به گزارش ایران اکونومیست؛ دکتر سعید سرکار با بیان اینکه برنامه‌ریزی ما برای توسعه فناوری نانو در راستای توسعه سند راهبردی این فناوری است، افزود: بر این اساس لازم بود تا این سند به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد که خوشبختانه این سند در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شد.
وی اضافه کرد: از این رو از شورا کمال تشکر را داریم که در نهایی‌شدن سند راهبردی توسعه فناوری نانو توجه لازم را داشته است؛ چراکه این توجه باعث شد فضای قانونی لازم برای توسعه فناوری نانو در کشور ایجاد شود.
سرکار با تاکید بر اینکه با تصویب سند راهبردی توسعه فناوری چارچوب قانونی متناسب با برنامه‌ها و نیازها چه در زمینه اقدام و عمل و چه از لحاظ تعامل با سایر دستگاه‌ها فراهم شده است، ادامه داد: در صورت نبودن چارچوب‌های قانونی که برای هزینه‌کرد مالی وجود دارد، شرایط مطلوبی برای توسعه فناوری‌های نوظهور ایجاد نمی‌شد و این ظرفیت شورای عالی انقلاب فرهنگی که مصوبات آن در حکم قانون است، زمینه رشد و توسعه این فناوری را برای ما فراهم کرد.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو اضافه کرد: همین ظرفیت نیز موجب شده است که به طور متناوب گزارش عملکردها را در زمینه دستاوردها و نتایج تحقیقات و همچنین برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته به مسؤولان کشوری ارائه دهیم.
سرکار خاطرنشان کرد: ما به صورت دوره‌ای گزارش‌هایی از عملکردها را برای شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال می‌کنیم؛ چون این شورا متولی نظارت است و ما تاکنون چندین بار به این شورا دعوت شدیم و گزارش‌هایی از عملکردها را در این حوزه ارائه کردیم.
گام بزرگ تجاری‌سازی در فضای بی‌اعتمادی
وی اولویت اصلی سند دوم راهبردی نانو را بر «توسعه صنعتی فناوری نانو با تاکید بر ورود به بازارهای بین‌المللی» دانست و گفت: بر این اساس اولویت ما توسعه صادرات محصولات دانش‌بنیان مبتنی بر فناوری نانو، افزایش حجم صادرات و افزایش کشورهای هدف است و در این رویکرد نیاز به شرایط خاصی است.
سرکار با تاکید بر اینکه چالش اصلی ما دراین زمینه این است که بسیاری از کشورها، ایران را به عنوان یک کشور دارای فناوری پیشرفته به رسمیت نمی‌شناسند، افزود: ولی اگر ما در این زمینه موفق شویم، تاثیر خوبی بر سایر کالاهای ایرانی خواهد گذاشت. به این معنی که اگر بتوانیم به دنیا این باور را بقبولانیم که ایران در حوزه نانو قادر به تولید محصولات با کیفیت است، زمینه پذیرش سایر محصولات با کیفیت ایرانی فراهم خواهد شد.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو ارائه حمایت از توسعه صادرات محصولات دانش‌بنیان از سوی معاونت علمی را از جمله برنامه‌های کشور در این زمینه دانست و اظهار کرد: در این راستا علاوه بر فعال شدن کریدور صادرات، زنجیره‌ای از حمایت‌ها برای شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شده است.
وی حمایت از شرکت‌های دانش بنیان برای حضور آنها در نمایشگاه‌های بین‌المللی، اخذ استانداردهای معتبر بین‌المللی، ثبت پتنت و ایجاد نمایندگی‌های شرکت‌های ایرانی در خارج از کشور را از جمله خدمات زنجیره تولید تا صادرات دانست.
سرکار با بیان اینکه این خدمات از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارائه می‌شود، ابراز امیدواری کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت به مقوله دانش‌بنیان توجه ویژه داشته باشد؛ چراکه در عرصه نانو فناوری، بازار 80 میلیون نفری کشور بازار بزرگی برای این محصولات نخواهد بود.
سرکار ادامه داد: اگر در عرصه صادرات خوب ظاهر نشویم، تمام شرکت‌های فعال در «کوچه بن‌بست» هستند؛ چون تا چند سال آینده این بازار اشباع می‌شود و در نهایت این شرکت‌ها نمی‌توانند به حیات خود ادامه دهند، ضمن آنکه اشتغال نیز سیر نزولی خواهد یافت.
وی با تاکید بر اینکه صادرات محصولات «های‌تک» باید به یک اولویت ملی تبدیل شود، خاطرنشان کرد: در این راستا پیشنهاد می‌شود که وزارت صنعت، معدن و تجارت یک برنامه ویژه داشته باشد که همکاری این وزارتخانه با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌تواند در این زمینه مثمرثمر باشد.
وجود ادعاهای واهی برای تولید محصولات نانویی
سرکار با تاکید بر ضرورت توجه به حفظ اعتبار برند ایرانی در بازارهای بین‌المللی، افزود: ما باید سعی کنیم که برند ایرانی در بازارهای جهانی خدشه‌دار نشود؛ ولی متاسفانه به دلیل عدم حساسیت در این زمینه خسارات زیادی به کشور وارد شده است.
