به گزارش ایران اکونومیست؛ بندر چابهار از طریق دریای عمان به آب های اقیانوس هند متصل است و شهر چابهار در چند متری دریا و دورترین نقاط روستایی آن نیز فاصله ای کمتر از 100 کیلومتر با آب های خروشان اقیانوسی دارند اما از نعمت آب آشامیدنی محرومند.
با تدابیر لازم و برنامه ریزی از سوی دولت و با سرمایه بخش خصوصی برای احداث آب شیرین کن می توان آب آشامیدنی شهر و روستاها را در کمتر از یک سال تامین کرد.
شماری از شهروندان چابهاری از بی آبی و خشک شدن هوتگ (گودال بزرگ طبیعی جمع آوری آب های سطحی) در روستاها ابراز گلایه کرده و حل این مشکل را از مسئولان خواستار شدند.
منصور کریمدادی یکی از معتمدان منطقه دلگان های دشتیاری گفت: مردم بخش دشتیاری مجبورند از آب غیر بهداشتی جمع آوری شده در طول یک سال در گودالهای روباز (هوتگ) را مصرف کنند و این امر سبب شده دهها نفر به انواع بیماری مبتلا شوند.
وی افزود: در صورت ادامه این روند در تابستان و هوای گرم منطقه احتمال شیوع بیماری وبا و التور زیاد خواهد بود.
مراد جلالی یکی از شهروندان چابهار گفت: در طول هفته فقط یک و بعضی مواقع 2 روز آب در لوله کشی خانه ها جریان دارد که آنهم تنها با استفاده از پمپ دینام برقی می توان آن را به حوض انبار منتقل و استفاده کرد.
فاروق رئیسی نیز بیان کرد: مسئولان شهرستان چابهار در کنار اقیانوسی از آبهای خدادادی قرار دارند اما همیشه در انتظار ریزش نزولات جوی هستند.
وی افزود: مشکل بی آبی آنقدر دامنگیر مردم شده که هر سال نماز باران در چابهار اقامه می شود ولی مسئولان استفاده از آب های فراوان اقیانوسی را فراموش کرده اند و هیچ مطالعه ای برای انتقال آب دریای عمان به روستاها ندارند.
رئیس شورای اسلامی بخش پلان و عضو شورای اسلامی شهرستان چابهار نیز اظهار داشت: مردم روستاهای پلان و دشتیاری مجبورند هر تانکر 12 هزار لیتری آب را 80 تا 120 هزار تومان خریداری کنند که آنهم معلوم نیست بهداشتی باشد و صرف این هزینه برای افراد کم درآمد بسیار سخت است و برای برخی خانواده ها نیز امکان پذیر نیست.
شه بخش گرگیج خاطر نشان کرد: اگر 25 میلیون مترمکعب آب هر شش ماه از سد زیردان رهاسازی شود بیش از 300 روستا مشکل بی آبی نخواهند داشت و علاوه بر تامین آب آشامیدنی آب کشاورزی بصورت دیم هم تامین خواهد شد.
وی گفت: هم اینک بیش از 80 میلیون مترمکعب آب ذخیره شده در پشت سد زیردان بدون هیچ استفاده ای در حال تبخیر شدن است ولی به دلایل نامعلومی برای استفاده کشاورزی و آشامیدنی رها سازی نمی شود.
سومار میهن دوست یکی از معتمدان منطقه پلان نیز گفت: آب هوتگ ها خشک شده است و صدها دام سبک و سنگین تلف شده است.
وی افزود: وقتی هوتگ ها از آب باران آبگیری می شود مردم و دامهایشان از همین آب ها استفاده می کنند اما با خشک شدن هوتگ ها امیدها نیز از بین می رود.
رستم صدرایی نیا یکی دیگر از اهالی شهرستان چابهار نیز بیان کرد: کشاورزی در منطقه دشتیاری به فراموشی سپرده شده است و خبری از سرسبزی درختانی مانند چش و رویش ماش و علوفه دامها نیست.
وی ادامه داد: خشکسالی بیش از 18 ساله سبب شده است زمین های سرسبز به ریگزار تبدیل شود.
رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار نیز گفت: شهرستان چابهار از نظر شاخص آب، راه، ورزش، بهداشت، طرح هادی حتی از شهرهای همجوار دیگر مناطق سیستان وبلوچستان عقب تر است و با میانگین کشوری فاصله زیادی دارد.
