولی دریافتی پرستاران متناسب با حجم کاری آن ها نیست که برای حل این مشکل کارگروهی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل شده و امیدواریم دغدغه پرستاران در این مورد برطرف شود.
وی اضافه کرد: انتظار داریم مزایایی از جمله بازنشستگی های پیش از موعد و امتیازات سختی کار به ویژه برای همکاران خانم اجرایی شود و مسئولان توجه بیشتری به این قشر داشته باشند.