علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یکشنبه شب هفتم شهریورماه مهمان بخش گفت‌و‌گوی ویژه خبری شبکه دوم سیما بود. او در این برنامه درباره موضوعات مختلف حوزه فرهنگ و هنر از لغو کنسرت‌ها تا وضعیت اکران برخی فیلم‌های سینمایی و همچنین برنامه‌ها برای صدور مجوز نشر کتاب صحبت کرد.
برای کسانی که صلاحیت دارند تبعیض قائل شدیم
او در بخشی از سخنان خود درباره شیوه صدور مجوز نشر کتاب‌ها صحبت کرد و یادآور شد نیازی به ممیزی شخصیت‌های برجسته علمی حوزوی نیست.
جنتی در ابتدای ورود به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد واگذاری ممیزی کتاب‌ها به ناشران را مطرح کرده بود که این پیشنهاد او از سوی ناشران مورد استقبال قرار نگرفت. وزیر ارشاد در مورد سرنوشت این پیشنهاد گفت: «در ابتدای کار شاید ماه‌های اول ورودم نظریه‌ای وجود داشت که ممیزی قبل از چاپ کتاب را به ناشران واگذار کنیم و پس از انتشار ما هم ممیزی داشته باشیم اما دیدیم ناشران زیر بار نمی‌روند و می‌گویند ارشاد می‌خواهد سانسور را به ما واگذار کند.» او یادآور شد، ممیزی از نظر قانونی برعهده ارشاد است و ارشاد نمی‌تواند از این مسئولیت شانه خالی کند.
او در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه امر ممیزی در مورد برخی از نشرها به ناشران سپرده شده است، گفت: «تعدادی از ناشران باسابقه که ضوابط را می‌دانند و هیأت علمی دارند، قانون را نظارت و عمل می‌کنند. بنابراین ما گفتیم به صورت آزمایشی این کار را به آن‌ها واگذار می‌کنیم که در حال حاضر برای چند ناشر این کار را انجام داده‌ایم. این تبعیض است زیرا این ناشران در عمل صلاحیت خود را نشان داده‌اند.»
جنتی همچنین در مورد کتاب‌هایی که از سوی شخصیت‌های علمی و برجسته حوزوی نوشته می‌شود، گفت: «بعضی از کتاب‌ها هستند به دلیل اینکه به شخصیت‌های علمی و برجسته حوزوی تعلق دارند، ممیزی نمی‌شوند.»
سایت‌های بی‌شناسنامه به حواشی دامن می‌زنند
با توجه به موضع‌گیری‌هایی که در هفته‌های اخیر در مورد کنسرت‌های موسیقی اتفاق افتاده یکی از بخش‌های پراهمیت سخنان وزیر ارشاد به صحبت درباره کنسرت‌ها اختصاص داشت. وزیر ارشاد در این بخش تاکید کرد کار وزارت ارشاد فقط برگزاری کنسرت نیست و یادآور شد آنچه موجب دامن زدن به فضای حواشی در زمینه کنسرت‌ها می‌شود، برخی سایت‌های بی‌شناسنامه است.
او گفت: «یکی از عوامل دامن زدن به این موضوعات را سایت‌هایی می‌دانم که بسیاری از آن‌ها بدون شناسنامه هستند، برخی فکر می‌کنند کار وزارت ارشاد فقط برگزاری و صدور مجوز برای کنسرت است و کار دیگری ندارد.»
وزیر ارشاد با اشاره به عملکرد خود در زمینه‌های دیگر حوزه فرهنگ و هنر گفت: «ما در ده‌ها حوزه دیگر مانند گسترش قرآن و عترت، کتاب، بازی‌های رایانه‌ای کار فرهنگی قابل قبول داریم که اصلا به آن‌ها اشاره نمی‌شود. در حالی‌که اگر کنسرتی در جایی لغو شود مدام از من و معاونین در این مورد سئوال می‌کنند و دامن می‌زنند. ما در برگزاری کنسرت‌ها نهایت دقت را می‌کنیم تا موازین شرعی و قانونی رعایت شود.»
او ادامه داد: «تعداد کنسرت‌های لغو شده زیاد نیست و در پنج ماه اول سال 9 کنسرت لغو شده است. اما در برخی موارد کنسرت‌های خوانندگانی لغو می‌شود که مورد تایید ما هستند و در رسانه ملی صدایشان پخش می‌شود که حاشیه ایجاد می‌کند.»
