صنعت نفت ایران به عنوان صنعتي بين المللي و متكي به دانش فني و اصطلاحا hi-tech همواره در حال تحول و نوآوري است كه يقينا باز شدن فضاي تعامل و ارتباط با كشورهاي صاحب تكنولوژي برتر در زمينه نفت و گاز موجب تبادل اطلاعات و ارتقای دانش فني شركت هاي ايراني شده و تاثيري مثبت بر عملكرد اين شركت ها خواهد داشت.
در بخش توسعه ميادين، كشور ما در دهه گذشته تقريبا به خودكفايي كامل رسيده است و نشانه اين خودكفايي، توسعه ميادين جديد هيدروكربوري در حوزه عملياتي شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب و ساير شركت هاي توليدي است، اما به هر روي همان گونه كه گفته شد، دانش توسعه صنعت نفت به عنوان يك صنعت رو به تكامل در انحصار يك كشور خاص نيست، بلكه مجموعه اي از شركت ها و كشورها صاحب مجموعه اي از اطلاعات در اين زمينه هستند؛ بنابراين تنها راه برخورداري از فناوري و دانش روزآمد، ورود به جرگه صاحبان فناوري است، به نحوي كه داشته هاي خود را به اشتراك گذارده و از فناوري و دانش ساير كشورها نيز بهره برداري کنيم؛ از اين منظر، برداشته شدن فضاي تحريم ها سودمند خواهد بود.
صنعت نفت ايران جذابيت ها و امكانات خاص خود را براي ورود سرمايه گذاران و شركت هاي بزرگ بين المللي دارد. پيشينه حضور شركت هاي خارجي در ايران و همچنين تجارب و دستاوردهاي شگرف شركت هاي ايراني در زمينه عبور از تحريم، قدرت چانه زني كشور را براي ورود شركت هاي خارجي بالا برده است. با اين حال نياز به سرمايه گذاري امري است كه در تمام كشورهاي نفتي جهان وجود دارد و هر كشوري سعي دارد با رعايت اصل منافع و مصالح ملي خود، زمينه ورود سرمايه گذاران را در حوزه هاي مختلف فراهم کند كه صنايع نفت و گاز نيز از اين اصل مستثني نيست.
از آنجا كه خروج از وضعيت خام فروشي و ورود به عرصه هاي پايين دستي و توجه به صنايع ارزش آفرين است؛ بدون شك با برداشته شدن تحريم ها امكان صادرات مشتقات نفتي و محصولات پتروشيمي در بازارهاي جهاني فراهم آمده و ايران نيز قادر خواهد بود، در يك چشم انداز بلند مدت به سمت توسعه صنايع پايين دستي و ارزش آفرين حركت کند.
سرمايه گذاري خارجي يقينا در جهت تقويت بنيان هاي داخلي و توسعه منابع و شركت هاي توليدكننده كالا و تامين كننده خدمات تخصصي نفت است. ما هم اكنون از اين نظر در جايگاهي قرار گرفته ايم كه نسبت به سه دهه قبل قابل قياس نيست.
يكي از وجوه و جلوه هاي انقلاب اسلامي اتكا به توان داخلي و حركت در مسیر قطع وابستگي ها بوده كه اين اصل در صنعت نفت ایران بسيار چشمگير و درخشان است. از این رو در اين دوره نيز مطمئنا ضمن حفظ دستاورهاي ارزشمند بومي به ميزان لازم از فناوري هاي روزآمد دنيا نيز بهره خواهيم برد.
البته دستيابي به بخشي از اهداف توسعه داخلي در دوران پسا تحريم بستگي به جديت و عزم بخش خصوصي بستگی دارد و راهبرد و عملكرد اين بخش در رقابت با شركت هاي صاحب نام خارجي براي آينده بخش خصوصي بسيار تعيين كننده است، اما حمايت بخش دولتي نيز بايد همچنان حفظ شود و تداوم يابد.
وزير نفت ایران با توجه به سابقه طولاني وزارت و نيز آشنايي وسيع با صنعت نفت ايران چه در بخش بالادستي و پايين دستي، آگاهي كامل به نيازهاي صنعت نفت دارد. قطعا در بحث بهسازي و نوسازي تاسيسات توليدي، گسترش، توسعه و روز آمدي بخش هاي پايين دستي، يكي از اهداف اصلي دعوت از سرمايه گذاران است كه با تحقق اين هدف، شاهد افزايش بهره وري و فراهم شدن امكان صادرات محصولات و فرآورده هاي نفتي خواهيم بود.
