سازمان تامین‌اجتماعی در سال جاری برنامه راهبردی پنج ساله‌ای برای خود تدوین کرده و اقدامات و سیاست‌های خود در هر سه حوزه بیمه‌ای، درمانی و سرمایه‌گذاری را متناسب با این برنامه تعریف کرده است. با توجه به برگزاری نمایشگاه «صندوق‌های بازنشستگی، پیشران توسعه ملی» که بزرگ‌ترین رویداد اقتصادی مرتبط با صندوق‌های بیمه اجتماعی و بازنشستگی است و معرف گوشه‌ای از توانمندی‌ها و پتانسیل‌های آنهاست، استراتژی سرمایه‌گذاری سازمان تامین‌اجتماعی شامل چه مواردی است؟
طبیعتا پتانسیل و ظرفیت سازمان تامین‌اجتماعی در بخش‌های مختلف اقتصادی بسیار بالاست. استراتژی‌هایی که ما برای سازمان در بخش‌های سرمایه‌گذاری تهیه کرده‌ایم موارد زیادی را شامل می‌شود. اما به طور مشخص مهم‌ترین استراتژی‌های سازمان تامین‌اجتماعی و شرکت سرمایه‌گذاری تامین‌اجتماعی (شستا) این است که تا حد امکان از بنگاه‌داری خارج شوند و به سمت سهامداری حرکت کنند. ما اعتقاد راسخ داریم که بهتر است بخش خصوصی اداره بخش‌های واقعی اقتصاد را در دست بگیرد و سازمان تامین‌اجتماعی به‌عنوان سهامدار در کنار این بخش حضور داشته باشد. در حوزه‌هایی که بخش خصوصی فاقد توان و پتانسیل لازم است، سازمان تامین‌اجتماعی و بنگاه‌های اقتصادی آن به‌عنوان بناکننده و بنیان‌گذار اصلی پروژه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی وارد شوند و در مراحل بعد که پروژه‌ها به مرحله بلوغ رسیدند، آنها را به بخش خصوصی واگذار کنند و سهام خودشان را حداقل کنند. این‌ها مهم‌ترین استراتژی‌های سازمان تامین‌اجتماعی در حوزه سرمایه‌گذاری و ایفای نقش در اقتصاد کشور است. مضافا اینکه قصد داریم از بنگاه‌های کوچک‌مقیاس خارج شویم و در بنگاه‌های بزرگ‌مقیاس حضور پررنگ‌تری داشته باشیم و تا حد امکان بخش‌هایی که بازدهی کم و سودآوری اندکی دارند را به‌تدریج واگذار کنیم تا بتوانیم ثروت کارگران و ذی‌نفعان اصلی را افزایش دهیم.
این‌ها استراتژی‌هایی است که قصد دارید برای بخش‌های اقتصادی سازمان تامین‌اجتماعی عملیاتی کنید. سبد سرمایه‌گذاری سازمان چه تغییراتی به خود خواهد دید؟
ما قائل به بازتعریف سبد سرمایه‌گذاری در سازمان هستیم. هم‌اینک کارهای جدی تحقیقاتی و مطالعات علمی در این زمینه در حال انجام است و بنا داریم سبد سرمایه‌گذاری خود را به‌گونه‌ای تعریف کنیم که متناسب با نیازهای کشور باشد. ضرورتی حس نمی‌کنیم که سازمان تامین‌اجتماعی در تمام حوزه‌ها لزوما فعالیت داشته باشد. فعلا در حال برنامه‌ریزی هستیم و امیدواریم به‌زودی به نتایج مورد نظر برسیم.
در دوران پسابرجام به سر می‌بریم و از صندوق‌ها هم توقع می‌رود با تدبیر و برنامه‌ریزی درست و اصولی مانند دیگر بخش‌های اقتصاد از فضای به‌وجودآمده بهره لازم را ببرند و با توجه به سهم نسبتا بزرگ آنها در تولید ناخالص ملی، نقش‌آفرینی بیشتری در اقتصاد کشور داشته باشند و به‌ویژه سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کنند. آیا صندوق‌ها این پتانسیل را دارند که سرمایه‌گذاران و شرکای خارجی را برای حضور در ایران ترغیب کنند؟
به نکته ظریفی در بحث سرمایه‌گذاری خارجی اشاره کردید. می‌خواهم تاکید کنم که بهترین کار برای سازمان تامین‌اجتماعی و شرکت‌های زیرمجموعه‌اش برای خروج از موقعیت و شرایط ناگوار کنونی و بازگشت به چرخه تولید و اثرگذاری اقتصادی، سرمایه‌گذاری خارجی است. طبیعتا سرمایه‌گذاران خارجی به هر کشوری که وارد می‌شوند در مرتبه نخست به دنبال یافتن شریک خوب و قابل‌اعتماد می‌روند. سازمان تامین‌اجتماعی و شستا با توجه به پتانسیل‌هایی که برخی از آنها را در این نمایشگاه شاهد بودیم، می‌توانند بهترین شریک برای سرمایه‌گذاران خارجی باشند. سازمان تامین‌اجتماعی و شستا چنانچه نگرش خود را اصلاح کنند و به سمت جذب منابع خارجی حرکت کنند خون تازه‌ای به بدنه سازمان تامین‌اجتماعی و اقتصاد کشور تزریق خواهند کرد. این یک واقعیت است که اقتصاد کشور ما و همین‌طور بخش اقتصادی سازمان تامین‌اجتماعی نیازمند خون تازه است. گاهی اقتصادها به مرحله‌ای می‌رسند که دیگر توانایی خون‌سازی و پمپاژ آن به بدنه اقتصاد را از دست می‌دهند. اقتصاد کشور ما مانند بسیاری دیگر از کشورهای درحال‌توسعه بنا به دلایلی فاقد انسجام و توانایی لازم برای خون‌سازی است. رکود تولید و از آن مهم‌تر تحریم‌های بین‌المللی اثرات سنگینی بر اقتصاد گذاشته‌اند و با وجود سیاست‌ها و اقدامات ترمیمی دولت برای بهبود شرایط، اوضاع هنوز به وضعیت باثباتی نرسیده است. در این حالت یکی از بهترین راه‌حل‌ها جذب سرمایه‌گذاری خارجی است که خونی تازه به شریان‌ها و پیکره اقتصاد وارد می‌کند. معتقدم اگر این مهم در کلان اقتصاد و بخش سرمایه‌گذاری سازمان تامین‌اجتماعی انجام شود، یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای برون‌رفت از شرایط خطیر کنونی خواهد بود و مسیر دستیابی به رشد اقتصادی را هموارتر خواهد کرد.
در برنامه راهبردی سازمان تامین‌اجتماعی اولویتی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در نظر گرفته‌اید؟
بله. مطالعات زیادی در این زمینه انجام داده‌ایم. اولویت‌هایمان در حوزه سرمایه‌گذاری جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. در یک سال اخیر قراردادهای مختلفی با کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی منعقد کرده‌ایم و همان‌طور که گفتم قصد داریم پرتفوی خود را بازتعریف کنیم و یک‌سری اصلاحات در آن اعمال کنیم. در این پرتفوی جدید استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی و مشارکت با آنها با رویکرد انتقال تکنولوژی از اهداف اساسی ماست که با جدیت بیشتر این رویکرد و جهت‌گیری را دنبال می‌کنیم.