او تاکید کرد مذاکراتی برای حل مشکلات صورت گرفته است: «مذاکراتی با ائمه محترم جمعه و مقامات قضایی انجام می‌شود اما به دلیل اینکه رسانه‌ای نمی‌شود، مردم خبردار نمی‌شوند. ائمه جمعه به خود کنسرت اشکال وارد نمی‌کنند بلکه به حواشی آن کار دارند. وزیر کشور بارها تاکید کرده است وظیفه نیروی انتظامی حراست از این برنامه‌ها است، وزارت ارشاد نیز در محیط داخلی تالارها را مراقبت می‌کند تا مشکلی پیش نیاید. نباید در این زمینه جای نگرانی باشد و اگر تخلفی هم صورت بگیرد، با آن برخورد خواهیم کرد.»
او همچنین یادآور شد برخی مواقع این مخاطبان کنسرت‌ها هستند که حدود لازم را رعایت نمی‌کنند.
فیلم‌هایی که ارزشی نیستند، حمایت نمی‌شوند
ماجرای فیلم سینمایی «50 کیلو آلبالو» به کارگردانی مانی حقیقی که به عنوان یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال 95 محسوب می‌شود از دیگر مسائلی بود که در سخنان وزیر ارشاد به آن پرداخته شد.
وزیر ارشاد ابتدا به سئوال مجری درباره اینکه گفته می‌شد وزیر ارشاد نسبت به خروج فیلم «قصه‌ها» از کشور و حضور در جشنواره‌های خارجی انتقاد داشته، پاسخ داد: «من هیچگاه چنین اظهاراتی نداشته‌ام و بارها در کمیسیون فرهنگی مجلس، تاکید کردم این فیلم را شخصا دیدم و هیچ مشکلی ندارد. این فیلم در داخل ایران اکران شد و هیچ مشکلی را نداشت، اگر در خارج نیز رفته هیچ مشکلی ندارد.»
او در مورد «50 کیلو آلبالو» هم گفت: «این فیلم را شورای نظارت بر نمایش تایید کرده بود، اما پس از اکران دیدیم انتقاداتی را بر آن وارد می‌کنند. درخواست کردم فیلم را بیاورند تا شخصا آن را ببینم و پس از تماشای فیلم دیدم برخی انتقادات به آن وارد است. من یک اظهار نظر شخصی کردم اما با این فیلم برخورد نشد و از پرده سینما پایین کشیده نشد.»
وزیر همچنین تاکید کرد: «فیلم‌هایی که ارزشی نیستند، مورد حمایت ما نیستند بلکه وزارت ارشاد فقط روی محتوای آن‌ها نظارت می‌کند. اینگونه فیلم‌ها حامیان خود را در بخش خصوصی دارند.»
مصادیق نفوذ فرهنگی
جنتی در ادامه سخنان خود گفت: «رهبر انقلاب اخیرا بحث ولنگاری فرهنگی که در سطح جامعه هست را مطرح کردند و در گذشته بحث تهاجم فرهنگی را مطرح فرمودند، همچنین در دیدار اخیرشان با هیأت دولت بحث‌های مربوط به ضعفی که در حوزه آفند و پدافند داریم را مطرح کردند. ما باید سنگرهایی را ایجاد کنیم و آن‌قدر برنامه‌های مثبت داشته باشیم که مردم را اشباع کنیم و دشمن را به عقب برانیم. تحولات رخ داده در جهان چه در حوزه فضای مجازی، شبکه‌های ماهواره‌ای و رفت و آمدهایی که به خارج از کشور صورت می‌گیرد، در افکار جامعه تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود جامعه در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار بگیرد.»
او درباره مصداق‌های نفوذ فرهنگی گفت: «بخش قابل توجهی از جامعه از شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی استفاده می‌کنند. البته بخش‌هایی فیلتر شده اما با فیلترشکن به راحتی قابل دسترسی است، این‌ها مواردی است که از خارج تاثیر خود را می‌گذارد، عناصر تاثیر پذیرفته در داخل نیز سعی می‌کنند این الگوها را بگیرند و در جامعه نشر دهند. به طور مثال افرادی که در خارج از کشور آموزش مدلینگ می‌بینند و در تهران به صورت زیرزمینی این کار را انجام می دهند و با انواع و اقسام لباس‌ها و آرایش‌های نامناسب آن را در جامعه نشر می‌دهند. گروه‌های زیر زمینی موسیقی نیز که جوانان را جذب می‌کنند از غرب تاثیر گرفته‌اند.»
جلوگیری از کتاب‌ها و تئاترهای مبتذل
وزیر ارشاد با ارائه این آمار که در سال حدود ۸۰ هزار جلد کتاب چاپ می‌شود، گفت: بخشی از این کتاب‌ها رمان‌های مبتذل و کتاب‌هایی در زمینه عرفان‌های کاذب است که جلوی آن‌ها گرفته شده و اصلا اجازه چاپ به آن‌ها داده نمی‌شود.
