«عبداله بهرامی» روز دوشنبه، با بیان
اینکه سبز نزولی تولید و صادرات فرش دستباف از 10 سال گذشته آغاز شده است،
افزود: با شروع تحریم ها بازار مستعدی همچون آمریکا که 35 درصد صادرات فرش
به این کشور و بسیاری از کشورهای دیگر را از دست دادیم.
وی تصریح کرد:
پس از اعمال تحریم ها تعاملات بین المللی، گشایش اعتبار اسنادی (ال سی) و
مبادلات مالی با کشورهای دیگر به سختی انجام شد که پس از اجرای برجام در دی
ماه 94 اقدام هایی برای تسهیل امور بانکی انجام شده اما کافی نیست.
این
فعال صنعت فرش دستباف ادامه داد: باید ارتباطات بسیار خوبی با کشورهای هدف
داشته باشیم تا حضور مداومی در بازارهای صادراتی داشته باشیم.
بهرامی
تورم، نرخ بالای سود تسهیلات بانکی و نبود دسترسی کافی به منابع مالی و
بیمه نبودن برخی قالیبافان را از دیگر عوامل موثر بر رکود صادرات و تولید
فرش دستباف عنوان کرد.
رئیس اتحادیه تعاونی‌های تولیدکنندگان فرش دستباف
تاکید کرد: یکی از ضعف های ساختاری تولید در این صنعت، نبود کارگاه ها و
مجتمع های کارگاهی است که نمی توانیم سفارش بگیریم و براساس آنها تولید
کنیم در حالی که کشورهای دیگر با در اختیار داشتن منابع مالی فراوانی و
کارگاه های قالیبافی از ما پیشی گرفته اند.
وی با اشاره به اینکه طرح
های فرش دستباف متنوع هستند، گفت: ثبت جهانی طرح های ایرانی فرش دستباف
زمانبر است و کشورهای دیگر به راحتی این طرح ها را کپی برداری و به نام خود
به بازارها عرضه می کنند. البته در سال های گذشته مرکز ملی فرش ایران در
ثبت طرح ها به منظور ثبت مالکیت معنوی و جغرافیایی اقدامات خوبی انجام داده
اما کافی است.
بهرامی تاکید کرد: گاهی شاهد هستیم طرح ایرانی است اما
رنگ فرش به صورت هماهنگ و مطابق نظر طراحان کشورها تنظیم شده در حالی که
این نگاه در کشور ما وجود ندارد و هنوز طبق نظر و سلیقه خود اقدام به تولید
فرش برای بازارهای جهانی می کنیم.
وی با اشاره به اینکه در صادرات
نگاه بازاریابی و بازارسازی متمرکزی نداریم، افزود: بسیاری از رقبای ما
فروش اینترنتی دارند و متناسب با خواسته و نظر بازارهای هدف تولید می کنند
اما صادرکنندگان به دلیل نقصی که در بدنه تولید وجود دارد حتی برای حضور
در نمایشگاه ها به جای اینکه سفارش گیرنده باشنده بیشتر عرضه کننده هستند و
در هیچ کشوری خدمات پس از فروش نداریم.
رئیس اتحادیه تعاونی‌های
تولیدکنندگان فرش دستباف در بیان راهکاری بهبود وضع موجود اظهار داشت: در
گام نخست باید شیوه تولید در کشور تغییر کند و کارگاه های متمرکز برپا شود و
مشکلاتی همچون بیمه، مالیات که باعث تحریم داخلی این صنعت شده است رفع
شود.
بهرامی خاطر نشان کرد: سنگ اندازی بسیاری برای راه اندازی کارگاه
فرش وجود دارد که در نتیجه آن تنها سه یا چهار کارگاه متمرکز در سطح کشور
داریم.
** تبلیغاتی برای فرش دستباف نداریم
وی در ادامه تصریح
کرد: مشکلات صنعت فرش تنها مربوط به دولت نیست زیرا بسیاری از تولیدکنندگان
و صادرکنندگان نیز کم کاری می کنند و حتی برای بازار مستعد داخلی نیز
اقدام مناسبی انجام نداده اند برای مثال ما هیچ تبلیغاتی برای فرش دستباف
نداریم.
