برنامه «هفت» با گفت و گوی امیر آقایی، بازیگر توانمند سینمای ایران آغاز
شد و او از منع حضورش در یک سریال ترکیه‌ای توسط مسئولان سینمایی سخن به
میان آورد و سپس به وقایع گذشته اشاره کرد که با شکایت جواد شمقدری دو سال و
نیم خانه نشین بوده است.
برنامه «هفت» که در
ایام جشنواره فیلم فجر زنده پخش شده بود، در نخستین برنامه پس از برگزاری
جشنواره به صورت زنده پخش شد که اتفاقی ارزشمند در مسیر بهبود روند این
برنامه و نزدیک شدن به فضای مورد انتظار و مطلوب از این برنامه است و با
توجه به دشواری‌ها و حواشی برنامه زنده تلویزیونی، پذیرش دوباره این ریسک
قابل تقدیر است.
سیزدهمین مسابقه پیامکی برنامه هفت با چنین پرسشی همراه بود: مهمترین دستاوردهای جشنواره فیلم فجر را برای سینمای ایران چه می دانید؟
1. معرفی برترین فیلم های سال آینده به مخاطبان
2. معرفی استعدادهای جدید در سینمای ایران
3. ایجاد انگیزه و شوق ملی برای تماشای فیلم های سینمای ایران
در
آغاز این برنامه امیر آقایی که با نقش آفرینی در «بادیگارد» در جشنواره سی
و چهارم حضور داشت، ضمن اشاره به بازی دوباره‌اش در کنار پرویز پرستویی،
به سناریوهایی اشاره کرد که حاتمی‌کیا برای همکاری با او فرستاده بود؛ اما
در چند اثر امکان همکاری به دلایل متعدد فراهم نشده بود و بالاخره در این
فیلم امکان همکاری مجدد با حاتمی کیا برای او فراهم شد.
آقایی که به
تازگی یکی از سناریوهایش در اسکاتلند تبدیل به فیلم شده، از عدم امکان
تولید فیلم‌نامه‌اش در ایران گلایه کرد و از تولید اثر دیگرش در خارج از
ایران سخن به میان آورد؛ اما مسأله‌ای که این بازیگر از آن پرده برداشت و
پیش از این شنیده می‌شد، حضورش در یک سریال ترکیه‌ای و کناره‌گیری از این
سریال است.
این بازیگر با بیان اینکه سه شرط برای حضور در سریال
ترکیه‌ای داشت و یکی از آنها نیز عدم حضور مشروب در هر صحنه‌ای است که این
بازیگر در آن نقش آفرینی می‌کند، درباره روند ساخت این سریال گفت: تمرین‌ها
انجام شد و برای دو روز نیز فیلمبرداری شد اما من تا آن موقع با اینجا
(مسئولان داخلی) صحبتی نکرده بودم و در آن مقطع در این باره صحبت شد. آقای
ایل بیگی (معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی) گفت این کار شما هزینه
دارد؛ بازگردید تا ما در خدمت شما باشیم.
آقایی درباره واکنش ایوبی
نیز گفت: آقای ایوبی یک پیام مکتوب از طریق تلفن برای من فرستاد و من هم
بازگشتم و فیلم را ادامه ندادم. به من گفتند که خیلی دوستت داشتند که
ترک‌ها از تو شکایت نکردند و اتفاقاً نگران بودند که در ایران برای من چه
اتفاقی می‌افتد.
وی تأکید کرد: من به آقای ایل بیگی گفتم شما مدیری و
کار شما پشت میز نشینی است. اما من بازیگر و در میان مردم جامعه ام زندگی
می کنم. من از شما بهتر به خطوط قرمز نظام آشنا هستم. ما چرا نباید حق
داشته باشیم تا مثل بازیکنان فوتبال لژیونر داشته باشیم و با فیلمسازهای
خارجی کار کنیم؟ این اتفاق ها، اتفاق های خوبی است و پرچم کشور ما را بالا
می برد.
آقایی در مواجهه با جملات معترضه افخمی که نباید بازمی‌گشته
و باید به بازی اش در سریال ترکی که مغایر با قوانین ایران نیست، ادامه
می‌داده، گفت: استدلال آقایان این بود که سریال‌های ترکیه‌ای دشمن هستند و
با توجه به اینکه من برای بازی نکردن در فیلم پایان نامه با شکایت شمقدری
دو سال و نیم خانه نشین بودم، نمی‌خواستم برای بازی در این سریال با مشکلات
تازه‌ای مواجه شوم.