وی ادامه داد: اعتقاد من بر این است که حساسیتی که برای ارزیابی و بررسی کیفیت کالاهای ایرانی برای صادرات انجام می‌شود، حتی باید بیشتر از واردات کالاها باشد.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با بیان اینکه در حال حاضر حساسیت‌هایی بر روی واردات کالاها داریم، اظهار کرد: در این زمینه معمولا استانداردهایی طلب می‌شود؛ ولی برای صادرات این مقوله کاملا باز است و هر مجموعه‌ای می‌تواند کالاهای بی کیفیت را به نام کالای ایرانی صادر کند و این رویکرد به برند ساخت ایران خسارت وارد می‌کند.
وی به بیان برخی از اقدامات در این زمینه پرداخت و گفت: برخی از شرکت‌ها برای ورود به بازارهایی چون کشور عراق کولرهای بدون کیفیت صادر کرده‌اند که در مدت 2 تا 3 ماه موتور آن از کار افتاد و چنین اتفاقاتی تصور بی کیفیت بودن کالاهای ایرانی را ایجاد خواهد کرد و به تدریج دیگر خریدار یخچال و بخاری و سایر کالاهای تولید ایران نخواهند بود.
این فعال حوزه نانو فناوری با بیان اینکه این موضوع علاوه بر آنکه از سوی مسؤولان پیگیری شود باید در رسانه‌ها به صورت جدی به آن پرداخته شود تا به یک مطالبه عمومی تبدیل شود، یادآور شد: ما باید برای صادرات نظارت و ارزیابی‌های دقیقی داشته باشیم.
سرکار تاکید کرد: اگر بخواهیم اقتصاد کشور از رکود نجات یابد، باید موضوع صادرات به یک اولویت ملی تبدیل شود و در این راستا باید همه زمینه‌های توسعه صادرات در آن، دیده و با جدیت اجرایی شود.
دبیر ستاد نانو با بیان اینکه در این زمینه ما گله‌مند هستیم، ادامه داد: در ستاد نانو در این زمینه به خوبی نظارت می‌شود و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم «نانو مارک» را بر روی کالاهای مبتنی بر فناوری نانو که ضامن ایمنی، کیفیت و نانویی بودن محصولات است، برچسب گذاری کنیم.
به گفته وی، برچسب‌زنی بر روی کالاهای ایرانی مانع از ورود کالاهای تقلبی به بازارهای داخلی و بین‌المللی خواهد شد.
نانو مارک و نانو مقیاس
سرکار، نانو مقیاس را نمادی برای ارزیابی محصولات مبتنی بر نانو دانست و توضیح داد: نماد "نانو مقیاس" از جنبه‌های استفاده از نانو فناوری در محصولات کاربرد دارد، ولی "نانو مارک" علاوه بر آن ارتقای کیفیت و بهبود خواص را نیز ارزیابی می‌کند.
وی برچسب‌زنی به محصولات مبتنی بر نانو را موجب جلب اعتماد مشتریان دانست و اضافه کرد: با این نمادها مشتریان مطمئن خواهند شد کالای نانویی از قابلیت‌ها و ویژگی‌های بالاتری برخوردار است، ضمن آنکه موجب ساماندهی بازار نیز خواهد شد.
تلاش برای نفوذ محصولات نانویی ایران به 40 کشور
سرکار گفت: ما این لیاقت و شایستگی را داریم که بتوانیم محصولات ایرانی را به همه کشورهای دنیا صادر کنیم؛ ولی ما در زمینه تولید محصولات پیشرفته تقریبا تازه وارد بوده و در حال یادگیری ادبیات مارکتینگ بین‌المللی هستیم.
وی تاکید کرد: قطعا تا چند سال آینده گستره بازارهای بین‌المللی بسیار فراتر از امروز خواهد بود و امیدوارم که تا چند سال آینده صادرات محصولات نانویی را از 20 کشور به 40 کشور ارتقاء دهیم.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با اشاره به بازیگران اصلی کشور در این زمینه، اظهار کرد: ما با وزارت امور خارجه تعامل بسیار سازنده و خوبی داریم و در این زمینه دکتر ظریف، وزیر امور خارجه و معاونان وی نهایت همکاری را با ستاد در زمینه‌های معرفی توانمندی‌ها، آموزش، تحقیق و توسعه و همچنین توسعه بازار داشته‌اند.
سرکار با تاکید بر اینکه ما از این ظرفیت به خوبی استفاده کرده‌ایم، در پایان یادآور شد: در حال حاضر با بسیاری از سفارتخانه‌های ایران در سایر کشورها تعامل سازنده و مثبتی داریم و باید از وزارت امور خارجه تشکر کرد که نگاه ویژه به عرصه‌های «های‌تک» دارند که این رویکرد می‌تواند تا چند سال آینده اثرات خوبی در صادرات محصولات مبتنی بر فناوری پیشرفته داشته باشد.
