به گزارش ایران اکونومیست؛ همه ساله آیین های بزرگداشت سالگرد تحت عنوان 'شبهای عرس' در مدت 10 شب با حضور جمع زیادی از میهمانان داخلی و خارجی در شهر شهر قونیه برگزار می شود.
امسال به همین مناسبت، چهارمین همایش بین المللی مولانا جلال‌الدین بلخی نیز با عنوان 'حضرت مولانا و برادری در جهان اسلام' و با حضور مقامات، اندیشمندان و محققان از کشورهای مختلف جهان در دانشگاه سلجوق شهر قونیه ترکیه برگزار شد.
در این همایش 2 روزه که با حضور 34 اندیشمند و محقق از 21 دانشگاه و از 10 کشور مختلف جهان برگزار شد، شرکت کنندگان در 9 نشست مختلف با عناوینی همچون جنگ و صلح در جهان اسلام، تاریخچه زبان‌های شرقی، غربی و ترکی، تاریخ، عرفان، فلسفه، موسیقی و هنرهای زیبا، با ارائه مقالات خود در خصوص شیوه های بهره گیری از افکار و آثار مولانا در راستای ایجاد وحدت و همبستگی بیشتر در جهان اسلام، به ارائه دیدگاه خود پرداختند.
مولانا جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی (604-672 ه ق)، در پنجم جمادی الاخر سال 672 وفات یافت و این روز را به سبب درگذشت او روز عُرس نامیده اند و به همین خاطر 27 آذرماه(17 دسامبر) به مناسبت سالروز درگذشت مولوی 'روز عُرس' نامیده شده است.
مراسم شب های عُرس هر سال به مدت ده شب در مجتمع فرهنگی مولویه از 10 تا 17 دسامبر مصادف با سالگرد درگذشت مولانا در قونیه برگزار می شود.
شهر 700 هزار نفری قونیه به واسطه مقبره مولانا از شهرت خاصی در جهان برخوردار است و با برگزاری مراسم عُرس، گردشگران بسیاری از کشورهای مختلف جهان به این شهر می آیند و علاوه بر حضور در مراسم ویژه و زیارت آرامگاه مولانا، به تماشای رقص سماع نیز می پردازند.
مقبره مولانا عبادتگاهی است که در آن قبور بسیاری از نزدیکان مولانا و مریدان او قرار گرفته و حجرات دراویش و مطبخ مولانا و کتابخانه نیز ملحق به این بناست و مجموع آن به چند رواق تقسیم می شود که سبک همه رواقها گنبدی و شبیه یکدیگر است.
بارگاه مولانا را در اصطلاح محلی 'درگاه' می گویند که این بنا به مساحت 6500 متر مربع در 1926 به صورت موزه اشیای عتیقه قونیه درآمد و در 1945 موزه مولانا نام گرفت.
قبر مولانا پوشیده از اطلس سیاهی است که توسط سلطان عبدالحمید دوم در1894هدیه شده و بر این اطلس، آیاتی از قرآن با مهر پادشاهی نقش بسته و خطاط آن حسن سری بوده است.
ضریح اصلی مولانا از چوب بود و در قرن شانزدهم آن را از آنجا برداشته و بر قبر پدرش بهاءالدین ولد قرار دادند.
ضریح بلند مولانا شاهکاری از منبت کاری دوران سلجوقیان روم است و آن توسط دو هنرمند یکی به نام سلیم پسر عبدالواحد و دیگری به نام حسام الدین محمد پسر کنک کنده کاری شده و در پیشانی و پهلو و عقب ضریح آیاتی قرآنی و اشعاری عرفانی از مولانا آمده است.
در شب درگذشت مولانا مراسم سماع نیز با 'نعت شریف' که شعری از مولانا و مدیحه ای بر اشرف کائنات حضرت محمد(ص) است، برگزار می شود که این سماع از چهار بخش تشکیل شده و هر کدامش 'سلام' نامیده می شود.
مراسم سماع که در 27 آذرماه(17 دسامبر) برگزار می شود، پایان بخش آیین های ویژه سالگرد درگذشت مولوی است.
مراسم رقص سماع که در آخرین شب همزمان با شب وفات مولانا (شب عرس) برگزار می شود، با تشریفات رسمی و با حضور مقامات و گاهی نخست وزیر ترکیه و مهمانان خارجی و سفرای مقیم در ترکیه انجام می شود.
مراسم رقص سماع در طول سال نیز هر هفته روزهای شنبه برای جهانگردان و زائران قبر مولانا برگزار می شود.
در حال حاضر گروهی که رقص سماع را انجام می دهند، کارمندان رسمی و آموزش دیده دولت ترکیه هستند که بدین منظور تربیت شده اند و در سماع آنها سعی می شود که حالت عرفانی به مراسم داده شود.
به عبارت دیگر افرادی که رقص سماع را انجام می دهند، خود پیرو یک طریقت عرفانی که مراتب مقامات عرفانی را طی کرده باشند، نیستند و صرفا نمایشی از رقص سماع منتسب به طریقت مولویه را در حضور تماشاگران برگزار می کنند.
برنامه های جانبی مراسم سالگرد وفات مولانا، شامل برگزاری نمایشگاههای هنری از قبیل نقاشی، خوشنویسی، تذهیب و صنایع دستی از هنرمندان ترکیه و خارجی، برگزاری نمایشگاه کتاب مولانا شناسی، برگزاری نشست های ادبی و علمی توسط مرکز مولانا شناسی دانشگاه سلجوق قونیه با حضور استادان زبان و ادبیات فارسی و مولوی شناسان داخلی و خارجی است که طی 10 روز گذشته برگزار شد.
هدف عمده دولت ترکیه در حمایت از برگزاری این مراسم و بین المللی کردن آن، فرهنگ سازی و الگو بخشی معنوی برای مردم ترکیه و جذب توریست داخلی و خارجی و درآمدزایی و ایجاد اشتغال برای مردم ترکیه است.
بر همین اساس، سرمایه گذاری های قابل توجهی مثل توسعه فرودگاه بین المللی قونیه، ایجاد اتوبان منتهی به قونیه از مسیرهای آنکارا و استانبول، راه اندازی قطار سریع السیر بین آنکارا و قونیه با سرعت 260 کیلومتر در ساعت، ایجاد تعداد قابل توجهی هتل چند ستاره در قونیه و رسیدگی به زیبایی شهری و نظم ترافیکی قونیه در سالهای اخیر و در دوره حاکمیت حزب عدالت و توسعه انجام پذیرفته است.
گفته می شود شهر قونیه و مقبره مولانا با جذب بیش از 2 میلیون جهانگرد داخلی و خارجی در طول سال در رده های اول جذب توریست در ترکیه است.