در ادامه برنامه هفت به ظهور جریان‌های تازه به
ظاهر منتقد پرداخته شده و افخمی به درستی ماهیت سیاسی این گروه‌ها را نقد
کرد و در نقدی منصفانه درباره ویژگی مضمون گرای این گروه ها را صحبت کرد و
لیدر این گروه نیز از خود دفاع نمود و گفت که به فرم آثار نیز توجه دارند و
بر خلاف گذشته دیگر صرفاً محتوامحور نیستند. افخمی در مقابل تأکید کرد،
نقدهایی که به ابد و یک روز مطرح می‌شود، به این فیلم نمی‌چسبد اما تلاش
کرد از لفظ مغرضانه که مابه ازای درست برای این نقدهاست، استفاده نکند.
سپس
در بخش بعدی برنامه گفت و گوی مفصلی میان فریدون جیرانی، مسعود فراستی،
بهروز افخمی و رسول صدرعاملی درباره هیأت انتخاب و هیأت داوران فیلم‌های سی
و چهارمین جشنواره فجر در گرفت که تا انتهای این برنامه جریان داشت. در
نخستین بخش از این نقد، جیرانی و افخمی نقدهای جدی درباره حملات هفته
گذشته فراستی به فیلم ابد و یک روز و نسبت دادن ضدامنیت ملی بودن این فیلم
مطرح کردند که طبق روال معمول فراستی بر مواضعش پافشاری کرد.
جیرانی
که عضو هیأت انتخاب جشنواره بود، از فیلم‌های «بادیگارد»، «عادت
نمی‌کنیم»، «ایستاده در غبار»، «دختر»، «ابد و یک روز»، «لانتوری»، «بارکد»
و «به دنیا آمدن» به عنوان آثاری که تمامی هفت رأی هیأت داوران را برای
انتخاب داشتند، نام برد و در مقابل تأکید کرد، برخی فیلم‌ها نظیر نفس رأی
کامل نداشتند و ممکن بود انتخاب نشوند.
این کارگردان سینما ادامه
داد: در خصوص فیلم «هیهات» در ابتدا 2 اپیزود از فیلم به ما داده شد و ما
داوری را منوط به تماشای هر 4 اپیزود فیلم کردیم. تهیه کننده با دبیر
جشنواره صحبت کرد و گفت 4 اپیزود آماده بود و شما به من گفتید 2 اپیزود را
بفرست. قرار شد 4 اپیزود را بفرستد. زمانی که به دست ما رسیده بود فیلم های
راه یافته اعلام شده بود. ما فیلم را دیدیم و ایستاده در سالن سینما
درباره فیلم صحبت شد. به نظر می رسید اگر همان بحث روی کاغذ می آمد، فیلم
راه می یافت. خاطرم است همان جا حداقل 5 رأی داشت اما وقتی وارد دفتر
رسیدیم، چون زمان گذشته بود موضوع منتفی شد.
او همچنین درباره
انتخاب نشدن آبجی و خیام گفت: در ابتدای نسخه‌ای از آبجی که هیات انتخاب
دید، نوشته شده بود که از این فیلم 25 دقیقه کوتاه می‌شود و بعد از تماشای
فیلم نتوانست رأی لازم را بیاورد و در ادامه ما از عوامل فیلم خواستیم تا
نسخه دیگری بفرستند و بعد از دیدن نسخه دوم، فیلم رأی آورد. برای دبیر
جشنواره نوشتیم که دو فیلم آبجی و ماهی در بخش نگاه نو بماند اما دبیر
نپذیرفت که فیلم های بخش نگاه نو را از 11 فیلم به 13 فیلم برساند و من
متأسفم که فیلم‌های ماهی، آبجی و دوئت در جشنواره نبودند.
این عضو
هیأت انتخاب جشنواره سی و چهارم درباره علت عدم انتخاب فیلم برادرم خسرو
برای بخش سودای سیمرغ گفت: فیلم «برادرم خسرو» برای حضور در بخش سودای
سیمرغ هر 7 رأی را نداشت و وقتی «ابد و یک روز» و «ایستاده در غبار» دیده
شد، حرفی نمانده بود. بین «ایستاده در غبار» و «لاک قرمز» بحث شد اما اصلا
بحث «برادرم خسرو» نبود. «برادرم خسرو» آن طور که دیگران خوششان آمد در
میان هیأت انتخاب خیلی خوشمان نیامد و جز انتخاب های هیچ کس برای حضور در
بخش سودای سیمرغ نبود.
