به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، عامل نوآوری به دلیل اهمیت خاص مبنایی برای مقایسه کشورها با یکدیگر است که حاصل این مقایسه را سازمان جهانی مالکیت فکری به همراه دانشگاه خصوصی آمریکایی کرنل و مدرسه عالی کسب و کار اینسید هر ساله در گزارش شاخص نوآوری جهانی (Global Innovation Index) بیان می‌کنند.
این گزارش با هدف بررسی ابعاد مختلف نوآوری و ارائه ابزاری کمکی برای سیاست‌گذاری‌های بلندمدت و کلان کشورها انتشار می‌یابد.
در رقابت کشورها با یکدیگر عوامل دیگری غیر از نوآوری مطرح است که عبارت است از نهادها و زیرساخت‌ها، بهداشت و آموزش پایه، ساختار اقتصاد کلان، آموزش عالی، حجم و کارآیی بازار کالا و کار، کارآیی بازارهای مالی و ظرفیت‌های جذب فناوری.
نوآوری جهانی در طراحی به دو شاخص اصلی زیر بستگی دارد: ورودی نوآوری
و خروجی نوآوری که هر یک از آن‌ها بر روی ستون ویژه خود متمرکز شده است.
برای اولین مورد در این شاخص پنج ستون از عناصر اقتصاد ملی که قادر به فعالیت‌های نوآورانه است نشان داده شده و عبارت‌اند از: نهادها، سرمایه انسانی و پژوهش، زیرساخت‌ها، توسعه بازار، توسعه کسب‌وکار.
شاخص دوم در دو ستون به نمایش درآمده که عبارت‌اند از: خروجی فناوری و دانش‌بنیان و عرصه شناختی، خروجی خلاقانه. هرکدام از این 7 شاخص اصلی زیرمجموعه‌های خاص خودشان را دارند که درمجموع به 103 شاخص می‌رسد.
اطلاعات این گزارش از پایگاه موسسه شاخص‌های نوآوری جهان در ماه آوریل 2017 جمع‌آوری شده است.
1. در سال 2016 میلادی، در بین کشورهای مورد بررسی بر اساس شاخص نوآوری جهانی، رژیم صهیونیستی رتبه 21 داشت. بعد از آن امارات با رتبه 41، ترکیه با رتبه 42، عربستان سعودی با رتبه 49، ایران با رتبه 92 و مصر با رتبه 107 قرار گرفتند. این بررسی نشان می‌دهد کشورهای مورد بررسی به جز ایران با 14 پله صعود و ترکیه با پیشی گرفتن از عربستان سعودی، سایر کشورها تقریباً همه تنزل رتبه داشته‌اند.
2. در سال 2017 میلادی، در دنیا رژیم صهیونیستی رتبه 17 را دارد. بعد از آن امارات با رتبه 35، ترکیه با رتبه 43، عربستان سعودی با رتبه 55، ایران با رتبه 75 و مصر با رتبه 107 قرار گرفته اند. این بررسی نشان می‌دهد ایران 14 پله صعود داشته است.
3. ایران از سال 2014 به بعد وضعیت و رتبه خود را بر اساس شاخص نوآوری جهانی در بین کشورهای مختلف دنیا بهبود بخشیده است و از رتبه 120 جهان در سال 2014 به 75 جهان صعود کرده است. هرچند در سال 2014 نسبت به 2013 حدود 7 رتبه تنزل داشته است. یعنی از رتبه 113 در سال 2013 میلادی به رتبه 120جهان تنزل یافته؛ درحالی که در سال 2017 نسبت به سال 2014 حدود 45 رتبه صعود کرده است.
رتبه‌بندی رقابت‌پذیری در سطح بین‌المللی بر اساس شاخص‌های زیادی صورت می‌گیرد. برخی از شاخص‌ها همانند حجم فیلم‌های بارگذاری شده در یوتیوپ در ایران کاربردی ندارد؛ به صورت کلی در این رتبه‌بندی برخی کشورها همانند سوئد، سوئیس، انگلستان تقریباً روند ثابتی دارند و همواره در بین 10 کشور برتر قرار می‌گیرند. در بین کشورهای در حال توسعه جابجایی رتبه‌ها به نسبت زیاد است. در این بین کشورهای منطقه به خصوص عربستان سعودی هرچند از رتبه نسبتاً خوبی برخوردار است؛ در کل طی سال‌های موردبررسی روندی نزولی داشته است. ولی کشورهای مانند ترکیه که در یک برهه زمانی درگیر مشکلات داخلی بوده است، در بیشتر سال‌ها روند رشد داشته است. ایران نیز از سال 2014 به بعد بهبود نسبتاً مناسبی در رتبه خود داشته است؛ یعنی از رتبه 120 در سال 2014 به رتبه 75 در سال 2017 جهان صعود کرده است. اگر روند رشد به این نحو ادامه پیدا کند رشد جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به وضعیت و جایگاه بهتری دست یابد.