معین الدین سعیدی افزود: میزان بهره مندی از آب سالم و بهداشتی در روستاهای شهرستان چابهار کمتر از 23 درصد است که این آمار در مقایسه با میانگین کشوری فاجعه و در حد بحران است و باید در چابهار شرایط فوق العاده اعلام شود.
وی ادامه داد: متاسفانه مشکلات شهرستان چابهار از سوی مسئولان کشوری دیده نمی شود و تنها موقعیت راهبردی چابهار از نظر تجاری، اقتصادی، گردشگری و ترانزیت مدنظر مسئولان است و هیچ فکری برای حل مشکلات و توسعه زیرساخت ها نشده است.
رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار بیان کرد: حداقل انتظار مردم شهرستان چابهار و مناطق محرومی مانند دشتیاری تامین آب آشامیدنی سالم و ایجاد امکانات زیرساختی است.
سعیدی افزود: هر نفر از مردم روستایی روزانه 15 لیتر سهمیه آب دارند که واقعا در مناطقی مانند چابهار و برای سواحل نشینان مکران خنده دار است که در کنار اقیانوس بیکرانی از آب قرار دارند اما محتاج یک قطره آب هستند.
رئیس آب و فاضلاب شهری چابهار اظهار داشت: در شهر چابهار از حدود 90 هزار نفر جمعیت 16 هزار خانواده اشتراک آب شهری دارند.
مسعود شعلی بر افزود: نیاز روزانه جمعیت شهر چابهار 25 تا 30 هزار مترمکعب آب است اما در حد 12 هزار مترمکعب آب از آب شیرین کن خریداری و تحویل مشترکان می شود.
وی با بیان اینکه شهر چابهار با مشکل جدی بی آبی رو به رو و نارضایتی شدیدی حاکم است، ادامه داد: شهر چابهار جیره بندی و به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است.
وی گفت: در صورت تامین 20 هزار مترمکعب آب مشکل مردم شهر چابهار مرتفع می شود، افزود: هم اینک بخش خصوصی آمادگی دارد بدون استفاده حتی یک ریال از اعتبارات دولتی نسبت به احداث آب شیرین کن در حدود شش ماه اقدام و مشکلات مردم را مرتفع کند.
رئیس اداره آب و فاضلاب شهری چابهار خاطرنشان کرد: یک سرمایه گذار بومی چابهار بارها به این اداره مراجعه و خواهان سرمایه گذاری و احداث آب شیرین کن 20 هزار مترمکعبی است.
شعلی بر ادامه داد: متاسفانه مسئولان پاسخ مثبتی به ایشان نداده اند و مشکلات بی آبی همچنان روز به روز با افزایش جمعیت بحرانی تر می شود و اگر این روند ادامه پیدا کند در ماههای آینده نارضایتی مردم کنترل نخواهد شد.
مدیر آب و فاضلاب روستایی چابهار نیز اظهار داشت: شهرستان چابهار با 438 روستا 157 هزار و 332 نفر جمعیت روستایی شش هزار و 793 اشتراک آب روستایی دارد.
روشن نارویی افزود: از 438 روستای شهرستان چابهار 151 روستا با 71 هزار و 127 نفر برخوردار از شبکه لوله کشی آب هستند و 287 روستا با جمعیت 86 هزار و 205 نفر هیچگونه شبکه آبرسانی ندارند.
وی ادامه داد: 349 روستای شهرستان چابهار بالای 20 خانوار جمعیت هستند که باید از نعمت آب آشامیدنی سالم لوله کشی بهره مند باشند.
وی بیان کرد: در حال حاضر بیش از 350 روستای شهرستان چابهار با حدود 40 دستگاه تانکر 12 هزار لیتری فرسوده آبرسانی می شوند.
وی ادامه داد: برای هر خانوار 15 لیتر در نظر گرفته شده است که این سهمیه جوابگوی نیاز روستاییان نیست.
مدیر آب و فاضلاب روستایی در کوتاه مدت خواستار رهاسازی آب سدپیشین و سد زیردان شد و افزود: تنها راه اساسی حل مشکلات مردم روستاهای چابهار اختصاص اعتبار لازم برای احداث آب شیرین کن و انتقال آب دریای عمان به تمامی روستاهای این شهرستان است.
