دنیا به دنبال ایجاد فرصت برای مناطق آزاد است

به گزارش ایران اکونومیست؛ بر اساس ماده ٢٧ لایحه برنامه ششم توسعه، همه وظایف، اختیارات، ساختار و تشکیلات مناطق آزاد با حفظ شخصیت حقوقی مستقل و رعایت ضوابط و قوانین دبیرخانه شورای عالی مناطق به وزارت امور اقتصادی و دارایی واگذار می شود.
بر اساس این ماده، ایجاد هرگونه منطقه آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی جدید منوط به تصویب مجلس و تامین زیرساخت های مورد نیاز برای استقرار واحدهای تولیدی، اخذ مجوزهایی مانند تاییدیه زیست محیطی، نظامی و امنیتی با رعایت قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی مصوب هفتم شهریورماه ١٣٧٢ و قانون چگونگی ایجاد مناطق ویژه اقتصادی مصوب سال ١٣٨٤ امکان پذیر است.
این ماده پنجم دی ماه در مجلس شورای اسلامی با ۱۴۸ رای موافق، ۵۶ رای مخالف و یک رای ممتنع از مجموع ۲۴۶ نماینده تصویب شد.
«حسین فروزان» امروز در یک نشست خبری، افزود: در حالی که در دنیا، به دنبال ایجاد فرصت برای مناطق آزاد هستند و این مناطق حوزه تجارت، تولید، انتقال صنعت و دانش فنی محسوب می شوند، اما در ایران مرتب در حال وضع بروکراسی و قوانین برای اداره مناطق آزاد هستیم که نمونه آخر آن، بحث ماده 27 لایحه برنامه ششم توسعه است که به طور عملی مناطق آزاد را به بن بست می‌کشاند.
رییس هیات مدیره منطقه آزاد ماکو افزود: تجربه جهانی مناطق آزاد و کشورهای همجوار نشان می دهد، موانع جدید توقف توسعه و سرمایه‌گذاری را بدنبال دارد.
فروزان مهمترین مشکل فرآیندی در امور مناطق آزاد را یکپارچه نبودن مدیریت این مناطق برخلاف قانون مناطق آزاد عنوان کرد و گفت: براساس قانون و برای تسهیل امور، باید مدیریت در مناطق آزاد یکپارچه شود تا یک مجموعه این محدوده را اداره کند، اما هم اکنون در گمرک بازرگان تعدادی نهاد به طور مجزا کار می‌کنند و تصمیم گیرنده نهایی مشخص نیست.
رییس هیات مدیره سازمان منطقه آزاد ماکو از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواست، قبل از تصویب ماده ای در ارتباط با مناطق آزاد، از نزدیک در این مناطق حضور یابند و در جریان فعالیت ها و اقدام های انجام شده قرار گیرند.
وی افزود: وقتی نمایندگانی اینگونه مطرح می کنند که برخی مدیران مناطق آزاد با استفاده از پول به این مسوولیت رسیده اند، دیگر نمی توان انتظاری داشت.
فروزان افزود: دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد، بارها دیدگاه های مناطق مختلف را درباره اصلاح قوانین مناطق آزاد به صورت کتبی جویا شده اند و مناطق نیز نظرات کارشناسی خود را ارایه داده اند، اما در مجلس فعلی جو آنقدر متشنج شده است که ما برای اثبات اقدام های خود باید یک جلد قرآن به همراه داشته باشیم و قسم بخوریم که به خدا دزد نیستیم، قاچاق نمی کنیم و کار می کنیم.
وی با بیان این که در دولت یازدهم، عملکرد و فعالیت مناطق آزاد با شفاف سازی همراه بوده است، افزود: به عنوان نمونه، منطقه آزاد ماکو 13 بار از سوی دیوان محاسبات و بازرسی کل کشور مورد بررسی قرار گرفته است.
مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو با بیان اینکه کل بودجه این منطقه در سال جاری یک هزار و 860 میلیارد ریال(۱۸۶ میلیارد تومان) بوده و قرار است در سال آینده به رقمی معادل سه هزار و 300 میلیارد ریال(۳۳۰ میلیارد تومان) برسد. افزود: چه در سال جاری و چه در سال آینده، ۸۰ درصد اعتبارات بودجه عمرانی و ۲۰ درصد دیگر نیز مربوط به هزینه‌های جاری، سرمایه‌ای و نگهداری است که در کشور این یک اتفاق مهم به شمار می رود.
