به گزارش ایران اکونومیست؛ در این ماه از 6 هزار و 102 پرواز هوایی در مسیرهای داخلی در فرودگاه مهرآباد تهران 3 هزار و 163 پرواز آن به موقع انجام شده و 2 هزار و 939 پرواز با تاخیر مهرآباد را به مقصد خود ترک کرده اند.
«مقصود اسعدی سامانی» دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی چندی پیش اعلام کرد: برخی ازهواپیماها به علت سن زیاد و نبود قطعه زمینگیر شده اند، اما تعدادی از این هواپیماها برای انجام چک های دوره ای مجبور هستند از حوزه عملیات خارج شوند و حتی ممکن است چند فروند آن تا 90 روز زمینگیر شوند.
وی افزود: اگر چه کمبود ناوگان در انجام تاخیر پروازها بسیار تاثیرگذار است، اما تاخیر پروازها به عوامل درون و برون سازمانی مربوط بوده و ممکن است اصلا شرکت های هوایی در تاخیر پروازهای خود نقشی نداشته باشند.
دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی تاکید کرد: آن چیزی برای شرکت های هوایی اهمیت زیادی دارد انجام پروازهای ایمن و امن است و هر دقیقه تاخیر به طور متوسط 400 یورو به شرکت های هوایی ضرر وارد می کند.
افزایش سن ناوگان هوایی در زمینگیری هواپیماهای شرکت های هوایی نیز بسیار تاثیرگذار است و در حال حاضر متوسط سن ناوگان هوایی کشور به حدود 24 سال رسیده و حتی سن برخی از ناوگان شرکت های هوایی بیش از 27 سال است و این در راندمان، عملکرد و ارائه خدمات مطلوبی هوایی شرکت ها نیز بسیار تاثیرگذار است.
در حال حاضر متوسط سن ناوگان هوایی شرکت های هوایی ماهان و آسمان به 23 سال رسیده، سن ناوگان شرکت هوایی ایرتور 24 سال، زاگرس ایر 25 سال و متوسط سن ناوگان هوایی شرکت حامل پرچم نیز به 27 سال رسیده است.
میانگین سن ناوگان هوایی ایران 24 سال است و در عرف بین المللی همه این هواپیماها فرسوده محسوب شده و باید از رده خارج شوند.
تحریم های ظالمانه در طول 37 سال گذشته شرکت های هوایی از جمله ایران ایر را در تنگناهای تامین قطعه قرارداد به طوری که عدم دسترسی به شرکت های تولید کننده قطعه سبب شده تعدادی از هواپیماهای شرکت های ایرانی در سال های اخیر در فرودگاه های کشور زمینگیر شوند.
برخی از شرکت های هوایی نیز برای تامین قطعه تلاش کردند با خرید هواپیماهای دست دوم فرسوده از سایر شرکت های هوایی جهان و انتقال آن به کشور از قطعات یدکی این هواپیماها به عنوان انبار قطعات استفاده کنند تا بتوانند با این هواپیماهای فرسوده، تعدادی از هواپیماهای خود را در حوزه عملیاتی نگه دارند.
از 292 هواپیمای موجود شرکت های هوایی در کشور120 فروند آن زمینگیر هستند، توقف و زمینگیرشدن این هواپیماها علاوه بر تحمیل هزینه های بیشتربه شرکت ها، مشکلات زیادی را در صنعت هوانوردی به وجود آورده است که دولت قصد دارد با خرید هواپیماهای جدید به این مشکلات فائق آید .
به دنبال توافق هسته‌ای و اجرایی شدن برجام، تحریم‌های صنعت هوایی ایران بعد از نزدیک به 37 سال برداشته شد و باردیگر امکان خرید هواپیماهای نو به صورت مستقیم از شرکت‌های بزرگ سازنده هواپیما در جهان فراهم شد به طوری که هم اکنون چهار شرکت ایرانی خرید 315 فروند هواپیمای جدید از شرکت های بوئینگ، ایرباس و ای تی آر را در دستور کار خود قراردارند.