نارویی با بیان اینکه ناوگان آبرسانی سیار فرسوده و آبرسانی به کندی انجام می شود، خاطرنشان کرد: چنانچه 50 دستگاه تانکر جدید و نو به ناوگان آبرسانی سیار افزوده شود می توان بحران بی آبی را تا حدی کنترل کرد.
وی گفت: در مجموع 45 حلقه چاه در مناطق روستایی چابهار وجود دارد که بیشتر آنها خشک شده و چاه های کلسکان کمتر از یک متر آب دارند که نمی توان با پمپ آب آنها را به مخزن هدایت کرد.
رئیس امور آب منطقه ای شهرستان چابهار نیز گفت: هم اینک سد پیشین با ظرفیت 175 میلیون مترمکعب کمتر از 31 میلیون مترمکعب، سد زیردان با ظرفیت 207 میلیون مترمکعب آب 86 میلیون مترمکعب و سد شی کلگ با ظرفیت 10 میلیون مترمکعب سه میلیون مترمکعب آب ذخیره دارند.
فرشید میربلوچزهی با بیان اینکه شبکه و خط انتقال آب در سد پیشین و سد زیردان وجود ندارد، خواستار تکمیل خط انتقال آب سد زیردان شد و افزود: برای رهاسازی آب سد زیردان مجوز نداریم.
وی ادامه داد: سد زیردان با هدف تامین آب آشامیدنی روستاها و اراضی پایین دست کشاورزی پیرسهراب، پلان و دشتیاری ساخته شده است.
معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ویژه چابهار نیز اظهار داشت: کاهش نزولات جوی سبب شده تا شرایط بی آبی در روستاهای چابهار به حد بحران برسد و اگر آب سد زیردان رهسازی نشود مجبور به اعلام شرایط فوق العاده خواهم شد.
احمدعلی موهبتی افزود: بحران بی آبی در روستاهای چابهار به حدی پیش رفته است که حتی توان تامین آب با تانکر را نیز نداریم و آب در شهر چابهار جیره بنده شده است.
وی ادامه داد: هم اینک 86 میلیون مترمکعب آب در پشت سد زیردان بدون هیچگونه استفاده ای ذخیره و در حال تبخیر شدن است.
وی خواستار رهاسازی 25 میلیون مترمکعب آب از سد زیردان شد و افزود: با رهاسازی آب سد زیردان تمامی هوتگ ها و چاههای پایین دست آبگیری و برای چندین ماه بحران بی آبی تا حدی کنترل خواهد شد.
فرماندار چابهار گفت: اختصاص اعتبار لازم برای لایروبی سد شیرگواز، اجرای خط انتقال آب از سد پیشین، شیرگواز و سد زیردان ضروری است و باید هرچه سریعتر انجام شود.
موهبتی گفت: ادامه خشکسالی های چندین ساله بیکاری را افزایش داده است و مناطق دشتیاری و پلان را با مشکلات جدی زیست محیطی، ریزگردها و گردوخاک رو به رو کرده است که ادامه این روند بروز بیماری ها زیادی را به دنبال دارد.
وی خواستار مطالعه جامع آب در روستاها، احداث آب شیرین کن و انتقال آب دریا به تمامی روستاهای شهرستان چابهار شد و افزود: تنها راه مقابله با بحران بی آبی استفاده از آب دریا برای آشامیدنی و کشاورزی است.
وی بر تغییر الگوی کشت، جلوگیری از حفر چاههای غیرمجاز و پلمپ آنها، برخورد با متخلفان حوزه آب و رعایت مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی تاکید کرد.
شهرستان چابهار از شمال به شهرستانهای نیکشهر، قصرقند و سرباز، از شرق به کشور پاکستان، از جنوب به دریای عمان(مکران) و از غرب به بندر کنارک متصل است.
بندر زیبای چابهار در قلب مَکُّرانِ بلوچستان از 2 شهر به نام های چابهار و نگور، سه بخش مرکزی، دشتیاری(با مرکزیت نگور) و پلان، شش دهستان و 549 آبادی دارای سکنه تشکیل شده است.
چابهار از توابع استان سیستان و بلوچستان در 645 کیلومتری جنوب زاهدان مرکز این استان قرار دارد.
