به گزارش ایران اکونومیست؛ ایرج حریرچی روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی و در پاسخ به پرسش افزود: علاوه بر آلودگی ناشی از سوختها مساله ریزگردها مشکلی است که در 10 سال اخیر با آن مواجه شده ایم و امسال هم از آبان و زودتر سالهای گذشته با این پدیده مواجه شده ایم و ذرات کوچکتر از 2.5 میکرون مهمترین عوامل خطرساز ربزگردهاست که عوارض بلند مدت دارند.
وی گفت: مشکل اصلی آلودگی هوا در شهرهای بزرگ آلاینده های ناشی از سوختهای فسیلی مثل بنزین است به خصوص اینکه نسبت تولید و ورود خودروهای تولید داخل و موتورسیکلت ها به جمعیت به طور مداوم رو به افزایش است.
حریرچی در پاسخ به این پرسش که آیا تولید خودروهای داخل پیوست سلامت دارد و ملاحظات سلامت مردم رعایت می شود, گفت: این موضوع که صنعت خورو پیوست سلامت دارند یا باید بررسی شود اما نکته مثبت این است که در سالهای اخیر. میزان آلاینده سرب در اکثر استانها کاهش یافته داشته است.
وی گفت: آلودگی ریزگردها نیز، هم منشا اقلیمی داخلی و هم منشا اقلیمی خارجی دارد و تغییرات اقلیمی سالهای اخیر و مصرف کالاهای ساختمانی و گسترش کارخانه ها در افزایش آلودگی هوا موثر بوده است.
قائم مقام وزیر بهداشت گفت: برای کاهش آلودگی هوا دو رویکرد وجود دارد، یکی اینکه دولت و حکومت به وظایف خود عمل کند که شامل اقدامات سیاست داخلی و سیاست و تعاملات خارجی می شود و باید سیاست های توسعه صنعتی، کشاورزی و نگهداری از مراتع و جنگل ها نیز با توجه به وضعیت کشور مدیریت شود و از سیاست های غلط مالی پرهیز شود.
وی افزود: رویکرد دوم، توجه به وظیفه ما مردم است به خصوص اینکه می بینیم در شهرهای بزرگ به طور مداوم تعداد خودروها رو به افزایش است، خودروهای تک سرنشین هر روز بیشتر می شوند و با تردد این خودروها که منشا آلودگی هوا هستند، آلاینده ها نیز بیشتر می شود.
حریرچی اضافه کرد: میزان مصرف انرژی در خانه ها و ادارات نیز در ایران بیش از استانداردهای جهانی است و هم در تابستان برای خنک کردن ساختمان و هم در زمستان برای گرم کردن بیش از حد استاندارد انرژی مصرف می کنیم.
وی گفت: به عنوان مثال در اروپا در جاهایی که دمای هوا در حد 30 درجه است اصلا چیزی به اسم کولر وجود ندارد کما اینکه بسیاری از این کشورها خودشان تولید کننده کولر هستند اما در ایران به محض اینکه در اردیبهشت دما به 25 درجه یا 28 درجه رسید، کولرها روشن می شوند.
سخنگوی وزارت بهداشت افزود: برای کاهش آلودگی هوا نیازمند عزم ملی در همه دستگاه ها و نیز در بین مردم هستیم و اقدامی که وزارت بهداشت در این مسیر انجام می دهد نیز آگاهی سازی مردم و تعامل و مذاکرده با دستگاه های مسئول و ذی نفع برای کاهش آلودگی هواست.
حریرچی اضافه کرد: بر اساس قانون تمام صنایع کشور از جمله صنایع خودروسازی نیز باید پیوست سلامت داشته باشند. اقدام مهم دیگری که در این مسیر باید انجام شود، بازنگری در قیمت بنزین و پارکینگ است.
وی گفت: قیمت بنزین در ایران بین یک دوم تا یک هشتم قیمت جهانی است، قیمت پارکینگ نیز در ایران بسیار ارزان است در حالی که بسیاری از کشورهای اروپایی که آلودگی هوا را کاهش داده اند با اجرای این دو سیاست توانسته اند، میزان آلودگی هوا را کاهش دهند.
قائم مقام وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: در اکثر بیمارستان های بزرگ دنیا، هشت درصد درآمد بیمارستان از محل درآمد پارکینگ بیمارستان است در حالی که اگر در ایران چنین اقدامی انجام شود با واکنش منفی مردم مواجه می شویم.