او با بیان اینکه فیلم‌های سینمایی خارجی در داخل کشور به نمایش گذاشته نمی‌شود و جلوی بازی‌های یارانه‌ای مضر گرفته می‌شود، اضافه کرد: «در حوزه تئاتر برخی از نمایشنامه‌ها وضعیت مناسبی ندارند و قابل اجرا نیستند که جلوی آن‌ها گرفته می‌شود، ممکن است گاهی بعضی چیزها از زیر دست در بروند اما بعضی وقت‌ها می‌بینیم نمایشنامه و فیلم‌نامه‌ای که مجوز گرفته است، به گونه دیگری اجرا می‌شود که در این موارد اگر قابل اصلاح باشند، با اصلاحیه آن‌ها را درست می‌کنیم.»
جنتی با بیان اینکه این موارد خاک‌ریزهایی است که باید در مقابل تهاجم فرهنگی ایجاد کنیم و تاکنون نیز ایجاد شده گفت: «من به صورت نسبی از این خاک‌ریزها رضایت دارم.»
شیوه حل معضلات
وزیر ارشاد در ادامه سخنان خود به روش‌هایی که برای حل معضلات باید مدنظر قرار بگیرد اشاره کرد و گفت: «برای رفع مشکلاتی که بیان شد نیازمند یک عزم ملی هستیم. این طور نیست که وزارت ارشاد به تنهایی بتواند با این هجمه فرهنگی مبارزه کند. همه نهادهای فرهنگی باید به کمک بیایند. صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی در قم، موسسات فرهنگی رسالت و وظیفه‌شان فعالیت های فرهنگی است همچنین حوزه‌های علمیه و ائمه محترم جمعه می‌توانند در این باره به وزارت ارشاد کمک کنند.»
او افزود: «مشکل عمده‌ای که در حال حاضر وجود دارد تعدد مراکزی است که یکجا گرد نمی‌آیند. مهم‌ترین موضوع هماهنگی این مراکز باهم است و مانند کنسرتی است که اگر همه سازها با هم هماهنگ بزنند موسیقی دلنشینی می‌شنویم اما اگر قرار باشد هرکس ساز خودش را بزند، صدای خوبی تولید نمی‌شود.»
جنتی در پاسخ به این پرسش که این عزم ملی در کجا باید اتفاق بیفتد؟ اظهار کرد: «یکی از مراکزی که دراین زمینه هماهنگی ایجاد می‌کند شورای فرهنگ عمومی است که زیر نظر وزارت ارشاد و یکی از شوراهای وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی است. شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به عنوان یک نهاد سیاست گذار فرهنگی که عالی‌ترین مرکز برای سیاست گذاری است می‌تواند در این زمینه موثر باشد. درست است که در شورای فرهنگ عمومی بحث نظری می‌کنند اما این بحث‌های نظری بسیارمهم است و در زمینه مباحث نظری موفق بوده است.»
وزیر ارشاد موضوع تولید محتوا را به آفند فرهنگی مرتبط دانست و گفت: «تولیدات ما باید به گونه‌ای باشد که نه تنها جامعه خودمان را اشباع کند بلکه بتواند فرهنگ‌مان را به خارج از کشور صادر کند. در زمینه‌های مختلف در حال کار هستیم. یکی از زمینه ها بحث تولیدات ملی مانند حمایت و تقویت از سازندگان بازی‌های یارانه ای است. همچنین روی مطبوعات دقت می‌شود و یارانه‌ای به مطبوعات پرداخت می‌شود براساس محتوای آنهاست. مطبوعاتی که در حوزه دفاع مقدس، دین و اقتصاد مقاومتی و هستند ضریب بالاتری را دارند. در حال حاضر از فضای مجازی استفاده مثبتی در کشور صورت می گیرد و ما به خوبی از آن استفاده می کنیم و تولید محتوا هم داریم مانند شبکه ملی فرهنگ که تا سطح روستاها پیش رفته است.»
جنتی درباره صندوق بیمه هنرمندان و روزنامه‌نگاران گفت: «در حال حاضر حدود ۴۷ هزار نفر عضو در این صندوق هستند که حدود 30 هزار نفر از بیمه‌های تامین اجتماعی برخوردارند وتعداد قابل توجهی نیز از بیمه تکمیلی استفاده می‌کنند. زمانی که این دولت تشکیل شد، این صندوق بدهی‌های کلانی به سازمان تامین اجتماعی داشت. ما در ابتدای کار اعضای این صندوق را پالایش کردیم. موسسه هنرمندان پیشکسوت نیز علاوه بر استفاده از بیمه تکمیلی، مستمری نیز دریافت می‌کنند.»