ایران برای 10 سال آینده نیازمند بیش از 400 فروند هواپیمای مسافری است و هم اکنون شرکت های ایرانی برای نوسازی ناوگان فرسوده قراردادهای خوبی را با شرکت های سازنده منعقد کرده اند تا بتوانند تا حدودی این عقب ماندگی های بزرگ خود را جبران کنند.
**تاخیر شرکت های هوایی درتیرماه امسال
در تیرماه امسال شرکت هواپیمایی آسمان با 973 مورد بیشترین پرواز را در مسیرهای داخلی از طریق فرودگاه مهرآباد انجام داد که 546 پرواز این شرکت با تاخیر انجام شده است.
همچنین در این ماه تعداد پروازهای هوایی شرکت هواپیمای ماهان از فرودگاه مهرآباد 799 مورد بود که 290 پرواز آن با تاخیر مهرآباد را ترک کرده است.
در مدت یاد شده شرکت هوایی آتا ایر موفق شد 571 پرواز را از مهرآباد انجام دهد که 347مورد آن با تاخیر بوده و شرکت هوایی ایران ایر نیز در این ماه 721 پرواز انجام داد که 348 پرواز آن با تاخیر انجام شده است.
بر اساس این گزارش، در تیرماه ماه 96 شرکت هوایی زاگرس ایر در مجموع 525 پرواز را از طریق مهرآباد انجام داد که 255 مورد آن با تاخیر بوده ضمن این که شرکت هوایی کاسپین در این ماه 490 پرواز از مهرآباد داشته که 270 پرواز آن با تاخیر انجام شده است.
شرکت هوایی کیش ایر در تیرماه امسال در مجموع 443 پرواز از مهرآباد انجام داد که 172 مورد آن با تاخیر بوده است. در این ماه شرکت هوایی قشم ایر نیز در مجموع 422 پرواز از طریق مهرآباد انجام داد که 163 پرواز آن با تاخیر به مقاصد خود پرواز کردند.
هواپیمایی تابان نیز در این ماه 420 پرواز از مهرآباد انجام داد که 242 پرواز آن با تاخیر بود. شرکت هوایی ایران ایر تور در این ماه 203 پرواز انجام داد که 83 مورد آن به موقع نبوده است.
در تیرماه امسال شرکت هوایی نفت ایر 159پرواز از مهرآباد انجام داد که 95 پرواز آن را سروقت انجام نداد. شرکت هوایی معراج ایر نیز در این ماه از مهرآباد 93 پرواز انجام داد که 22 مورد آن مهرآباد را با تاخیر ترک کرده است.
در این مدت شرکت جدید هوایی سپهران، در مجموع 163 پرواز را از مهرآباد انجام داد که 61 پرواز آن با تاخیر انجام شده است.
در این ماه شرکت اترک ایر در مجموع 52 پرواز از مهرآباد داشته که 20 مورد آن با تاخیر انجام شده و شرکت هوایی ساها در این ماه 64 پرواز در مسیرهای داخلی انجام داد که 23 مورد آن با تاخیر انجام شده است.
در این ماه شرکت هوایی پویا ایر در مجموع توانست 4 پرواز را از فرودگاه مهرآباد انجام دهد که 2 پرواز آن تاخیر داشته و 2 پرواز به موقع فرودگاه مهرآباد را ترک کرده است.
بررسی آمارهای تاخیر و پروازهای به موقع فرودگاه مهرآباد در تیرماه ماه سال جاری نشان می دهد که در این ماه 61 درصد پروازهای آتا ایر تاخیر داشته و تعداد پروازهای تاخیری شرکت هوایی نفت 60 درصد بوده است.
در این ماه 58 درصد پروازهای تابان ایر با تاخیر انجام شده و شرکت هوایی آسمان 56 درصد پروازهای خود را به موقع انجام نداد. ضمن این که 55 درصد پرواز شرکت هوایی کاسپین و 50 درصد پروازهای پویا ایر از مهرآباد در مسیرهای داخلی سروقت نبوده است.
آمارها نشان می دهد در 24 ماه گذشته به طور میانگین 50 درصد تمام پروازهای هوایی ازطریق مهرآباد تهران با تاخیر انجام شده و شرکت های هوایی 50 درصد پروازها خود را به موقع انجام داده اند، اما در خرداد ماه امسال تاخیر پروازها از این فرودگاه حدود 38 درصد و در تیرماه بیش از 48 درصد بوده است.