بهرامی اظهار داشت: حدود یک میلیون بافنده فرش در کشور وجود
دارد و اینها هر دو سال یک بار برای اخذ کارت شناسایی باید 400 تا 500 هزار
ریال به اتحادیه های صنفی بپردازند در حالی که صدور هر کارت تنها 70 هزار
ریال هزینه دارد در حالی که با اختصاص تنها پنج درصد از این مبلغ برای
تبلیغات در داخل و خارج از کشور می توان این صنعت را به همه معرفی کرد.
** سرمایه گذاران ابزاری برای واردات هستند
رئیس
اتحادیه تعاونی‌های تولیدکنندگان فرش دستباف، تهیه و توزیع مواد اولیه را
از دیگر مشکلات صنعت فرش دستباف عنوان کرد و گفت: در حالی که پشم داخلی
بهترین کیفیت و ارزش افزوده را دارد اما به دلیل نبود فرآوری مناسب و شبکه
جمع آوری مجبور هستیم که این محصول را به صورت خام صادر کنیم و بعد دوباره
آن را وارد کنیم.
وی تصریح کرد: اگر ترکیه در صنعت نساجی از توانمندی
بالایی برخوردار است، به دلیل اصلاح نژاد گوسفندان و توسعه صنعت نساجی است
اما با وجودی که کشور ما ظرفیت بالایی در تولید پشم و ابریشم دارد سرمایه
گذاری مناسبی در این حوزه نداریم.
بهرامی با اشاره به اینکه سرمایه
گذاران ما ابزارهای واردات هستند، گفت: صنعت فرش دستباف صنعت مکمل برای
کشاورزی و دامداری است و بنابراین نیازمند حمایت دولت از این بخش هستین تا
مواد اولیه با کیفیت و قیمت ارزان در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد.
** سند راهبردی فرش دستباف باید اجرا شود
رئیس
اتحادیه تولیدکنندگان فرش دستباف گفت: سند راهبردی فرش دستباف که با زحمت
زیادی تدوین شده، باید برای اجرا به همه دست اندرکاران این هنر صنعت ابلاغ
شود و همه باید ماموریت خود را در این سند بدانند و تا زمانی که این سند
ابلاغ نشود و از هنر صنعت فرش دستباف حمایت نشود، همچنان دچار سردرگمی و
عقبگرد خواهیم بود.
وی اظهارداشت: سند راهبردی فرش دستباف تنها سندی
است که 70 درصد سود دارد و نیاز به سرمایه گذاری های بالا برای توسعه آن
نیست در عین حال این صنعت نقش موثری در تامین درآمد خانواده دارد.
به
عقیده این فعال صنعت فرش، اگر کشوری از لحاظ نیروی انسانی، طرح و مواد
اولیه از توانمندی و ظرفیت لازم برخوردار باشد، نیازی به بهره برداری از
منابع زیرزمینی برای تولید ثروت ندارد.
برپایه آمار
گمرک جمهوری اسلامی ایران در پنج ماه نخست امسال بیش از 119 میلیون دلار
فرش دستباف با وزن نزدیک به یکهزار و 500 تن از ایران به بازارهای هدف صادر
شد که در همسنجی با پارسال رشدی بیش از 18 درصد را نشان می دهد.
این
روند افزایشی در صادرات فرش، ادامه روندی است که از سال دی ماه 94 و پس از
برجام آغاز شده است و پس از چند سال افت و کاهش در صادرات فرش، در دو سال
اخیر شاهد توقف روند کاهشی و آغاز روند افزایشی در صادرات هستیم به طوری که
در سال 95، بیش از 359 میلیون دلار فرش دستباف از کشور صادر شد که رشدی
افزون بر 23 درصد نسبت به سال قبل از آن داشت.
حمید کارگز رئیس مرکز ملی
فرش ایران نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفته است: تولید و تجارت فرش
دستباف ایران با وجود تنگناها و موانع آزاردهنده رو به بهبود بوده و گفته
ها حاکی از غیرفعال بودن نیمی از کارگاه های فرش کشور مبنای درستی ندارد و
بیشتر به اظهار نظرهایی سطحی و غیرعلمی نزدیک است.
به گفته این مقام
مسئول، با وجود روند افزایشی صادرات فرش در دو سال اخیر و پس از برجام،
هنوز با متوسط صادرات سالیانه 500 میلیون دلاری دهه گذشته فاصله داریم و
موانع متعدد داخلی و خارجی تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف را آزار
می دهد.