*در بازگردان معتادان به زندگی عادی موفقیت های بزرگی نداشته ایم
حریرچی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار ایران درباره میزان موفقیت درمان اعتیاد و ترک اعتیاد در ایران توضیح داد: بر حوزه اعتیاد دو سیاست کلی داریم که شامل سیاست پرهیز از اعتیاد و حذف مصرف کننده جدید است دوم کاهش آسیب و درمان معتادان و بازگرداندن آنها به زندگی عادی است.
وی افزود: در رویکرد کاهش آسیب تلاش این است که معتادان تزریقی به اعتیاد خوراکی تغییر مصرف بدهند و با استفاده از مواد جایگزین مانند متادون و بوپرنورفین یا سایر مواد مشابه اعتیاد آنها را کنترل کنیم.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: هم اکنون 700 هزار نفر در مراکز کاهش آسیب و درمان اعتیاد تحت پوشش برنامه درمان و کاهش آسیب اعتیاد هستند و حدود هفت هزار مرکز کاهش آسیب در کشور فعال است که عمده آنها در بخش خصوصی هستند.
وی ادامه داد: در جلسه اخیر با ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز قرار بر این شد که برای معتادان تحت درمان در سامانه آی داس پرونده تشکیل شود و نوع درمان و داروی جایگزین معتادان نیز در این سامانه ثبت می شود و هم اکنون مشخصات حدود 674 هزار معتاد در این سامانه ثبت شده است و تا سه هفته آینده پوشش ثبت معتادان در این سامانه کامل می شود.
حریرچی گفت: هدف از کاهش آسیب معتادانن بازگرداندن آنها به زندگی عادی است تا از رفتارهای خشونت آمیز آنها نیز پیشگیری شود، این برنامه از 17 سال پیش در کشور در حال اجراست از نظر کاهش ایدز و هپاتیت در بین معتادان موفق بوده ایم اما از نظر معتادان به طور کامل به زندگی عادی برگردند موفقیت بزرگی در کشور حاصل نشده است.
سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به پرسشی درباره تغییر قیمت دارو گفت: در این زمینه با پارادوکس و تضادی مواجه هستیم، از یک ظرف باید قیمت دارو کنترل شود تا پرداختی مردم افزایش نیابد و از طرفی نیز باید صنعت دارو بتواند به کار خود ادامه دهد و سرپا بماند.
وی گفت: هم اکنون حدود 25.9 درصد سبد هزینه های سلامت مردم مربوط به دارو و ملزومات پزشکی است و باید کنترل کنیم که این هزینه بالا نرود. از طرفی صنعت دارویی کشور که بخش عمده داروی ایرانیان را تامین می کند، با یک سوم ظرفیت خود کار می کند و در حوزه صادرات چندان موفق نبوده است و صادرات دارو از ایران بین 100 تا 120 میلیون دلار بیشتر نیست.
حریرچی افزود: صنعت دارویی کشور حداکثر با 50 تا 60 درصد ظرفیت خود کار می کند و با مشکلات مالی مواجه است بنابراین تنها راه حل ممکن برای گذر این تضاد این است که حمایت بیمه ها از داروها و ملزومات پزشکی افزایش یابد.
وی ادامه داد: با توجه به مشکلات مالی بیمه یک پیشنهاد این است که پوشش بیمه از داروهای بدون نسخه که برای مردم ارزانتر است برداشته شود و به سمت داروهای گرانقیمت و بیماران مزمن بروند، این پیشنهاد در جلسه اخیر شورای عالی بیمه تصویب شده است و برای تایید نهایی باید به تصویب دولت برسد تا اجرا شود.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: در همین مسیر مجلس در اسفند سال 95 تصویب کرد که اولویت مصرف با داروهای ژنریک تولید داخل باشد که البته سازمان های بیمه گر با 8 ماه تاخیر این مصوبه را اجرا می کنند. این کار یک مصوبه قانونی و در مسیر اقتصاد مقاومتی است و نباید رد جایی که داروی ایران با کیفیت داریم به سمت مصرف داروهای برند گرانقیمت خارجی برویم.
*پرداخت بخشی از بدهی بیمه ها در روزهای آینده
وی در پاسخ به پرسشی درباره آخرین وضعیت مطالبات وزارت بهداشت از بیمه ها گفت: پرداخت بدهی های معوقه بیمه ها که حدود 12 ماه تاخیر دارد، از سر گرفته شده است و قرار است از این پس دولت هر ماه حدود 100 میلیارد تومان برای جبران بدهی سازمان بیمه سلامت پرداخت کند و سازمان تامین اجتماعی نیز قرار است به زودی ( در روزهای آینده) هزار میلیارد تومان از بدهی خود را پرداخت کند که منتظر دریافت این بدهی ها هستیم.
