اولین بار نیست که موضوع آلودگی هوا و بنزین سیاسی شده و به جای حل موضوع، مسئولان دولتی به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند.
میزان گوگرد بنزین تهران و در نتیجه، آلودگی هوای این شهر به دلیل غیراستاندارد بودن بنزین در یک ماه اخیر به یک چالش اساسی تبدیل شده و یک سازمان، آن را تایید و سازمان دیگر تکذیب می‌کند.
طبق اعلام رئیس سازمان ملی استاندارد، نتایج گزارش پروژه پایش کیفیت سوخت شهر تهران در تابستان 1396 نشان می‌داد، در سوخت بنزین عرضه شده در جایگاه‌ها، عدد اکتان پایین، محتوای گوگرد و بنزن بالا و در سوخت دیزل عدد اکتان پایین و محتوای گوگرد استاندارد است.
به گفته وحید حسینی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، نمونه‌های تصادفی از جایگاه‌های شهر برداشت شده، به آزمایشگاه‌های معتبر ارسال می‌شود و پارامترهای موثر بر آلودگی از سوخت خودروها مورد آنالیز قرار می‌گیرد.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره نتایج آنالیز سوخت بنزین توضیح داد: در پروژه آنالیز سوخت بنزین تابستان سال 1396، تعداد 10 نمونه سوخت بنزین با نمونه‌برداری مستقیم بنزین یورو 4 و بنزین سوپر از 5 جایگاه سوخت‌رسانی شهر تهران شامل سهروردی بعد از بهشتی، مفتح، شریعتی سر بهار، شریعتی معلم و خرمشهر جمع‌آوری و برای آنالیز به یک آزمایشگاه داخلی معتبر فرستاده شد. این نتایج نشان می‌دهد، سوخت بنزین عرضه شده در این جایگاه‌ها عدد اکتان پایینی دارد، اما میزان گوگرد و بنزن آن از حد استاندارد بیشتر است. علاوه بر این، همه نمونه‌های تست شده نشان می‌دهد، گوگرد بنزین‌های یورو4 بیشتر از محتوای گوگرد بنزین‌های سوپر است.
حدود یک هفته بعد از انتشار گزارش مذکور توسط شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، سازمان ملی استاندارد اعلام کرد، گوگرد موجود در بنزین عرضه شده طی تابستان سال 1396 فراتر از حد استاندارد نبوده و کیفیت بنزین نسبت به پارسال و مراتب پیشین که نمونه‌گیری شده بود، بهبود یافته و عرضه آن مشکلی نداشته است.
محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران با بیان این‌که کیفیت سوخت مصرفی در کلانشهر تهران به صورت مستمر از طریق سازمان استاندارد بررسی و کنترل می‌شود، گفت: براساس نتایج بررسی‌های علمی، سوخت مصرفی شهر تهران هیچ مشکلی ندارد.
حدود 10 روز بعد از این که بالا بودن میزان گوگرد توسط سازمان ملی استاندارد تکذیب شد، نیره پیروزبخت، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در یک نشست خبری با بیان این که میزان استاندارد گوگرد موجود در بنزین عدد 50 است، گفت: طبق آخرین نمونه‌گیری صورت گرفته توسط این سازمان، وزارت نفت و دادستانی این عدد در بنزین تهران 58 و در میانگین کلانشهرها 48 بوده است. به گفته وی، حداکثر میزان بنزن موجود در بنزین باید عدد یک باشد که سال 1395 این موضوع رعایت شده و در نمونه‌گیری اخیر تهران به عدد 9/0 رسیده‌ایم که پایین‌تر از حد استاندارد است و مطلوب‌شدن وضعیت را نشان می‌دهد.
در کنترل بنزین، دو عامل گوگرد و بنزن اهمیت بیشتری دارد. سال 93 میزان بنزن در کلانشهرها 2/1 درصد بود که باید حداکثر یک درصد باشد. سال 94 و 95، میزان بنزن یک و در نمونه برداری‌های اخیر 9/0 درصد و قابل قبول بوده است. حد مجاز استاندارد ملی گوگرد حداکثر 50 جزو در میلیون (ppm) است. سال 93 میزان گوگرد 102 جزو در میلیون (ppm)، در سال 94 این میزان 58 و در سال 95 در کلانشهرها 48 جزو در میلیون (ppm) بوده است.