فروزان افزود: علاوه بر این کل منطقه آزاد ماکو در سال گذشته ۱۷ میلیون دلار صادرات داشته که این رقم در ۹ ماهه سال جاری به ۴۰ میلیون دلار رسیده است.
وی با بیان اینکه هرگونه بی ثباتی در قوانین مناطق آزاد، جذب سرمایه گذاری را مشکل و سرمایه گذاران را در بلاتکلیفی قرار می دهد، افزود: البته در کنار ثبات قوانین، جذب سرمایه گذار نیازمند تامین زیرساخت های لازم است. سرمایه گذاران در شرایطی حاضر به انتقال سرمایه و ایجاد صنعت در منطقه آزاد هستند که شرایط اولیه برای آنها فراهم باشد.
فروزان، منطقه آزاد ماکو را دارای ظرفیت های بالقوه دانست و افزود: توجه به عمران و آبادانی منطقه آزاد ماکو از رسالت‌ها و برنامه های این منطقه است.
وی الویت برنامه های ماکو در حوزه تجارت را گمرک منطقه و تامین زیرساخت های آن عنوان کرد و افزود: با احداث پایانه صادراتی در 120 هزار متر زمین و تدارک سالن 16 هزار متری، مشکل مرز بازرگان و تردد حل شد و با ساماندهی گمرک نخجوان نیز بخشی از بار ترافیکی و حمل و نقل در مرز بازرگان کاسته شد.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو افزود: در ادامه فعالیت های عمرانی منطقه، بحث فرودگاه ماکو را به سرعت پیگیری کردیم که این پروژه به اتمام رسید. با شرکت هواپیمایی «آتا» مذاکراتی داشته ایم و سازمان هواپیمایی کشوری نیز از دهه فجر امسال مجوز پرواز را صادر می کند. برای این امر به طور کلی 1200 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری شده است.
به گفته فروزان پایانه هنوز به بهره برداری نرسیده است و حداکثر تا فروردین آینده به بهره برداری خواهد رسید.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو با اشاره به محقق شدن 100 درصد برنامه های عمرانی ماکو از نظر درآمدی و هزینه ای، اولویت برنامه های سال آینده این منطقه را «تکمیل پروژه ها» و « آماده سازی شهرک جدید صنعتی ماکو عنوان کرد و افزود: طرح تفصیلی این شهرک آماده شده است و عملیات اجرایی آن از فروردین سال آینده کلید می خورد.
وی با اشاره به اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در منطقه آزاد ماکو نیز گفت: «افزایش صادرات»، « افزایش صادرات مجدد» و « توجه به علوم دانش بنیان» سه مقوله تعریف شده برای مناطق آزاد بوده که در رابطه با صادرات مجدد، ماکو شاید نخستین منطقه آزاد کشور باشد که از برنامه جلوتر حرکت کرده است.
رییس هیات مدیره سازمان منطقه آزاد ماکو افزود: از سال 1392 تا پایان نیمه اول سال جاری ، میزان صادرات کالا از طریق گمرکات مستقر در منطقه 244 میلیون دلار بوده و در همین مدت صادرات سایر گمرکات، از طریق گمرکات مستقر در منطقه به میزان 7 میلیارد دلاربوده است.
وی درباره حمایت از طرح ها و ایده های دانش بنیان نیز گفت: سازمان منطقه آزاد ماکو نسبت به ایجاد مرکز رشد فناوری های پیشرفته برای ارایه تسهیلات به صاحبان ایده های فناورانه اقدام کرده است.
منطقه آزاد ماکو یکی از 7 منطقه آزاد کشور است که به لحاظ محدوده جغرافیایی وسیعترین منطقه آزاد کشور و شامل سه شهر ماکو، شول و پل دشت است. این منطقه با وسعتی بالغ بر پنج هزار کیلومتر و بهره‌گیری از بزرگترین مرز زمینی کشور، مرز بازرگان؛ همجواری با کشور آذربایجان، ترکیه و عراق دارای موقعیت بازرگانی ویژه در کشور و منطقه آذربایجان است. ماکو از گذشته دروازه تجارت با اروپا بوده، همچنین منطقه آزاد ماکو از طبیعتی بسیار زیبا برخوردار است که شامل میراث فرهنگی با قدمت چندهزار ساله است.