جیرانی ادامه داد: ما سه فیلم «ایستاده در
غبار»، «لاک قرمز» و «ابد و یک روز» برای بخش سودای سیمرغ گذاشتیم که ابد و
یک روز و ایستاده در غبار در همان رأی گیری اول انتخاب شدند؛ اما در ادامه
برای فیلم سوم بین دو فیلم من و خانه‌ای در خیابان چهل و یکم رأی گیری شد
که من به خاطر بازی لیلا حاتمی انتخاب شدم.
این کارگردان سینما با
اشاره به اینکه برخی فیلم‌ها نظیر «خانه‌ای در خیابان چهل و یکم» به واسطه
آنکه اول و وسط و آخر نداشت کامل دیده نشد و شاید باید برای سودای سیمرغ
انتخاب می‌شد، انتخاب فیلم امکان مینا را نیز به واسطه قابل قبول بودن این
اثر تا نیمه داستان ارزیابی و در عین حال تأکید کرد که ممکن بود فیلم‌هایی
نظیر مالاریا انتخاب نمی‌شدند؛ اما با توجه به اینکه حضور شهبازی به اعتبار
جشنواره می افزود، این فیلم انتخاب شد.
وی همچنین پرده از این
حقیقت برداشت: ما فیلم «امتحان نهایی» را برای حضور در جشنواره انتخاب کرده
بودیم و فیلم بسیار خوبی بود. اما به ما اعلام کردند، بیخیال این فیلم
شوید، چون پروانه نمایش ندارد و تا جشنواره هم مجوز نمایش مخصوص جشنواره
نخواهد گرفت.
عضو هیأت انتخاب آثار جشنواره سی و چهارم با بیان
اینکه قطعاً مصلحت اندیشی‌هایی در انتخاب آثار وجود داشت، تصریح نمود: در
سینمای ایران مصلحت اندیشی تا حدودی لازم است، زیرا ما در مقطعی هستیم که
مصلحت‌اندیشی ضرورت دارد و به عنوان مثال فیلم «رسوایی 2» باید به خاطر
شرایط بیرونی سینما انتخاب شد و من خودم طرفدار این بودم که با وجود ضعیف
بودن این فیلم، انتخاب و در جشنواره دیده شود.
در ادامه برنامه‌های
نقدی جدی نسبت به هیأت داوران جشنواره سی و چهارم وارد آمد و ضمن نقد این
موضوع که چرا در کار داوران دخالتی نشده، از اینکه فخیم زاده در این جمع
مصلحت اندیشی نکرده و با تغییر نظر داوران به برخی فیلم‌ها از جمله
بادیگارد جوایز بیشتری نداده و همین موضوع باعث حرف‌های اخیر حاتمی کیا
شده، سخن به میان آمد. همچنین حاضران دموکراسی در هیات داوران جشنواره را
یک هرج و مرج عددی خواندند که هرکس نظر خودش را داده و برندگان جوایز
انتخاب شده اند.
جیرانی با اشاره به اینکه فخیم زاده به او گفته
«برای اولین بار در کار هیأت داوران دخالت نمی‌کنند و حالا من بیایم و
دخالت کنم؟»، تاکید کرد: این نوع دموکراسی درست نیست و باید فخیم زاده
فعال‌تر عمل می‌کرد. فخیم زاده می گفت، با حذف ابتدای فیلم «بادیگارد» که
پرستویی به چشم پزشک مراجعه می کند، لطمه ای به فیلم نمی خورد و این برای
کارگردانی و فیلمنامه یک فیلم بد است. اما این درباره «ابد و یک روز» هم
درست است.
وی ادامه داد: چطور ممکن است ده دقیقه اول فیلم «ابد و یک
روز» را حذف کنیم و اتفاقی در فیلم نیفتد و در عین حال این فیلم سیمرغ
بهترین فیلمنامه را بگیرد. فیلم اگر از جایی که مأموران برادر معتاد را می
گیرند و برادر کوچک راه می افتد در کوچه تا خانه شان را نشان دهد هم آغاز
شود نیز مشکلی پیش نمی آید.
جیرانی نقد دیگرش را متوجه دیده نشدن
برادرم خسرو دانست و گفت: به نظرم بازی ناصر هاشمی در فیلم «برادرم خسرو»
بهترین بازی جشنواره بود و راه نیافتن این فیلم به بخش سودای سیمرغ اشتباه
بزرگ هیأت انتخاب بود. در این شرایط دادن سیمرغ بهترین بازی مرد به پرویز
پرستویی این احتمال را که جوایز مصلحتی بوده بیشتر می کند. چون اتفاقا بازی
پرستویی بازی خاصی نبود.