حریرچی گفت: دولت نیز قرار است بخشی از سهم وزارت بهداشت از هدفمندی یارانه ها را پرداخت کند و اگر این مطالبات دریافت شود، نیمه دوم امسال وضعیت پرداختی های وزارت بهداشت بهتر می شود و می توانیم بخشی از مطالبات کارکنان بیمارستانها از جمله پرستاران و پیراپزشکان و پزشکان را پرداخت کنیم.
سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به پرسشی درباره افزایش مصرف قلیان گفت: قانون توزیع قلیان را در اماکن عمومی منع می کند و فقط باید مراکز مجاز آن هم بدون اضافه کردن، چیزهای اضافی وجود داشته باشد اما متاسفانه برخی رستوران های سنتی و مراکز غیر مجاز و زیرپله ای اقدام به توزیع قلیان می کنند و گاهی چیزهای اضافه هم به توتون قلیان اضافه می کنند ، بنابراین نظارت بر این مراکز باید در اولویت باشد.
وی ادامه داد: در سالهای اخیر گر چه به میزان اندکی مصرف سیگار کاهش یافته است اما مصرق قلیان سیر فزاینده داشته است به خصوص اینکه شاهد مصرف خانوادگی قلیان یا حتی مصرف قلیان در زنان باردار هستیم که بسیار نگران کننده است.
حریرچی گفت: اگر می خواهیم طول عمر ایرانیان افزایش یابد و شیوع بیماری های ریوی و سرطان کاهش یابد، نباید از افزایش مراکز قلیان حمایت کنیم، البته نیاز مردم و جوانان به نشاط و سرگرمی مسئله دیگری است که باید متولیان امور جوانان و مسائل فرهنگی از راه های دیگری که مجاز است و خطری برای سلامت مردم ندارد برای آن چاره اندیشی کنند.
قائم مقام وزیر بهداشت افزود: سیگار و قلیان دروازه ورود به اعتیاد است، 50 درصد زندانیان کشور معتاد هستند یا به نوعی مرتبط با اعتیاد بوده اند.
وی اضافه کرد: قلیان نه تنها برای مصرف کننده اش بیماری زاست بلکه کسی که در کنار فرد مصرف کننده قلیان می نشیند دودی که استنشاق می کند در هر ساعت معادل مصرف شش تا 20 نخ سیگار است.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: افرادی که با اشاره به نیاز جوانان به تفریح و نشاط از مراکز عرضه قلیان حمایت می کنند باید بگویند که حد یقف افزایش این مراکز کجاست و چه کسی باید پاسخگوی افزایش هزینه های نظام سلامت ناشی از افزایش مصرف مواد دخانی را پرداخت کند.
وی افزود: البته برای قانون بودجه سال آینده پیشنهاد داده ایم که مالیات و عوارض مواد دخانی افزایش یابد و امیدواریم با این مصوبه هم به منابع پایداری برای ارائه خدمات سلامت به مردم دست پیدا کنیم و هم با گران شدن اقلام دخانی میزان مصرف این کالای مضر کاهش یابد.
حریرچی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا وزارت بهداشت در جاهایی از بودجه های معمول خود برای اجرای طرح تحول استفاده کرده است یا خیر گفت: نه وزارت بهداشت این کار را نکرده است،البته بر اساس قانون در برخی جاها امکان جا به جایی بودجه ها وجود دارد اما چون طرح تحول سلامت زیر ذره بین موشکافانه است در مورد این طرح جا به جایی بودجه نداشته ایم.
*تغییر نظام پرداخت در بخش سلامت بر اساس قانون توسعه
وی درباره امکان تغییر نظام تعرفه های خدمات پزشکی و کاهش تعرفه ها گفت: بر اساس قانون برنامه توسعه پنجم و ششم باید پرداختی در بخش دولتی نظام سلامت به سمت خرید راهبردی و پرداخت مبتنی بر عملکرد برود و برای خدمات سرپایی نیز نظام سرانه ای اجرا شود.
حریرچی گفت: اجرای این مصوبه قانونی جزو برنامه های وزارت بهداشت در دوره دوم وزارت بوده است، البته با توجه به اینکه بیش از 50 درصد خدمات سرپایی و حدود 13 درصد خدمات بستری در بخش خصوصی است، تغییر نظام پرداخت در بخش خصوصی در زمان طولانی تری محقق می شود و در شش ماه و یکسال میسر نمی شود ولی در مجموع بر اساس مصوبه مجلس تغییر نظام پرداخت در حوزه سلامت در دست بررسی است.