این آمار، سال 96 در تهران 58 جزو در میلیون (ppm) بود که با توجه به میانگین دو سال اخیر میزان گوگرد با حد مجاز استاندارد فاصله چندانی ندارد.
از سوی دیگر بیژن زنگنه، وزیر نفت در آخرین اظهارات خود، بالا بودن میزان گوگرد در بنزین را اتفاقی گذرا دانست و گفت: کیفیت بنزین کاهش پیدا نمی‌کند و معمولا روند یکنواختی دارد. در تهران و کلانشهرها باید معاینه فنی خودروها را در نظر گرفت. یک سری آلاینده ثابت در شهرها وجود دارد، مانند برخی نیروگاه‌ها و برخی واحدها که سوخت را بدسوزی می‌کنند. میزان گوگرد در بنزین ناچیز است و اگر اتفاقی افتاده، گذرا بوده است.
بررسی می‌کنیم
احمد مرادی، عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان این که در تلاشیم، در اولین فرصت و برگزاری جلسه کمیسیون انرژی این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم، به خبرنگار ما گفت: آلودگی بنزین را در اولین جلسه کمیسیون انرژی مطرح خواهیم کرد. وی افزود: به نظر می‌رسد، آلودگی بنزین در پالایشگاه رخ می‌دهد. اگر پالایشگاه‌ها در مدت زمان مناسب تعمیر نشوند با مشکلاتی در تولید مواجه می‌‌شوند، اما تکذیب و تایید آن از سوی چند سازمان خیلی مناسب نیست.
عضو کمیسیون انرژی با بیان این که اگر پالایشگاه ستاره خلیج فارس تکمیل می‌شد، دیگر نیازی به واردات نداشتیم، تاکید کرد: ممکن است در واردات بنزین کاهش کیفیت اتفاق افتاده باشد، اما متاسفانه هیچ کس در این زمینه پاسخگو نیست.
مشکل کیفیت در بنزین وارداتی
هدایت‌الله خادمی، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به این که بنزین مناسب باید دارای اکتانی بین 91 تا 95 باشد، تصریح کرد: به نظر می‌رسد در تولید بنزین داخلی مشکلی نباشد. معضل آنجاست که بخشی از بنزین وارداتی است و اطلاعات مربوط به آن منتشر نمی‌شود.
وی افزود: روزانه حدود 10 میلیون لیتر بنزین وارد و با سوخت داخلی اختلاط می‌شود و همه کیفیت را زیر سوال می‌برد. در این صورت هم محیط زیست آسیب می‌بیند، هم خودروها. میزان احتراق لازم در خودرو ناقص انجام می‌شود و راندمان کاهش و مصرف سوخت افزایش می‌یابد. در این صورت،کربن زیادی وارد هوا می‌شود. خادمی تاکید کرد: اطلاعی در باره سوخت وارداتی منتشر نمی‌شود و کمیسیون انرژی هم تاکنون به صورت قاطع به این موضوع ورود نکرده، اما در این زمینه، پیگیری لازم را انجام خواهیم داد.
نایب‌رئیس کمیسیون انرژی با اشاره به کیفیت بنزین تولید داخل ادامه داد: پالایشگاه اراک و پالایشگاه تبریز بنزین خوبی دارد، اما بقیه پالایشگاه‌ها نیز کیفیت سوختشان پایین است و باید تعمیر اساسی شوند تا بتوانند سوخت خوبی ارائه دهند. اگر پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به صورت کامل راه‌اندازی می‌شد، می‌توانست بنزین با کیفیت خوب عرضه کند و دیگر نیازی به واردات نداشتیم، اما کوتاهی‌های مختلف در این زمینه باعث شده هنوز واردکننده بنزین باشیم.