** حقوق مسافران
براساس کنوانسیون بین المللی ورشو که در بیشتر کشورهای جهان اجرا می شود، اگر شرکت هواپیمایی با تاخیر پروازی خود موجب ضرر و زیان مسافری شود با شکایت مسافر به دادگاه، شرکت هواپیمایی مسئول خسارت بوده و معمولا حق و حقوق مسافران را در این زمینه شرکت هوایی ذیربط پرداخت می کند.
براساس این کنوانسیون بین المللی مسافران پس از پنج ساعت تاخیر حق دارند پروازشان را لغو و پول بلیت خود را به طور کامل از شرکت هوایی دریافت کنند. در حالی که در بسیاری از فرودگاه های کشور تاخیر پروازی به بیش از 10 ساعت هم رسیده اما برای پرداخت نکردن خسارت به مسافران، شرکت های هوایی پرواز خود را لغو نکرده، بلکه تاکید می کنند مسافران همچنان در سالن فرودگاه منتظر بماند.
بر اساس دستورالعمل سازمان هواپیمایی کشوری در صورت تاخیر پروازها به حدود 2 ساعت، شرکت هوایی مکلف است امکاناتی مانند تماس تلفنی رایگان، پذیرایی مناسب، غذا و محل اسکان موقت را در اختیار مسافران خود قرار دهد.
بر اساس دستورالعمل رعایت حقوق مسافران در صورت تاخیر پروازها نماینده شرکت هوایی موظف است با حضور به موقع در بین مسافران با احترام نسبت به اطلاع رسانی صحیح در خصوص دلایل تاخیر پروازها اقدام کند، در حالی که این ضرورت اقدام را در فرودگاه های کشور کمتر شاهد هستیم و معمولا مرکز اطلاعات فرودگاه بدون توضیح و با عذرخواهی تنها به اعلام تاخیر پرواز اکتفا می کند.
براساس این آیین نامه در صورت تاخیر بیش از یک ساعت و کمتر از 2 ساعت شرکت های هوایی باید از مسافران پذیرایی کنند، مشروط به اینکه پذیرایی باعث افزایش زمان تاخیر پرواز نشود.
در تاخیر بیش از 2 تا 4 ساعت انجام پذیرایی مناسب با توجه به امکانات فرودگاهی، از جمله امکان برقراری ارتباط تلفنی برای اطلاع رسانی، تغییر پرواز در صورت درخواست مسافر، انجام اقدام های لازم برای اعزام با سایر شرکت های هواپیمایی در صورت درخواست مسافر و یا انتقال به مقصد نهایی از طریق مسیرهای جایگزین به غیر از مسیر درج شده در بلیت و پرداخت کامل وجه بلیت به مسافر در صورت انصراف مسافر توسط شرکت هوایی ذیربط ضروری است.
همچنین بر اساس این آیین نامه در تاخیر های بیش از 4 ساعت، شرکت هواپیمایی موظف به ارایه یک فقره بلیت مشابه با تخفیف 30 درصدی از لحاظ مسیر و کلاس پروازی به مسافران هستند.
** پرداخت خسارت به مسافران نادیده گرفته می شود
هرچند که این آیین نامه براساس کنوانسیون های بین المللی تهیه شده است و شرکت های هوایی موظف به اجرای آن هستند، اما با تاخیرهای زیادی که در فرودگاه های کشور شاهد هستیم شرکت های هوایی این دستورالعمل را رعایت نمی کنند و حقوق مسافران در این زمینه همواره نادیده گرفته شده است.
با این حال سازمان هواپیمایی کشوری از هموطنان خواسته است چنانچه شرکت های هوایی نسبت به نحوه ارایه خدمات یا نقض قوانین، پاسخگو نبودن یا ضعف در ارایه خدمات شرکت های هواپیمایی اعتراضی دارند موضوع را به سازمان هواپیمایی کشوری اعلام تا بررسی و اقدام لازم انجام شود.
