به گزارش ایران اکونومیست به نقل از مدیکال ساینس، محققان داده‌های بالینی 94 بیمار بستری شده به دلیل عفونت تنفسی را بررسی کردند. در این مطالعه نشانگرهای ژنتیکی خون بیماران تحلیل شد و مشخص شد 11 نشانگر ژنتیکی در خون وجود دارد که عفونت‌های ویروسی و باکتریایی را متمایز می‌کند. با استفاده از این روش به راحتی می‌توان عفونت های باکتریایی را از ویروسی تشخیص داد. مطالعات نشان می‌دهد دقت این روش 80 تا 90 درصد است.
ژن ها در وقابل ویروس و باکتری واکنش متفاوتی دارند و می‌توان از این خاصیت برای تشخیص این دو حالت استفاده کرد.
بیماری های عفونی همواره یک تهدید جدی برای سلامت محسوب می‌شوند. با کشف آنتی بیوتیک، مرگ ناشی از بیماری‌های عفونی کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است؛ ولی با استفاده نابجای آنتی بیوتیک و مقاومت در برابر آن، این بیماری ها در حال بازگشت هستند. مطالعات نشان می‌دهد عفونت‌های مقاوم در برابر دارو در حال افزایش هستند و پیش بینی می شود که قربانیان آن روز به روز افزایش یابد و تعداد مرگ و میر ناشی از آن در سال 2050 میلادی، بیشتر از سرطان باشد. ایکولای (E. coli)، مالاریا و سل در سال جاری حدود 700 هزار قربانی داشتند که در صورت عدم درمان و اتخاذ راهکارهای موثر، این آمار به 10 میلیون نفر می رسید.
عفونت های مقاوم در برابر دارو نه تنها بیماران بیشتری را به سمت مرگ هدایت می کند؛ بلکه در سطح جهانی هزینه ای حدود 100 تریلیون دلار دربرخواهد داشت. آنتی بیوتیک‌های استفاده شده در شاخه کشاورزی، عامل اصلی این معضل است. همچنین در ادامه آمده است که در بسیاری از کشورها، آنتی بیوتیک‌های استفاده شده برای حیوانات، بیشتر از انسان است. ضایعات شرکت های تولید کننده داروهای ضد میکروبی که اغلب وارد آب می شوند نیز یکی دیگر از معضلات جدی در این زمینه است.
مقاومت ضد میکروبی (Antimicrobial resistance) به مقاومت یک میکروارگانیسم (شامل باکتری، قارچ، ویروس و انگل) در برابر داروهای ضد میکروبی، برای درمان عفونت ناشی از آن گفته می شود. زمانی که این میکروارگانیسم ها نسبت به داروهای ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروس مقاوم شوند، داروهای استاندارد بی اثر می شوند، عفونت در بدن باقی می ماند و به راحتی منتقل می شود. تکامل گونه‌های مقاوم یک پدیده طبیعی است و زمانی رخ می دهد که میکروارگانیسم به اشتباه تکثیر شود یا صفات مقاوم بین چند میکروارگانیسم رد و بدل شود.
آنتی بیوتیک یک منبع با ارزش دارویی است که برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرد و استفاده از آن تنها با تجویز پزشک و در یک دوره درمانی کامل موثر است. استفاده مکرر و نابجا از آنتی بیوتیک، یکی از مهمترین دلایل افزایش باکتری های مقاوم به دارو هستند. باید درنظر داشت که آنتی بیوتیک فقط قادر به درمان عفونت های باکتریایی است و به هیچ عنوان در برابر عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی، گلودرد و آنفلوآنزا موثر نیست.
در سال 2012 میلادی، سازمان جهانی بهداشت گزارشی را مبنی بر افزایش مقاومت به داروهای ایدز ارایه کرد. این گزارش پیام آور این مطالب بود که کنترل این بیماری مهلک با داروهای رایج، اثربخشی کمتری دارد و باید به سمت داروهای پرهزینه تر حرکت کرد. در سال 2013 میلادی، 480 هزار مورد جدید بیماری سل مقاوم به دارو در 100 کشور گزارش شد که به معنی دوره های درمان طولانی تر و اثر بخشی کمتر داروهای فعلی بود. در بخش هایی از مکونگ در ویتنام، مقاومت به بهترین داروی ترکیبی درمان مالاریا گزارش شد که بزرگترین دستاورد درمان مالاریا را به مخاطره کشاند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، نسبت بالایی از باکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک که سبب عفونت‌های شایعی مانند عفونت های دستگاه ادراری، ذات الریه و عفونت های خون می شوند، وجود دارند. ناکارایی دارو نسبت به عفونت به معنای افزایش نرخ ناتوانی و مرگ و تحمیل هزینه‌های هنگفت در حوزه بهداشت است.
*** مهمترین راهکارهای مقابله با معضل باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک کدام است
-افزایش اطلاعات در زمینه بیماری‌ها، درمان‌های رایج و اثر بخشی داروها
برای اولین قدم باید اطلاعات دقیقی در مورد درمان های رایج و اثر بخشی آن به دست آورد تا بتوان موارد نابجای استفاده از آنتی بیوتیک را تشخیص داد؛ زیرا همانطور که گفته شد، مصرف نابجا یا خود سرانه آنتی بیوتیک، مهمترین علت مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک است.
-توقف استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری‌ها
استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها، یکی از مهمترین روش‌های انتقال به انسان است. در بسیاری از کشورها راهکارهایی برای جلوگیری از آنتی بیوتیک در مزارع، دامداری ها و حوضچه های پرورش ماهی صورت گرفته است.
-عدم تجویز آنتی بیوتیک در بیماری های انگلی، قارچی و ویروسی
-استفاده از دوره کامل آنتی بیوتیک
-توسعه داروهای مختلف
-رعایت بهداشت شخصی و شستن مداوم دست
نتایج این مطالعه در نشریه Scientific Reports منتشر شده است.
