جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 29 - ۱۸ رمضان ۱۴۴۵
۱۹ دی ۱۳۹۶ - ۱۸:۳۱

علل و پیامدهای فرار مالیاتی

فرار مالیاتی به اقدامات غیر قانونی افراد، شرکت ها ویا سایر مودیان مالیاتی برای طفره رفتن از پرداخت مالیات گفته می شود، اصولا اصطلاح فرار مالیاتی در رابطه با ترتیبات غیرقانونی اتخاذ شده جهت پنهان کردن درآمد یا نادیده گرفتن بدهی مالیاتی به کار می‌رود و به این معنی است که مودی کمتر از میزانی که قانونا موظف است مالیات بپردازد، فرار مالیاتی ممکن است به روش های مختلف صورت گیرد ولی هدف اصلی در به کارگیری این روش ها، عدم پرداخت کامل یا ناقص مالیات است.
کد خبر: ۱۹۴۷۴۱
به گزارش ایران اکونومیست ؛فرار مالیاتی به اقدامات غیر قانونی افراد، شرکت ها ویا سایر مودیان مالیاتی برای طفره رفتن از پرداخت مالیات گفته می شود، اصولا اصطلاح فرار مالیاتی در رابطه با ترتیبات غیرقانونی اتخاذ شده جهت پنهان کردن درآمد یا نادیده گرفتن بدهی مالیاتی به کار می‌رود و به این معنی است که مودی کمتر از میزانی که قانونا موظف است مالیات بپردازد، فرار مالیاتی ممکن است به روش های مختلف صورت گیرد ولی هدف اصلی در به کارگیری این روش ها، عدم پرداخت کامل یا ناقص مالیات است.

تنظیم اسناد خلاف واقعیت، پنهان کردن فعالیت های اقتصادی ودرآمد حاصل از آن،ممانعت از دسترسی ماموران مالیاتی به اطلاعات مورد نیاز،تنظیم معاملات وقراردادهای خود به نام دیگران یا برعکس،استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر برخی از شیوه های فرار مالیاتی است.

فرار مالیاتی تقریبا در اکثر کشورها وجود دارد، با این حال میزان آن متفاوت است.

برخی از دلایل فرار مالیاتی عبارتند از: هنجارها و کنش های اجتماعی، عدالت مالیاتی، ضعف یا عدم گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه، ضعف سیستم های جمع آوری، پردازش وثبت اطلاعات، تاخیر در وصول مالیات، پیچیدگی وتعدد قوانین، وجود معافیت های مالیاتی، فقدان خود اظهاری وتسلیم داوطلبانه آن.

همچنین نرخ مالیات و بار مالیاتی، درآمد مالیات دهندگان، نرخ های تورم و بیکاری، آزادسازی تجاری، اندازه دولت و .... برخی متغیرهای اقتصادی هستند که در فرار مالیاتی نقش دارند.

در ایران در ماده 274 اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم مصوب 1394 این پدیده اقتصادی را جرم‌انگاری و کیفر حبس برای آن پیش‌بینی نموده است.

قانونگذار سعی نموده است تعریفی از فرار مالیاتی در قانون مالیات‌های مستقیم ارائه نماید. براین اساس در ماده201همین قانون مقرر داشته: «هرگاه مودی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می‌باشد و برخلاف حقیقت تهیه و تنظیم شده است استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند…»

اما پیامدها وآثار فرار مالیاتی بسیار وسیع است.فرار مالیاتی منابع دولت را کاهش می دهد. درنتیجه، دولت در تخصیص سرمایه گذاری های لازم، با کمبود مواجه خواهد شد.

غالب این مسئولیت ها امور حاکمیتی هستند و یا برای بخش خصوصی جذابیت سرمایه گذاری ندارد یا اینکه ظرفیت‏ها وپتانسیل های لازم برای عمل به آن را ندارند. تامین امنیت وحفظ یکپارچگی کشور،توسعه آموزش عمومی وتامین امکانات وفراهم نمودن تسهیلات لازم، گسترش ورزش همگانی وتقویت ورزش قهرمانی،توسعه بهداشت وافزایش سطح سلامت شهروندان، گسترش و نگهداری از راههای ارتباطی،تامین انرژی وسرمایه گذاری در انرژی های جایگزین از جمله این موارد هستند.

کاستی ونارسایی در هر یک از این حوزه ها می تواند آثار وپیامدهای عمیقی بر جامعه داشته باشد.شهروندان فقیر، کم سواد وناآگاه،مجرم وبیمار،جاده های نامناسب و غیراستاندارد،تیم‏های علمی یا ورزشی بازنده، بد بودن کیفیت ارتباطات و.. مطلوب هیچ کشوری نیست.این مشکلات همدیگر را تقویت می‏کنند.

از اینرو در برخی از کشورها بسیاری از مشکلات وکاستی ها را به فرار مالیاتی نسبت می دهند و آنرا همرده سایرجرائم سنگین قرار می دهند.

همچنین این امکان وجود دارد که فرار مالیاتی، باعث نارسایی در توزیع عادلانه درآمد و انباشت ثروت برای گروه های خاص شده و شکاف ثروت وسایر شکاف های اجتماعی را تشدید کند.

گروهی که برخوردار هستند و به منابع دسترسی دارند هرروز غنی تر وقوی تر شوند و در مقابل گروه‌ها واقشاری که از این منابع استفاده نمی‏کنند هر روز عرصه های بیشتری را از دست بدهند.

این مسئله بر تصور شهروندان از عدالت اجتماعی تاثیرات منفی می گذارد و می تواند زمینه ساز مشکلات وبحران های اجتماعی شود.

دیدگاه واقع بینانه در مورد فرار مالیاتی این است که این پدیده ضد اجتماعی همیشه وجود خواهد داشت تا جایی که مالیات وجود دارد تلاش برای فرار ازآن نیز وجود دارد. مسئله مهم کاهش زمینه ها وعوامل آن ومسدود کردن روش‌های آن است، امر خطیری که مجموعه وسیعی از فعالیت ها وهمکاری های بخش های گوناگون جامعه را می طلبد، قوانین دقیق،شهروندان آگاه،اهرم های نظارتی قوی و ضمانت های اجرایی از این عوامل هستند.همچنین با توجه به اینکه شیوه ها و روش های فرار مالیاتی به مرور زمان پیچیده تر وظریف تر می‏شود باید قوانین وسازوکارهای مقابله با آن نیز به روز وکارآمد شود.

نظر شما در این رابطه چیست
آخرین اخبار