با توجه به اين كه شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب، بزرگترين توليد كننده نفت كشور است و بيش از 80 درصد نفت ايران در اين شركت توليد مي شود، مهم ترين استراتژي ما افزايش بهينه توليد و نگهداشت كيفيت نفت با رعايت اصل توليد صيانتي براي حضور بيشتر در بازارهاي جهاني در جهت سياست هاي وزارت نفت ایران و برنامه هاي ابلاغي از سوي شركت ملي نفت ایران است.
مهمترين راهبرد شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب، توليد حداكثري، صيانتي و پايدار نفت است كه اين راهبرد از جنبه هاي مختلفي قابل بررسي و پيگيري است. نخست توجه به نيروي انساني به عنوان مهمترين ركن پيشبرد اهداف سازمان است.
دوم توجه به برنامه نوسازي و بهسازي تاسيسات و زيرساخت هاي صنعتي مورد نياز برنامه توليد است كه به نوعي متضمن افزايش توان توليد و ايمني و سلامت نيروي انساني است. سوم توجه به ورود دانش فني و توسعه تكنولوژي شركت از نظر تدوين دانش فني مورد نياز جهت افزايش ضريب بازيافت، همچنين كاهش هزينه هاي مرتبط با توليد است.
شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب به سبب تنوع مشاغل و تخصص ها و همچنين كيفيت كار كارشناسي، همواره به عنوان كانون علمي صنعت نفت در بخش بالادستي و مركزي براي تربيت و تحول نيروهاي متخصص شناخته مي شود.
بدون شك مجموعه مناطق نفتخيز جنوب و كليت صنعت نفت ايران با تعامل و ارتباط با جهان صنعتي و داد و ستدهاي علمي در دوران پساتحريم قادر خواهد بود در مدت زماني كوتاه نسبت به هماهنگ کردن خود با شركت هاي پيشرفته و جبران برخي كاستي ها در زمينه بهره گيري از دستاوردهاي جديد علمي اقدام كند.
به هر روي اگر باور داشته باشيم كه كيفيت انجام كار سقف مشخصي ندارد، مي توان بهره گيري از دانش روزآمد دنيا را به منظور كيفيت بخشيدن به فرآيند توليد، امری مهم و ضروري تلقي کرد، اما اين به آن معنا نيست كه فرايند توليد نفت در كشور فاقد كيفيت است؛ به يقين امكانات و دانش فني متخصصان داخلي به گونه اي است كه در قياس با برخي توليد كنندگان عضو اوپك و كشورهاي منطقه جايگاهي رفيع تری را در اختيار داريم اما جاي بهبود دارد، و ضرورت رشد و ارتقای همه جانبه در شرایط جدید و تحولات مثبت پس از برجام و احیای قدرت منطقه ای و اعتلای موقعیت بین المللی ایران احساس می شود.
در پایان یادآوری کنم که خط لوله صاردارتي 32 اينچ انتقال نفت خام از غرب كارون تا بهرگانسر با همكاري شركت ملي مناطق نفت خیز جنوب راه اندازي می شود . اين خط لوله از سوي شركت مهندسي و توسعه نفت در دست احداث است كه مقرر شد نفت خام صادراتي مناطق نفت خيز جنوب بصورت موقت و تا نوسازي خط لوله صادراتي 48اينچ از طريق اين خط به پايانه گوره منتقل شود.
عمليات اتصال ورودي و خروجي اين خط لوله به تلمبه خانه اهواز و اميديه توسط كارشناسان مديريت مهندسي و ساختمان مناطق نفت خيز جنوب و شركت نفت و گاز كارون انجام شده است.
كارهاي تكميلي احداث اين خط لوله همچنين در حد فاصل بهرگانسر تا گوره به علت اهميت موضوع در ايام تعطيلات نوروز بدون وقفه در حال انجام بوده و تا چند روز آينده پايان مي يابد.
پیش بینی می شود این خط لوله تا اواخر فروردين ماه جهت استفاده براي صادرات نفت خام راه اندازي و مورد بهره داري قرارگيرد.
بیژن عالی پور مدیر عامل شرکت مناطق نفت خیز جنوب