وی تاکید کرد: در هر صورت سلامت یکی از اولویت های دولت تدبیر و امید است و منابع مورد نیاز آن باید تامین شود، هفته گذشته نیز جلسه ای با اعضای کمیسیون بهداشت و درمان و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس داشتیم و بر این نکته تاکید کردیم.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: خوشبختانه در این دوره دولت و مجلس از تامین منابع مورد نیاز حوزه سلامت حمایت کرده اند و بر خلاف دولت های گذشته که سلامت را چاه ویل می دانستند که ته ندارد و هر چه پول در آن بریزیم فایده ای ندارد، در دولت یازدهم و دوازدهم و مجلس قبلی و فعلی سلامت مورد توجه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: البته برای بودجه سال آینده بیش از آنکه به دنبال افزایش بودجه باشیم به دنبال پایدار کردن منابع موجود هستیم.
حریرچی درباره پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان نیز گفت: این برنامه چند سطح دارد، یک سطح آن ثبت اطلاعات سلامت مردم و ارائه مراقبت های مورد نیاز گروه های سنی مختلف است که در حال اجراست، سطح بالاتر از آن برقراری ارتباط بین موسسات سلامت و اجرای نظام ارجاع است که با هماهنگی وزارت ارتباطات در حال پیگیری است.
*هر ایرانی سالانه 9 بار به مراکز بهداشتی-درمانی مراجعه می کند
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به آمارهای مربوط به مراجعه مردم به مراکز درمانی در سال 94 نیز گفت: هر ایرانی به طور متوسط سالانه حدود 8.94 یا 9 بار به یکی از مراکز بهداشتی، درمانی، تشخیصی مراجعه می کند که 54 درصد آن سهم بخش خصوصی است.
وی گفت: این میزان برای شهرنشینان حدود 9.16 بار در سال و برای روستائیان 8.35 بار در سال است. البته سهم زنان در مراجعه به مراکز بهداشتی- درمانی بیش از مردان است و به طور متوسط هر زن ایرانی در سال حدود 10.76 مراجعه دارد و هر مرد ایرانی سالانه حدود 7.16 بار به یکی از مراکز بهداشتی- درمانی دولتی یا خصوصی مراجعه می کند.
حریرچی افزود: سهم سالمندان بالای 65 سال در مراجعه به پزشک بیشتر است و هر سالمند سالانه به طور متوسط 17.3 بار مراجعه دارد که دو برابر متوسط کشور است. البته در مقیاس کل جمعیت میزان مراجعه افرادی که هیچ بیمه ای ندارند به مراتب کمتر از بیمه شدگان است و این افراد سالانه حدود 5.8 بار به مراکز بهداشتی-درمانی مراجعه دارند.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: بر اساس نتایج حساب ملی سلامت تا سال 94 و برآوردهای دقیق وزارت بهداشت در سال های 95 و 96، میزان سهم پرداخت دولت و بیمه ها برای سلامت مردم تا سال 91 حداکثر 39 درصد بود اما در سال 93 برای اولین بار در 50 سال گذشته سهم دولت و بیمه ها از هزینه های سلامت مردم به بالای 50 درصد و حدود 51.3 درصد رسید.
وی افزود: پیش بینی می کنیم سهم دولت و بمیه ها از هزینه های سلامت مردم در سال 96 نیز حدود 51.5 درصد باشد و سهم پرداختی مردم نیز حدود 38.1 درصد خواهد بود، فاصله بین سهم دولت و بیمه ها و سهم مردم هزینه ای است که خیریه ها و بیمه های تکمیلی پرداخت می کنند.
حریرچی در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت سرطان پستان در ایران نیز گفت: سرطان پستان شایعترین سرطان در بین زنان است، حدود یک سوم سرطان های زنان مربوط به سرطان پستان است.
وی گفت: سرطان پستان در مردان شایع نیست و شیوع این بیماری در مردان کمتر از یک درصد آن در بین زنان است و بر این اساس احتمالا سالانه 80 تا 100 مرد ایرانی به این بیماری مبتلا می شوند.
قائم مقام وزیر بهداشت افزود: با توجه به شیوع بالای سرطان پستان در زنان، در آمار کلی شیوع سرطان ها در هر دو جنس گاهی سرطان پستان بیشترین میزان کشوری را دارد و گاهی سرطان معده شایعترین سرطان در بین مردان و زنان ایرانی می شود.
وی گفت: تنها راه مقابله و کاهش این سرطان ها، افزایش آگاهی عمومی است، البته در برخی کشورهای غربی بهترین راه حل را غربالگری و تشخیص زودهنگام بیماری می دانند به خصوص اینکه توجه به عوامل خطر این بیماری مانند استرس، افزایش چربی یا کم تحرکی تاثیر چندانی در تغییر رفتار و سبک زندگی مردم ندارد.
